ทำไม 'เฉินหลง' และ 'เจ็ต ลี' กลายเป็นเป้าจัดระเบียบของพรรคคอมมิวนิสต์จีน?

นับตั้งแต่สีจิ้นผิงขึ้นมามีอำนาจในรัฐบาล ประเทศจีนก็มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมากทั้งทางวัฒนธรรมและทางการเมือง โดยพรรคคอมมิวนิสต์จีนยุคนี้ควบคุมปราบปรามอุตสาหกรรมบันเทิงหนักขึ้นกว่าที่ผ่านมา แม้แต่ดาราระดับโลกอย่าง เจ็ต ลี และแจ็กกี ชาน หรือที่คนไทยรู้จักในชื่อ 'เฉินหลง' ผู้คอยพูดสนับสนุนรัฐบาลจีนมาตลอดก็มีชื่อใน "บัญชีจัดระเบียบใหม่" ของหน่วยงานควบคุมสื่อจีน

โจวกั๋วกัง ผู้กำกับชาวจีน พูดถึง "การจัดระเบียบ" ดาราในจีนตั้งแต่ช่วงต้นเดือน ก.ย. 2564 เขาเปิดเผยผ่านทางโซเชียลมีเดียว่ามีการทำบัญชีรายชื่อศิลปินต่างๆ โดยสำนักงานวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติจีน (NRTA) ที่เรียกว่าเป็น "บัญชีจัดระเบียบใหม่" มีรายชื่อของดาราดังระดับโลกอย่าง เจ็ต ลี และ แจ็กกี ชาน หรือ 'เฉินหลง' รวมอยู่ด้วย ซึ่งโจวกั๋วกังทำนายว่าดาราสองคนนี้อาจจะถูกทางการจีนเล่นงาน

นอกจากแจ็กกี ชาน และเจ็ต ลี แล้ว ศิลปินจีนรายอื่นๆ ที่พบว่ามีชื่ออยู่ใน "บัญชีจัดระเบียบใหม่" ได้แก่ นิโคลัส เซียะ หรือเซียะ ถิงฟง นักแสดงชาวฮ่องกงผู้ถือหนังสือเดินทางแคนาดา และหลิวอี้เฟย นักแสดงในเรื่องมู่หลานฉบับล่าสุดของดิสนีย์ ที่สละสัญชาติจีนและถือสัญชาติอเมริกัน โดยนิโคลัส เซียะ ประกาศสละสัญชาติแคนาดา และอาจส่งผลให้นักแสดงรายอื่นออกมาประกาศสละสัญชาติต่างประเทศแบบเดียวกับที่เซียะทำ

การถือสัญชาติต่างประเทศของนักแสดงจีนไม่เป็นที่ยอมรับในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา นักแสดงชื่อดังอย่างกงลี่ และเจ็ต ลี ต่างก็ถือหนังสือเดินทางของสิงคโปร์ หลิวอี้เฟย มีหนังสือเดินทางของสหรัฐอเมริกา ซึ่งทางการจีนไม่ยอมรับการถือสองสัญชาติ เนื่องจากมองว่าเป็นการละทิ้งประเทศและวัฒนธรรมจีน

ตัวอย่างของการจัดระเบียบวงการบันเทิงจีน ได้แก่ จ้าวเหว่ย ที่ถูกลบออกจากเว็บไซต์และสื่อจีนโดยไม่ทราบสาเหตุ แม้จะมีรายงานว่าเธอเดินทางไปฝรั่งเศส แต่วิดีโอดังกล่าวถูกลบออกจากอินสตราแกรม ซึ่งบอกเป็นนัยว่าข้อมูลดังกล่าวอาจไม่ใช่เรื่องจริง

ขณะที่แจ็กกี ชาน หรือเฉินหลง ผู้แสดงออกว่าสนับสนุนพรรคคอมมิวนิสต์จีนอยู่ตลอด และมักจะกล่าวปกป้องพรรคอยู่เสมอ กระทั่งเคยพูดว่าอยากจะเป็นสมาชิกพรรค แต่ก็ยังถูกลิสต์ลงในรายชื่อที่เสี่ยงต่อการถูกเล่นงานจากรัฐบาลจีน

หนึ่งในหลายเหตุผลหนึ่งที่รัฐบาลพยายามเข้ามากำกับควบคุมอุตสาหกรรมบันเทิงของจีน คือ วัฒนธรรมคนมีชื่อเสียงที่สื่อของรัฐระบุว่า มีแนวโน้มจะเป็น "บุคคลที่ไม่คู่ควร" น่าสังเกตว่า ในวาระเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปี พรรคคอมมิวนิสต์จีน พรรคคอมมิวนิสต์พยายามส่งเสริมภาพลักษณ์ของจีนทั้งในประเทศและต่างประเทศ ถึงขั้นเรียกร้องให้โรงภาพยนตร์ฉายภาพยนตร์เฉลิมฉลองพรรคคอมมิวนิสต์อย่างน้อย 2 เรื่องทุกสัปดาห์

ยิ่งไปกว่านั้น NRTA ซึ่งเป็นองค์กรควบคุมสื่อแพร่ภาพกระจายเสียงของจีนยังกำหนดว่า "ความบอบบางอ้อนแอ้น" จะถูกลบออกจากโทรทัศน์ และบังคับใช้ "มาตรฐานความงามที่ถูกต้อง" แทน รวมถึงยังสั่งให้ทุกสื่อต้องหันมาส่งเสริม "วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิมของจีน, วัฒนธรรมการปฏิวัติ และวัฒนธรรมแบบสังคมนิยม"

นอกจากภาพยนตร์และละครแล้ว ทางการจีนยังร่วมมือกับภาคธุรกิจจีนขยายการจำกัดไม่ให้เยาวชนเล่นเกมในช่วงวันธรรมดา นำไปสู่การต่อต้าน เช่น "ขบวนการนอนราบ" ที่เป็นการแสดงออกเชิงขัดขืนวัฒนธรรมการโหมทำงานหนักและต่อต้านความทะเยอทะยานของพรรคคอมมิวนิสต์จีน

เรียบเรียงจาก

RUMOR: Jackie Chan, Jet Li and More Face 'Cancelation' Amid China's Entertainment Crackdown, CBR, 06-09-2021

The ‘lying flat’ movement standing in the way of China’s innovation drive, Tech Stream, 08-07-2021

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท