หนังสือที่ยื่นต่อเอกอัคราชฑูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย

เรื่อง ข้อเรียกร้องของกลุ่ม ราษฎรหยุด APEC ต่อประเทศของท่านในฐานะสมาชิก APEC ต่อกรณีการสลายการชุมนุมด้วยความรุนแรง 18 พฤศจิกายน 2022

เรียน เอกอัคราชฑูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย

ราษฎรหยุด APEC 2022 เป็นการรวมตัวกันขององค์กรของชาวนา แรงงาน คนจน คนรากหญ้า และประชาชนที่ต่อสู้กับเผด็จการและส่งเสริมประชาธิปไตย กว่า 75 องค์กรทั่วประเทศ เพื่อจับตาการประชุมความร่วมมือทางเศรษฐกิจในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก (Asia-Pacific Economic Cooperation : APEC) ที่จัดขึ้นที่กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ตลอดปี 2565 รวมถึงในการประชุมสุดยอดผู้นำเขตเศรษฐกิจ APEC โดยเราได้จัดให้มีเวทีคู่ขนานสะท้อนความกังวลใจในนามประชาชนผู้ได้รับผลกระทบจากนโยบายการพัฒนาของรัฐ ระหว่างวันที่ 16-17 พฤศจิกายน 2565 ณ ลานคนเมือง กรุงเทพมหานคร

จนในวันที่ 18 พฤศจิกายน 2565 ราษฎรหยุด APEC 2022 ได้ประกาศเคลื่อนขบวนเพื่อติดตามข้อเรียกร้องของเราทั้ง 3 ข้อ ได้แก่ 1) ต้องยกเลิกนโยบาย BCG รวมถึงระเบียบกฎหมายใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับนโยบายนี้ ที่พยายามนำเสนอให้ที่ประชุม APEC รอง 2) ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ไม่มีความชอบธรรมที่จะลงนามข้อตกลงร่วมกับผู้นำกลุ่ม APEC และจะต้องยุติบทบาทในการเป็นประธานการประชุม APEC โดยทันที และ 3) ประยุทธ์ต้องยุบสภาและเปิดทางให้มีการเลือกตั้ง พร้อมกับจัดให้มีการร่างรัฐธรรมนูญใหม่โดยประชาชนเพื่อสร้างประชาธิปไตยที่แท้จริง ซึ่งในระหว่างการเคลื่อนไหวของราษฎรหยุด APEC 2022 เพื่อผลักดันข้อเรียกร้องดังกล่าวนั้น ได้เกิดการสลายการชุมนุมด้วยความรุนแรงจากเจ้าหน้าที่ตำรวจควบคุมฝูงชน จนทำให้มีผู้ถูกจับกุมในที่เกิดเหตุ 25 ราย และได้รับบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก

ทำไมเราต้องคัดค้านการประชุม APEC

การประชุมความร่วมมือทางเศรษฐกิจในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก (Asia-Pacific Economic Cooperation : APEC) ภายใต้คำขวัญ Open. Connect. Balance. หรือ “เปิดกว้าง สร้างสัมพันธ์ เชื่อมโยงกัน สู่สมดุล” ถูกโหมประโคมโฆษณาด้วยข้อความสวยหรูว่าเป็นการประชุมซึ่ง “สร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้แก่ทุกภาคส่วนในสังคม” “ส่งเสริมการเจริญเติบโตที่เน้นสร้างสมดุลในทุกด้านมากกว่าสร้างกำไร” “การดำเนินธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบโดยคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม” โดย “ไทยได้นำโมเดลเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy Model หรือ BCG) มาเป็นแนวคิดหลักเพื่อขับเคลื่อนประเด็นที่จะผลักดันการเป็นเจ้าภาพ APEC” แต่ในความเป็นจริงเนื้อหาของการกำหนดวาระการประชุมเช่นนี้ได้ซุกซ่อนหายนะต่อประชาชนอย่างมหาศาล และเป็นการเอื้อผลประโยชน์ให้พวกพ้องของตนเอง ทั้งรัฐบาล รัฐราชการ และกลุ่มทุน

