กลุ่มติดอาวุธตอลีบันในอัฟกานิสถานก่อเหตุอุ้มและสังหารผู้คนที่พวกเขามองว่าเป็นหรือเคยเป็นคนของรัฐบาล หรือคนที่วิพากษ์วิจารณ์พวกเขา ล่าสุด 'ฮิวแมนไรท์วอทช์' เผยหนึ่งในนั้นคือกรณีของนักแสดงตลกที่ใช้ชื่อการแสดงว่า 'คาชา ซวาน' ที่มีชื่อเสียงใน TikTok และมักจะทำตลกเสียดสีวิพากษ์วิจารณ์ตอลีบัน

องค์กกรฮิวแมนไรท์วอทช์ระบุว่ากลุ่มกองกำลังตอลีบันในอัฟกานิสถานสังหารนักแสดงตลกที่มีชื่อเสียงในกันดาฮาร์ชื่อ นาซาร์ โมฮัมหมัด หรือที่มีชื่อในการแสดงว่า คาชา ซวาน ที่มักจะวิจารณ์และแสดงตลกเสียดสีกลุ่มตอลีบัน ถึงแม้ว่ากลุ่มตอลีบันจะอ้างว่าพวกเขาได้สั่งให้กองกำลังของตนเองกระทำการอย่างอดกลั้น กรณีของ คาชา ซวาน นั้นเป็นหนึ่งในกรณีการลักพาตัว คุมขัง และสังหารโดยกลุ่มตอลีบันที่เกิดขึ้นในกันดาฮาร์ ตอลีบันกระทำสิ่งเหล่านี้ต่อผู้ต้องสงสัยว่าเป็นฝ่ายรัฐบาลและกองกำลังฝ่ายความมั่นคงซึ่งในบางกรณีก็กระทำต่อญาติของพวกเขาด้วย

กลุ่มตอลีบันลักพาตัว คาชา ซวาน ไปเมื่อวันที่ 22 ก.ค. ที่ผ่านมาจากบ้านของเขาทางตอนใต้ของเมืองกันดาฮาร์ มีการทำร้ายร่างกายด้วยการทุบตีก่อนที่จะยิงสังหารเขาหลายนัด มีวิดีโอปรากฏบนหน้าโซเชียลมีเดียที่แสดงให้เห็นชายสองคนตบหน้าและละเมิดสิทธิมนุษยชน คาชา ซวาน กลุ่มตอลีบันยอมรับว่ามีนักรบสองคนของพวกเขาสังหาร คาชา ซวาน

คาซา ซวาน เป็นนักแสดงตลกที่มีชื่อเสียง เขามักจะโพสต์เพลงและมุขตลกบนหน้าโซเชียลมีเดีย TikTok อีกทั้งยังมีรายงานว่าเขาทำงานให้กับตำรวจในท้องถิ่นด้วย

แพทริเซีย กอสส์แมน ผู้ช่วยผู้อำนวยการสาขาเอเชียขององค์กรฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวว่า กลุ่มตอลีบันดูเหมือนจะสังหาร คาชา ซวาน ด้วยสาเหตุที่ว่า คาชา ซวาน ทำการล้อเลียนเสียดสีกลุ่มผู้นำตอลีบัน เรื่องนี้และการละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ ที่เกิดขึ้นในช่วงไล่เลี่ยกันแสดงให้เห็นว่ากลุ่มติดอาวุธตอลีบันมีความจงใจที่จะใช้ความรุนแรงบดขยี้การต่อต้านและการวิพากษ์วิจารณ์แม้จะในเชิงแสดงออกเล็กๆ น้อยๆ

