ขบวนไรเดอร์ ‘foodpanda’ เชียงใหม่ ปิดรับงาน 14 ชม. ยื่นหนังสือร้องผู้ว่าฯ หลังถูกเปลี่ยนค่ารอบ 

ไรเดอร์ 'foodpanda' จ.เชียงใหม่ เผย บริษัทลดค่ารอบหนัก-แต่ไร้คำชี้แจง จนเมื่อ 25 ส.ค. ทนไม่ไหวต้องยกขบวนไปที่ศูนย์ดำรงธรรม เพื่อยื่นหนังสือถึงผู้ว่าฯ ให้ช่วยเหลือ นอกจากนี้ มีการนัดหยุดงานตั้งแต่ 8.00-22.00 น. เพื่อประท้วงเรียกร้องค่ารอบก่อนเปลี่ยนแปลง  

การยื่นหนังสือของไรเดอร์แอป 'ฟู้ดแพนด้า' ที่ศูนย์ดำรงธรรม เมื่อวันที่ 25 ส.ค. 64 (ที่มา สหภาพไรเดอร์)

สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 25 ส.ค.ที่ผ่านมา พนักงานรับ-ส่งอาหารโดยรถจักรยานยนต์ หรือ ‘ไรเดอร์’ แอปพลิเคชัน ‘ฟู้ดแพนด้า (foodpanda) มีการนัดรวมตัวกันไปยื่นหนังสือที่ศูนย์ดำรงธรรม ขอให้ภาครัฐช่วยเหลือ เรียกร้องขอคืนค่ารอบ 27-21 บาทจากบริษัทแพลตฟอร์ม นอกจากการไปยื่นหนังสือแล้ว ทางไรเดอร์แอปชมพูพร้อมใจกันไม่รับออเดอร์ตั้งแต่เวลา 8.00-22.00 น. หรือวันหนึ่งเต็มๆ พร้อมทำกิจกรรมเชิงสัญลักษณ์ปฏิเสธไม่ใส่เสื้อของ ‘foodpanda’ ทำงาน 

เพื่อให้เข้าใจเหตุแห่งปัญหา ผู้สื่อข่าวประชาไท สัมภาษณ์ทางโทรศัพท์ ไรเดอร์อาวุโส (ขอสงวนชื่อ-นามสกุล) จากแอปฯ ‘foodpanda’ พื้นที่ จ.เชียงใหม่ และเป็นผู้ที่ร่วมยื่นหนังสือที่ศูนย์ดำรงธรรมในวันดังกล่าว  

ค่ารอบที่หายไป

ไรเดอร์รุ่นใหญ่ กล่าวว่า เหตุผลที่ต้องมายื่นหนังสือถึงผู้ว่าฯ ที่ศูนย์ดำรงธรรมนั้น เพื่อต้องการให้ภาครัฐช่วยเหลือไรเดอร์ หลังได้รับผลกระทบหนักจากการที่บริษัทเปลี่ยนแปลงค่ารอบครั้งล่าสุด 

การยื่นหนังสือของไรเดอร์แอป 'ฟู้ดแพนด้า' ที่ศูนย์ดำรงธรรม เมื่อวันที่ 25 ส.ค. 64 (ที่มา สหภาพไรเดอร์)

ปัญหานี้สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 23 ส.ค. 64 บริษัท ฟู้ดแพนด้า (ไทยแลนด์) จำกัด แจ้งประกาศสำคัญถึงไรเดอร์ ระบุว่าเนื่องจากปัจจุบันมีสัดส่วนของออเดอร์ที่มีระยะทางไกลเป็นจำนวนมากขึ้น ฟู้ดแพนด้าจึงได้ทำการปรับปรุงค่ารอบ เพื่อให้ค่าตอบแทนเป็นไปอย่างเหมาะสม และยุติธรรมกับไรเดอร์ โดยจะมีผลตั้งแต่วันที่ 23 ส.ค. 64  

ไรเดอร์รุ่นใหญ่คนเดิมกล่าวต่อว่า ไม่มีใครทราบเลยว่าค่ารอบมาตรฐานถูกเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง จนกระทั่งออเดอร์เข้ามาวันจันทร์ (23 ส.ค.) ถึงทราบว่าได้ค่ารอบไม่เท่าเดิม โดยพบว่าหายไปออเดอร์ละ 4 บาท

