สำนักข่าว RFA สืบสวนสอบสวนข้อมูลจากแหล่งต่างๆ พบว่าทางการพม่าควบคุมตัวและฝากขังพระสงฆ์ไปแล้วอย่างน้อย 56 รูป จากการออกมาประท้วงต่อต้านรัฐประหารอย่างสันติ ตลอดช่วง 18 เดือนที่รัฐบาลทหารยึดอำนาจ และอ้างว่ามีภารกิจในการปกป้องพุทธศาสนา

แหล่งข้อมูลที่ RFA รวบรวมมาจากรายงานตามปรากฎบนหน้าสื่อต่างๆ รวมถึงการสัมภาษณ์สอบถามแหล่งข่าวในพื้นที่ พระสงฆ์ที่ถูกจับส่วนใหญ่อยู่ในแคว้นมัณฑะเลย์ สะกาย พะโค ตะนาวศรี อิรวดี มะเกว และย่างกุ้ง พระสงฆ์บางส่วนจะได้รับการปล่อยตัวแล้ว แต่ RFA ยังไม่สามารถยืนยันความถูกต้องของตัวเลขที่แน่นอนได้

พระสงฆ์ที่ถูกจับเหล่านี้มักถูกตั้งข้อหาว่าเป็นผู้สนับสนุนกลุ่มติดอาวุธ ทั้งที่พระสงฆ์เหล่านี้เพียงออกมาต่อต้านการรัฐประหารโดยสันติ ตัวอย่างเช่น ผู้อาศัยในหมู่บ้านแห่งหนึ่งในแคว้นสะกาย ซึ่งเป็นฐานที่มั่นสำคัญของฝ่ายต้านคณะรัฐประหารบอกกับ RFA ว่าเจ้าอาวาสของวัดพับบาห์โยนถูกทำร้ายร่างกายและจับกุมโดยกองกำลังของเผด็จการทหารในวันที่ 15 ส.ค.

"พวกเขาบุกเข้ามาในวัดและจับกุมพระสงฆ์ดังกล่าว ลากเขาออกมาและพาเขาออกไปอย่างหนักมือ พวกเขาขอกุญแจเพื่อเข้าไปในคลังทรัพย์สินที่อยู่ในพระเจดีย์ด้วย" แหล่งข่าวระบุและเสริมว่าการบุกของกองกำลังทหารพม่าเข้ามาในวัด แทบไม่ต่างจากการบุก "ค่ายศัตรู" เลย

อีกตัวอย่างหนึ่ง เช่น พระสงฆ์รูปหนึ่งในแคว้นมะเกวระบุว่า พระสงฆ์ด้วยกันรูปหนึ่งถูกจับกุมโดยกองทัพ และถูกตัดสินจำคุกเป็นเวลากว่า 20 ปี ในข้อหามีส่วนร่วมกับกองกำลังปกป้องประชาชน (PDF) ของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่า รัฐบาลคู่ขนานที่ต่อต้านเผด็จการทหารพม่าและถูกแปะป้ายว่าเป็น "องค์กรผู้ก่อการร้าย"

"พระสงฆ์รูปดังกล่าวเคยเข้าร่วม...การประท้วงครั้งหนึ่งมาสักพักแล้ว ต่อมาหลังการจับกุมเขา พวกเขากล่าวหาว่าพระสงฆ์รูปนี้มีเงินและอาวุธไว้ในครอบครอง และมีส่วนร่วมในการสังหารไส้ศึกผู้ให้ข้อมูลกับทหาร" ทั้งที่เขาเพียงเข้าร่วมการประท้วงเท่านั้น แหล่งข่าวระบุว่า "น่าเศร้าที่ต้องเห็นพระดีๆ อย่างเขาถูกจับกุมและจำคุก"

เจ้าหน้าที่ในแคว้นมัณฑะเลย์ได้จับพระสงฆ์ไปแล้วหลายรูป โดยพระสงฆ์เหล่านี้มีนามว่าทุสิตา ทิเรนดา วิละธา วิริยะธัมมา และวีรตา ทุกรูปถูกตัดสินจำคุก 3 ปี เมื่อ ก.ค. ที่ผ่านมาในข้อหามีส่วนเกี่ยวข้องกับกลุ่มติดอาวุธที่ต่อต้านคณะรัฐประหาร