โดยเฉพาะ โมเดลเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน และเศรษฐกิจสีเขียว (Bio-Circular-Green Economy Model หรือ BCG) ซึ่งรัฐบาลไทยพยายามอย่างยิ่งในการผลักดันให้ประเทศในเขตเศรษฐกิจ APEC รับรองเพื่อให้บรรลุ 'เป้าหมายกรุงเทพ ฯ ว่าด้วยเศรษฐกิจ BCG' นั้น ได้ปรากฏอย่างเป็นรูปธรรมหลังที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเห็นชอบ “(ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศด้วยโมเดลเศรษฐกิจ BCG (การพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน เศรษฐกิจสีเขียว: BCG Model) พ.ศ. 2564 – 2570” โดยผู้บริหารและขับเคลื่อน BCG คือการทำงานร่วมกันของหน่วยงานรัฐ กลุ่มอดีตข้าราชการระดับสูง ร่วมกับเครือข่ายของอุตสาหกรรมยักษ์ใหญ่ของประเทศ จึงไม่แปลกใจที่แผนการที่ซุกซ่อนอยู่ภายใต้ยุทธศาสตร์การขับเคลื่อน BCG นั้นจะเน้นไปที่ประโยชน์ของกลุ่มทุนใหญ่และรัฐราชการเป็นหลัก สร้างผลกระทบอย่างมหาศาลต่อประชาชน กล่าวคือ

1) นโยบายเศรษฐกิจชีวภาพ (Bio Economy) เป็นการเปิดทางให้กับการโจรกรรมพันธุกรรม ทำให้นายทุนสามารถเข้ามาผูกขาดตลาดเมล็ดพันธุ์หรือการพัฒนาเทคโนโลยีชีวภาพ เช่น จีเอ็มโอ ได้อย่างง่ายดาย ผ่านการผลักดัน พ.ร.บ.ความหลากหลาย พ.ศ. ...  รวมถึงความพยายามในการแก้ไขแก้กฎหมายคุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ. 2542 เพื่อผูกขาดเมล็ดพันธุ์

2) นโยบายเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) เป็นการเปิดทางให้กับการปลูกพืชพลังงานและการทำโรงไฟฟ้า นำมาซึ่งการลดการปลูกพืชอาหาร เกิดปัญหาความมั่นคงด้านอาหาร และปัญหาด้านมลพิษในสิ่งแวดล้อม เป็นอันตรายต่อประชาชน รวมไปถึงความเป็นไปได้ที่จะเกิดโรงไฟฟ้าชีวมวลมหาศาล และการนำเข้าขยะพลาสติก และ      

3) นโยบายเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy) เป็นการเปิดโอกาสให้รัฐสามารถผลักดันนโยบายการค้าคาร์บอนเครดิตโดยอ้างวิกฤติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยทุนอุตสาหกรรมที่เป็นต้นเหตุที่แท้จริงของการปล่อยคาร์บอนนั้นไม่ต้องถูกควบคุม แต่ผลักภาระมาที่ชาวนา แรงงาน และคนจนทั่วไป ซึ่งแสดงให้เห็นว่ารัฐไม่แก้ปัญหาที่ต้นตอ แต่กลับแย่งชิงที่ดินของประชาชนไปเข้าสู่โครงการปลูกป่าเพื่อเป็นพื้นที่คาร์บอนเครดิตของกลุ่มทุน โดยมีเป้าหมายเพิ่มพื้นที่สีเขียวมากถึง 55 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่ประเทศ ในขณะที่ปัจจุบันรัฐบาลไทยได้มีแนวนโยบายเพิ่มพื้นที่ป่า 40 เปอร์เซ็นต์ของพื้นที่ประเทศ ตามแผนของคณะกรรมการนโยบายป่าไม้แห่งชาติ ซึ่งก็ได้สร้างผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อประชาชนอยู่แล้ว

เหตุการณ์การสลายการชุมนุมด้วยความรุนแรง 18 พฤศจิกายน 2565

เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2565 ราษฎรหยุด APEC 2022 ได้เคลื่อนไหวผลักดันข้อเรียกร้องทั้ง 3 ข้อ รวมถึงสะท้อนความไม่ชอบธรรมของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ในการเป็นประธานในที่ประชุม APEC โดยใช้เส้นทางถนนดินสอ ใกล้กับลานคนเมือง ศาลาว่าการกรุงเทพมหานคร เพื่อไปยังศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ เขตคลองเตย กรุงเทพฯ อย่างไรก็ตามเจ้าหน้าที่ตำรวจควบคุมฝูงชนได้ใช้ความรุนแรงเกินกว่าเหตุกับผู้ชุมนุม ทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บอย่างน้อย 31 คน รวมถึง พายุ บุญโสภณ นักกิจกรรมกลุ่มดาวดิน ถูกกระสุนยางยิงเข้าที่ดวงตาข้างขวาทำให้ตาบอด รวมถึงมีสื่อมวลชนอย่างน้อย 3 คนที่ได้รับบาดเจ็บ และมีผู้ชุมนุม 26 คนถูกจับกุมในที่เกิดเหตุ นอกจากนั้นยังมีรายงานว่ามีนักกิจกรรมจำนวนมากถูกรัฐไทยพยายามเข้าถึงข้อมูลในเฟซบุ๊กส่วนตัว โดยเฉพาะนักกิจกรรมที่ถูกดำเนินคดีตามมาตรา 112 ที่ร่วมการเคลื่อนไหวกับราษฎรหยุด APEC 2022