ทั้งนี้ ก่อนมีเปลี่ยนแปลงค่ารอบ ไรเดอร์จะได้รับค่าวิ่งต่อรอบมาตรฐาน อยู่ที่ประมาณ 21 บาทต่อรอบ แต่จากคำบอกเล่าของไรเดอร์ ตอนนี้เหมือนค่ารอบหายไปทั้งสิ้น 4 บาทต่อรอบในทุกแบตช์

"ธรรมดาถ้าวิ่งส่งระยะภายใน 3 กิโลเมตร ไรเดอร์จะได้ค่ารอบขั้นต่ำพื้นฐานของระดับแบตช์นั้น สมมติ แบตช์ 1 วิ่งงานไม่เกิน 3 กิโลเมตร จะได้ค่าวิ่ง 27 บาทขั้นต่ำ แต่ปรากฏว่าพอไปส่งภายใน 3 กิโลเมตร กลับไม่ได้ค่ารอบตามขั้นพื้นฐาน" ไรเดอร์อาวุโสกล่าว 

มาตรฐานค่ารอบของไรเดอร์แอปฟู้ดแพนด้านั้น จะมีเกรด ซึ่งจะเรียกว่า ‘แบตช์’ (Batch) มีทั้งหมด 6 ระดับ ได้แก่ แบตช์ 1, แบตช์ 2, แบตช์ 3, แบตช์ 4, แบตช์ 5 และ แบตช์ 6 

ค่ารอบวิ่งมาตรฐานของไรเดอร์ก่อนมีการเปลี่ยนแปลงนั้น จะอยู่ 21 บาทต่อรอบ และจะบวกด้วยเงินโบนัส ที่ไรเดอร์เรียกว่า ค่าสกอร์โบนัสตามแบตช์ หรือเกรด ดังนี้

ค่ารอบของไรเดอร์ แอปฯ foodpanda จะมีค่ารอบมาตรฐาน 21 บาท และบวกด้วย ค่าสกอร์โบนัสตามแบตช์ โดยแบตช์ 1 ได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 6 บาท 

แบตช์ 2 ได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 4 บาท

แบตช์ 3 ได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 2 บาท

แบตช์ 4 ได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 0 บาท

แบตช์ 5 ได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 0 บาท

สุดท้าย แบตช์ 6 จะได้ค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 2 บาท

ยกตัวอย่าง ไรเดอร์ แอปฯ foodpanda แบตช์ 1 วิ่งงานหนึ่งระยะทางไม่เกิน 3 กิโลเมตร (กม.) ไรเดอร์จะได้ค่ารอบ 21 บาท บวกกับค่าสกอร์โบนัส เพิ่ม 6 บาท รวมเป็น 27 บาท

ทั้งนี้ ค่ารอบของ foodpanda จะได้เพิ่มตามระยะทางด้วย เช่น ถ้ากรณีรับงานวิ่ง 0-3 กม. จะไม่ได้เงินค่าระยะทางเพิ่ม แต่ถ้า 3 กม.ขึ้นไป ไรเดอร์จะได้ค่าวิ่งเพิ่มอีก เช่น 3 กม.ได้เงินเพิ่ม 2 บาท 4 กม. ได้เงินเพิ่ม 4 บาท 5 กม. ได้เพิ่ม 5 บาท แบบนี้ไปเรื่อยๆ จนมากสุดคือ 10 กม. ได้เงินค่าระยะทางเพิ่ม 30 บาท  

จากภาพแสดงให้เห็นแบตช์ หรือเกรดของไรเดอร์ ฟู้ดแพนด้า 

"ลดไป 4 บาทเยอะมาก เรายอมเขามาตลอด อยากให้เข้าใจเนอะ เศรษฐกิจบ้านเรามันไม่ดี เขาจะมาลดอะไรขนาดนั้น ค่าน้ำมันก็แพง ไรเดอร์ต้องแบกรับค่าน้ำมัน ค่าสึกหรอของรถ ไรเดอร์เขารู้อยู่แล้วว่าเขาเป็นคนต้องแบก บริษัทมีแค่จ่ายออเดอร์เข้ามาเท่านั้นเอง จัดให้ค่าแรงตามรอบระยะที่เราต้องได้ ที่ระบบต้องจัดให้" ไรเดอร์อาวุโสกล่าว 

ทั้งนี้ แม้ว่าทางไรเดอร์จะได้รับค่าโบนัสตามระยะทางก็ตาม แต่ไรเดอร์คนเดิมระบุว่า แม้จะมีค่าระยะทางให้ แต่อย่าลืมว่ายิ่งวิ่งไกล ก็ต้องมีค่าสึกหรอ และค่าน้ำมันตามมาด้วย ซึ่งแน่นอนว่าเรื่องเงินโบนัสตามระยะทาง ก็ต้องถูกใช้ไปกับส่วนนี้ 