ภิกษุราชธัมมา เป็นพระสงฆ์ในสังกัดสหภาพสงฆ์และผู้ให้ข้อมูลดังกล่าวกับ RFA ระบุว่ามีพระสงฆ์อีกหลายรูปที่ต่อต้านรัฐประหารโดยสันติ และขณะนี้อยู่ระหว่างหลบหนีจากการถูกตามล่าของเผด็จการทหาร ที่ผ่านมาสหภาพสงฆ์ตกเป็นเป้าการโจมตีของกองทัพ เนื่องจากโพสต์ข้อความต่อต้านการรัฐประหารและมีส่วนร่วมในการประท้วง

การประท้วงในแคว้นมัณฑะเลย์เมื่อ 2 ต.ค. ปีที่แล้ว กองกำลังเผด็จการทหารใช้ความรุนแรงในการสลายการชุมนุมที่จัดขึ้นโดยสหภาพสงฆ์ ผู้อาศัยในเมืองคนหนึ่งที่เห็นการสลายการชุมนุมเล่าว่าเหตุการดังกล่าว "น่าตกใจ" เป็นอย่างมาก พระบางรูปที่โดนควบคุมตัวถูกจับแก้ผ้าและทำร้ายร่างกายต่อหน้าสาธารณชน

ในประเด็นเหล่านี้ RFA ได้พยายามติดต่อไปหา พลตรีซอว์มินตุนรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสารสนเทศ แต่ไม่ได้รับการตอบรับ อย่างไรก็ตาม เมื่อ เม.ย. ที่ผ่านมา เขาเคยบอกว่าเผด็จการทหารพม่า "ไม่เคยทำการจับกุมพระสงฆ์" แต่ "เคยดำเนินการจับกุมสมาชิกกองกำลังปกป้องประชาชนที่ปลอมตัวเป็นพระโดยเป็นไปตามกรอบของกฎหมาย"

พล.อ.อาวุโส มินอ่องหล่าย พูดเมื่อ 1 ส.ค. ที่ผ่านมา โดยกล่าวหาว่ากองกำลังปกป้องประชาชนเป็นผู้รับผิดชอบต่อการสังหารพระสงฆ์อย่างน้อยกว่า 52 รูป นับตั้งแต่มีการรัฐประหารเมื่อ 1 ก.พ. 64 ข้อมูลนี้ยังไม่มีหลักฐานใดๆ มารองรับ และไม่สามารถตรวจสอบความถูกต้องได้โดยสำนักข่าว RFA

สำหรับประเทศพม่านั้นมีประชากรทั้งหมด 54 ล้านคน ส่วนใหญ่เป็นชาวพุทธ และมีพระสงฆ์ทั้งหมดประมาณ 500,000 รูป มีแม่ชีกว่า 60,000 รูป พระสงฆ์และแม่ชีเหล่านี้อาศัยอยู่ในวัดวาอารามต่างๆ กว่า 72,000 แห่ง จากข้อมูลสถิติของกระทรวงศาสนาและวัฒนธรรมของพม่าเมื่อปี 64

หลังการรัฐประหาร เผด็จการทหารพม่าพยายามสนับสนุนพระสงฆ์ที่มีมุมมองชาตินิยมสุดโต่ง และมองว่าระบอบเผด็จการสอดคล้องกับวาระทางการเมืองของตน ที่ต้องการเห็นพม่าเป็นประเทศของชาวพุทธและกลุ่มชาติพันธุ์พม่าเท่านั้น ที่ผ่านมามีพระเกจิชื่อดังหลายคนที่ได้รับการเลื่อนตำแหน่ง หลังออกมาสนับสนุนเผด็จการทหาร

เท็ตเมียดอ่อง ผู้อาศัยในมัณฑะเลย์ระบุว่าพระสงฆ์ที่สนับสนุนเผด็จการทหารจะถูกนับว่าเป็นพระจริง ขณะที่พระต่อต้านคณะรัฐประหารจะถูกแปะป้ายว่าเป็นพระปลอม เขาให้ความเห็นว่า "เผด็จการทหารใช้ศาสนาเพื่อการเมือง" และมักด้อยค่าพระสงฆ์ที่ต่อต้านเผด็จการทหารเพื่อวัตถุประสงค์ทางการเมือง

แปลและเรียบเรียงจาก : 

• Nearly 5 dozen monks detained in Myanmar since military coup https://www.rfa.org/english/news/myanmar/monks-08262022174649.html