ขอเรียกร้องของเราต่อประเทศของท่าน

เราขอเรียกร้องให้ประเทศของท่านที่เป็นส่วนหนึ่งของความร่วมมือทางเศรษฐกิจในเอเชียแปซิฟิก (APEC) ต้องมีส่วนร่วมในการรับผิดชอบต่อการละเมิดสิทธิมนุษยชน ที่เกิดขึ้นในการประชุม APEC2022 ด้วยการกดดันรัฐบาลไทย ให้ทำตามข้อเรียกร้องของกลุ่มราษฎรหยุด APEC ต่อการสลายการชุมนุมด้วยความรุนแรง และขอให้ประเทศของท่าน ยกเลิกข้อตกลงร่วมระหว่างประเทศท่านและประเทศไทยที่เกิดขึ้นระหว่างประชุม APEC โดยขอให้คำนึงถึงหลักการ Business and Human Rights โดยจำเป็นจะต้องศึกษาผลกระทบของข้อตกลงต่างๆ ของท่านว่าส่งผลต่อการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เพิ่มขึ้นโดยรัฐไทย รวมถึงการแย่งชิงทรัพยากรโดยรัฐ หรือกลุ่มทุนขนาดใหญ่จากประชาชนหรือไม่ แม้เพียงแต่ประชาชนต้องการมีส่วนร่วมและแสดงความคิดเห็นต่อการประชุม รัฐบาลถึงกลับใช้ความรุนแรงในการสลายการชุมนุมของประชาชน

ข้อเรียกร้องของกลุ่มราษฎรหยุด APEC 2022 ต่อประเทศไทยในกรณีการสลายการชุมนุมด้วยความรุนแรง มีดังต่อไปนี้

1. สำนักงานตำรวจแห่งชาติต้องออกมาแสดงการยอมรับผิดและออกมาขอโทษกับกรณีที่เกิดขึ้นในวันที่ 18 พฤศจิกายน 2565

2. ให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติและส่วนที่เกี่ยวข้อง ออกมาแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งที่เกิดขึ้น และชดใช้ค่าเสียหายทั้งร่างกายและสิ่งของที่สูญเสียไป

3. สำนักงานตำรวจแห่งชาติและส่วนที่เกี่ยวข้อง เร่งดำเนินการหาตัวผู้สั่งการและผู้กระทำความผิดในการสลายการชุมนุมเกินกว่าเหตุ จากการสลายการชุมนุม เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2565 และมาลงโทษ ทั้งทางวินัยและทางอาญา

4. ปฏิรูปการควบคุมการชุมนุมให้สนับสนุนการใช้สิทธิและเสรีภาพในการชุมนุมแก่ประชาชน โดยรับประกันว่าจะไม่เกิดเหตุการณ์ตำรวจใช้ความรุนแรงกับประชาชนอีก โดยอย่างน้อยต้องมีการเปิดเผยรายชื่อเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติหน้าที่ควบคุมการชุมนุมทุกนาย ทุกครั้ง และเจ้าหน้าที่ทุกคนทั้งในเครื่องแบบ และนอกเครื่องแบบ ต้องถูกระบุตัวตนได้ ทั้งนี้เพื่อป้องกันการที่เจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบเป็นผู้สร้างสถานการณ์ความรุนแรงเสียเอง และให้ยึดหลักการสิทธิมนุษยชนในการชุมนุมตามหลักสากลและปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบ ที่เอื้อต่อประชาชนในการใช้สิทธิเสรีภาพในการชุมนุม

ทั้งนี้เราขอยืนยันว่า การชุมนุมของเราเป็นการชุมนุมโดยสงบ ปราศจากอาวุธตามหลักสากลและพวกเราต้องการมีส่วนร่วมโดยการยื่นข้อเรียกร้องและความคิดเห็นเชิงนโยบายต่อผู้นำประเทศต่างๆในการประชุม APEC ข้อเรียกร้องต่อรัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา เท่านั้น เพราะ “เราไม่ใช่แค่ผู้บริโภค แต่เราคือผู้ได้รับผลกระทบด้วย”

จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาและดำเนินการ

คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.) ภาคเหนือ