สำหรับข้อเรียกร้องของไรเดอร์ foodpanda นั้น ไรเดอร์คนเดิม กล่าวว่า ขอให้ค่ารอบมาตรฐานกลับมาเรตเดิมก่อนมีการเปลี่ยนแปลง หรือก่อนที่มีการปรับลดลง 4 บาท

"ขอแค่กลับมาใช้ค่ารอบเดิมได้ไหม ขอแค่นี้เอง ไม่ได้ขออะไรมากเลย" ไรเดอร์อาวุโสคนเดิมระบุ

การลุกขึ้นเรียกร้องของไรเดอร์แอปชมพู

ไรเดอร์อาวุโส กล่าวว่า ก่อนหน้านี้ ไรเดอร์แอปฯ ‘ฟู้ดแพนด้า’ จ.เชียงใหม่ เคยรวมตัวกันยื่นหนังสือถึงผู้จัดการบริษัท เดลิเวอรี่ฮีโร่ (ประเทศไทย) จำกัด สาขาเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 23 ส.ค.ที่ผ่านมา กรณีการปรับปรุงระบบลดค่ารอบของไรเดอร์ โดยมีข้อเรียกร้อง 2 ข้อ คือ หนึ่ง อยากให้บริษัทชี้แจงเรื่องผลตอบแทนว่า ทางบริษัทคิดคำนวณผลตอบแทนแบบไหน อย่างไร โดยอ้างอิงจากสภาวะเศรษฐกิจและค่าครองชีพ ณ ปัจจุบันหรือไม่

สอง กลุ่มไรเดอร์ จ.เชียงใหม่ อยากให้บริษัทยึดผลตอบแทนแบบเก่า ก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นค่าตอบแทนแบบใหม่ เนื่องจากสภาวะเศรษฐกิจและค่าครองชีพที่สูงขึ้นมาโดยตลอด แต่ผลตอบแทนที่ทางบริษัทได้ปรับปรุงมานั้น ไม่สอดคล้องกับสภาวะเศรษฐกิจ ณ ปัจจุบัน

ดังนั้น ทางกลุ่มไรเดอร์ จ.เชียงใหม่ ขอทราบรายละเอียดตามที่แจ้งภายในวันที่ 24 ส.ค. 64 แต่กลายเป็นบริษัทกลับไม่มีคำชี้แจงอะไรให้กับไรเดอร์แม้ว่าจะเลยเดดไลน์วันที่ 24 ส.ค.ที่ผ่านมา จนทางไรเดอร์แอปฟู้ดแพนด้า ต้องเดินทางมาร้องเรียนถึงศูนย์ดำรงธรรม  

“บางคนเขาก็ไม่มีกำลังใจวิ่ง รายได้จากที่เคยได้ 100% หายไป 30% และก็เราก็ขอให้เขาบอกเราก่อนวันที่ 24 ส.ค. เวลา 18.00 น. เขาก็ไม่ได้บอกอะไรเรา จนสุดท้ายเราก็ต้องมายื่นหนังสือถึงผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ที่ศูนย์ดำรงธรรม” ไรเดอร์อาวุโส กล่าว

เมื่อสอบถามถึงสำหรับบรรยากาศการยื่นหนังสือที่ศูนย์ดำรงธรรม ไรเดอร์อาวุโส กล่าวว่า น่าแปลกใจมาก เพราะมีไรเดอร์แอปฯ ‘ฟู้ดแพนด้า’ มาร่วมยื่นหนังสือจำนวนมากกว่าที่คิด 

“ทีแรกเราตั้งใจไปแค่ไม่กี่คน ตั้งใจไปแค่ 20-30 คันเอง เพราะเรากลัวมาตรการ พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ เพราะเชียงใหม่เป็นพื้นที่สีแดง แต่ด้วยพี่ๆ น้องๆ ทุกคนอยากจะมาร่วมด้วย มันก็ยิ่งเยอะมากขึ้นกลายเป็น 400-500 คัน”

“คนที่ไปอาจจะโดนเพ่งเล็งจากฟู้ดแพนด้าอยู่แล้ว แน่นอนว่า เราเป็นตัวแทนของไรเดอร์เข้าไป ก็ต้องโดนเพ่งเล็งเป็นธรรมดา แต่ดีกว่าไม่ได้สู้ ดีกว่ายอมรับในชะตากรรม เขาลดค่ารอบเราเราอยู่ไม่ได้หรอกครับ และชั่วโมงแบบนี้จะไปหางานที่ไหนทำ” ไรเดอร์อาวุโสคนเดิมกล่าว