นักกิจกรรมในกันดาฮาร์กล่าวว่าในหมู่บ้านที่อยู่รอบเขตหัวเมืองนั้นมีเหตุที่กลุ่มผุ้บัญชาการตอลีบันคุมขังผู้คนที่ถูกมองว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับรัฐบาลหรือเกี่ยวข้องกับตำรวจ เช่น ในวันที่ 16 ก.ค. ที่ผ่านมามีกลุ่มติดอาวุธลักพาตัวชายสองคนที่พี่น้องของเขาเคยทำงานให้กับหน่วยโจมตี NDS 03 ที่ได้รับการหนุนหลังจากซีไอเอ ซึ่งเป็นกลุ่มที่เคยมีส่วนในการวิสามัญฆาตกรรมและการละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ เช่นเดียวกัน โดยที่ชายสองคนนี้ถูกลักพาตัวออกจากบ้านของตัวเองในพื้นที่คาซานโปล เขตดันด์ ญาติของผู้ถูกลักพาตัวบอกว่าพวกเขาไม่เคยได้ยินข่าวของสองคนนี้อีกเลย

ในช่วงกลางเดือน ก.ค. ที่ผ่านมาสื่อยังรายงานกรณีที่กลุ่มตอลีบันคุมขังอดีตตำรวจในสปินโบลดักที่ชื่ออาห์มาดุลลาห์ แล้วครอบครัวของเขาก็ไม่ได้ยินข่าวจากเขาอีกเลย ลุงของอาห์มาดุลลาห์บอกว่ากลุ่มตอลีบันเคยส่งจดหมายให้กับคนที่เคนทำงานให้รัฐบาลหรือกองกำลังต่างชาติมาก่อนว่าจะไม่ทำอันตรายต่อพวกเขาตราบใดที่พวกเขารายงานตัวกับคนระดับผู้นำของตอลีบันและ "ยอมรับอาชญากรรมที่ตัวเองก่อ"

กฎหมายมนุษยธรรมนานาชาติห้ามไม่ให้มีการวิสามัญฆาตกรรม การอุ้มหาย และการปฏิบัติอย่างเลวร้ายอื่นๆ ต่อผู้คนที่อยู่ภายใต้การคุมขัง ซึ่งการกระทำเหล่านี้จะถือเป็นอาชญากรรมสงคราม ฮิวแมนไรท์วอทช์ระบุว่ามันเป็นเรื่องผิดกฎนานาชาติในการคุมขังพลเรือนเว้นแต่จะมีเหตุด้านความมั่นคงที่จำเป็นอย่างยิ่ง นอกจากนี้ยังมีการห้ามการโจมตีในลักษณะที่เป็นการแก้แค้นหมู่

ในตอนนี้ศาลอาญาระหว่างประเทศกำลังสืบสวนสอบสวนข้อกล่าวหาเรื่องอาชญากรรมสงครามจากทุกฝ่ายความขัดแย้งในอัฟกานิสถานรวมถึงกลุ่มตอลีบันด้วย สำหรับผู้บัญชาการตอลีบันที่รับรู้หรือควรจะรับรู้เรื่องการละเมิดสิทธิฯ ที่เกิดขึ้นภายใต้กองกำลังที่ตัวเองบังคับบัญชาแล้วไม่มีการกระทำการยับยั้งเหตุการณ์ก็จะมีส่วนรับผิดชอบต่ออาชญากรรมเหล่านี้ในฐานะผู้บังคับบัญชาด้วย

กอสส์แมนกล่าวว่าการรุกคืบของกองกำลังตอลีบันไม่ได้หมายความว่าพวกเขามีอำนาจอย่างไม่มีเงื่อนไขในการละเมิดสิทธิฯ เป้าหมายที่วิพากษ์วิจารณ์พวกเขาได้ กลุ่มผู้นำตอลีบันมักจะปฏิเสธการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นเสมอแต่มันก็เป็นนักรบภายใต้การบังคับบัญชาของพวกเขาที่ก่อเหตุโจมตีและมันเป็นความรับผิดชอบของผู้นำตอลีบันที่จะหยุดยั้งเหตุสังหารเหล่านี้

เรียบเรียงจาก
Afghanistan: Mounting Taliban Revenge Killings, Human Rights Watch, 30-07-2021