เบื้องต้น ไรเดอร์ระบุว่า ทางศูนย์ดำรงธรรมตอบกลับว่าจะให้ความช่วยเหลือ โดยรับเรื่องและส่งหนังสือตามลำดับชั้นขึ้นไปให้ผู้ว่าฯ จังหวัด

การยื่นหนังสือของไรเดอร์แอป 'ฟู้ดแพนด้า' ที่ศูนย์ดำรงธรรม เมื่อวันที่ 25 ส.ค. 64 (ที่มา สหภาพไรเดอร์)

ไรเดอร์อาวุโสคนเดิมกล่าวต่อว่า บางคนบอกให้ไปสมัครแอปฯ ค่ายอื่น แต่มันเป็นไปไม่ได้ เพราะต้องใช้เวลา บางค่ายเคยสมัครไป รอถึง 2 สัปดาห์ก็ยังไม่มีการเรียกเลย 

นอกจากนี้ ไรเดอร์อาวุโสกล่าวด้วยว่า วันที่ไปยื่นหนังสือศูนย์ดำรงธรรม มีคนจากกระทรวงแรงงานมารับหนังสือจากไรเดอร์ แอปฯ ฟู้ดแพนด้าไปด้วย ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าแปลกใจอีกเรื่อง เนื่องจากปกติ กระทรวงแรงงานจะไม่เข้ามายุ่งเรื่องนี้เลย 

วันที่ 25 ส.ค. นอกจากการไปยื่นหนังสือที่ศูนย์ดำรงธรรม จ.เชียงใหม่แล้ว ทางไรเดอร์ฟู้ดแพนด้า มีการประท้วงโดยการไม่รับออเดอร์ยาวตั้งแต่เวลา 8.00-22.00 น. หรือไม่รับงานเป็นเวลา 14 ชั่วโมงต่อเนื่อง 

"ร้อยละ 80 ยอมแบตช์ตกเลย เพื่อที่จะไม่รับงาน ทุกคนก็แจ้งว่า เก็บตกปั่นเก็บเมื่อไรก็ได้ แต่อย่าให้เขามากดดันเรา ก็ต้องทวงคืน ค่ารอบของเราคืน บางคนวิ่งได้ 17 บาท กาแฟสักแก้วยังไม่ได้" ไรเดอร์อาวุโสเล่าให้ฟัง

ทั้งนี้ ไรเดอร์อาวุโส อธิบายให้ฟังว่า การขึ้นระดับของแต่ละแบตช์นั้น ขึ้นอยู่กับชั่วโมงการทำงานของไรเดอร์แต่ละคน ยิ่งทำงานมาก ก็จะได้เลื่อนขึ้นแบตช์ โดยระดับสูงสุดคือ แบตช์ 1 โดยจะได้ค่ารอบเยอะสุด ดังนั้น การไม่ยอมรับงาน หมายถึงการตัดโอกาสได้รับการเลื่อนระดับด้วย  

ในวันเดียวกัน ทางไรเดอร์แอปฯ 'ฟู้ดแพนด้า' ยังมีการแสดงเชิงสัญลักษณ์ใส่เสื้อฟู้ดแพนด้ากลับด้านทำงาน แต่ในไรเดอร์ฟู้ดแพนด้าเห็นว่า การกลับเสื้อทำงานก็ยังเห็นสีชมพูสีประจำแอปฟู้ดแพนด้าอยู่ จึงมีการเปลี่ยนใหม่ไม่ใส่เสื้อของฟู้ดแพนด้าทำงานเลยดีกว่า  

เหตุที่ใช้วิธีนี้เพราะต้องการกดดันบริษัทของฟู้ดแพนด้า ให้ออกมาชี้แจงเรื่องค่าตอบแทน และปรับคืนค่ารอบ นอกจากนี้ ฟู้ดแพนด้า เป็นหนึ่งในบริษัทที่บังคับให้ไรเดอร์ต้องสวมชุดยูนิฟอร์มทำงาน 

"อยากให้เขาคืนค่ารอบให้พี่ๆ น้องๆ เรา ปรับค่ารอบให้ตรงกับสภาวะเศรษฐกิจความเป็นจริง ไม่ใช่คุณอยู่ในห้องแอร์ และคุณมาคิดคำนวณเองโดยที่เห็นแค่ตัวเลขแต่ไม่เคยเห็นในเชิงปฏิบัติ" ไรเดอร์อาวุโส ทิ้งท้าย

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท