สปสช. ลงพื้นที่ไปโรงพยาบาลเชียงคำ อ.เชียงคำ จ.พะเยา เยี่ยมชม ‘การจัดบริการผ่าตัดวันเดียวกลับ-ใช้ระบบเทเลเมดิซีน-การแพทย์ทางไกลติดตามอาการ’ ช่วยลดต้นทุนที่ไม่เกี่ยวกับการรักษาให้กับผู้ป่วย-ลดความแออัดในโรงพยาบาล 

30 พ.ย.2565 ทีมสื่อ สปสช. รายงานว่า เมื่อวันที่ 25 พ.ย. ที่ผ่านมา ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) พร้อมด้วย พญ.วลัยรัตน์ ไชยฟู รอง ผอ.สปสช. เขต 1 เชียงใหม่ ลงพื้นที่ไปยัง อ.เชียงคำ จ.พะเยา เพื่อเยี่ยมชม “การจัดบริการผ่าตัดวันเดียวกลับ (One Day Surgery: ODS) และการใช้การแพทย์ทางไกล (Telemedicine) ในการติดตามอาการผู้ป่วยที่อยู่ในพื้นที่ห่างไกล” ที่ดำเนินการโดยโรงพยาบาลเชียงคำ โดยมี นพ.ประพัฒน์ ธรรมศร รองผู้อำนวยการฝ่ายการแพทย์ และ พญ.สมรัก ภูติยานันต์ หัวหน้ากลุ่มภารกิจด้านพัฒนาระบบบริการสุขภาพและสนับสนุนบริการสุขภาพ พร้อมคณะให้การต้อนรับ และแลกเปลี่ยนข้อมูลแนวทางการจัดบริการ 

พญ.สมรัก ภูติยานันต์ หัวหน้ากลุ่มภารกิจด้านพัฒนาระบบบริการสุขภาพและสนับสนุนบริการสุขภาพ เปิดเผยว่า บริการผ่าตัดวันเดียวกลับ (ODS) เป็นบริการที่ สปสช. เพิ่มเข้ามาในสิทธิประโยชน์บัตรทองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 ซึ่งทางโรงพยาบาลเชียงคำก็ได้เริ่มดำเนินการตั้งแต่ระยะแรกที่มีเลย เนื่องจากเห็นถึงประโยชน์ที่จะเกิดกับทั้งผู้ป่วย และโรงพยาบาล โดยเป็นการลดขั้นตอนการเข้ารับบริการการผ่าตัดที่เดิมมีถึง 10 ขั้นตอน ให้เหลือเพียง 3 ขั้นตอนเท่านั้น ซึ่งที่ผ่านมาหลังจากแจ้งกับผู้ป่วยว่ามีบริการดังกล่าว มีผู้ป่วยกว่า 50% ที่ตัดสินใจรับบริการ  

ทั้งนี้ รายการบริการที่ผู้ป่วยสามารถรรับบริการได้ จะเป็นการผ่าตัดรักษาที่มีขนาดเล็ก และไม่ทำให้เกิดความเจ็บปวด หรืออาการแทรกซ้อนมาก เช่น การผ่าตัดทำหมัน การผ่าตัดขูดมดลูกบางชนิด การผ่าตัดก้อนที่เต้านม ฯลฯ ซึ่งทางโรงพยาบาลเชียงคำมีรายการที่ให้บริการผ่าตัดวันเดียวกลับ (ODS) กว่า 20 รายการ จากทั้งหมด 65 โรค/อาการที่ สปสช. ขึ้นทะเบียนให้สามารถเบิกจ่ายได้  

“สิ่งที่คนไข้จะได้รับก็คือ การประหยัดต้นทุนในการมารับการรักษา ไม่ต้องเดินทางเยอะ ซึ่งหากระหว่างการนัดผ่าตัดคนไข้ยังไม่พร้อม สามารถเลื่อนกำหนดการรับบริการได้โดยไม่ต้องเดินทางมาที่โรงพยาบาลโดยแจ้งกับเจ้าหน้าที่ทางโทรศัพท์ได้เลย จากนั้นเมื่อผ่าตัดเสร็จคนไข้ก็จะได้รับการติดตามอาการผ่านระบบเทเลเมดิซีนของโรงพยาบาล” พญ.สมรัก ระบุ 

นอกจากนี้ บริการผ่าตัดวันเดียวกลับ (ODS) ทางโรงพยาบาลยังได้รับประโยชน์จากการลดความแออัด ลดภาระงานเอกสารรายงานประวัติของผู้ป่วยที่เดิมมีจำนวนมาก เช่น บันทึกของแพทย์ แผนการรักษาต่อเนื่องที่บ้าน ฯลฯ ซึ่งทำให้การเบิกจ่ายสะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น รวมถึงทาง สปสช. มีการให้เบิกจ่ายเงินสมทบ (On top) จากเดิมอีกด้วย ดังนั้นการลดขั้นตอนการรับบริการลงจำนวนมากจึงไม่ได้ทำให้โรงพยาบาลเสียโอกาสใดเลย  

ด้าน ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการ สปสช. กล่าวว่า เดิมการผ่าตัดที่ไม่มีความซับซ้อนมาก เช่น การผ่าตัดไส้เลื่อน ฯลฯ ผู้ป่วยจะได้รับบริการแบบผู้ป่วยใน (IPD) เนื่องจากภายหลังการผ่าตัด จะใช้เวลาระยะหนึ่งในการฟื้นฟูอยู่ที่โรงพยาบาล แต่เมื่อปี พ.ศ. 2561 ทางกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ได้เสนอให้การผ่าตัดในกรณีดังกล่าว เปลี่ยนเป็นให้บริการแบบจบภายในวันเดียว (One Day Surgery) โดยจะทำให้ผู้ป่วยสามารถกลับไปพักฟื้นที่บ้านได้เลย คล้ายกับการรับบริการแบบผู้ป่วยนอก (OPD) ซึ่งทาง สปสช. ก็ได้เห็นถึงประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นกับประชาชนจึงได้ร่วมในการสนับสนุนให้โรงพยาบาลสามารถจัดบริการดังกล่าวได้ 

รองเลขาธิการ สปสช. กล่าวต่อไปว่า วันนี้ได้ลงพื้นที่มาเยี่ยมผู้ป่วยที่รับบริการผ่าตัดวันเดียวกลับ (ODS) โดยโรงพยาบาลเชียงคำเป็นผู้ให้บริการ ซึ่งเมื่อผ่าตัดเสร็จภายในวันเดียว เดิมจะต้องมีการนัดมาที่โรงพยาบาลเพื่อรับการตรวจติดตามอาการ แต่ที่โรงพยาบาลเชียงคำ ได้พัฒนาใช้ระบบการแพทย์ทางไกล (Telemedicine) มาเสริมในการติดตามอาการผู้ป่วย เป็นการช่วยลดค่าใช้จ่ายแฝงที่ไม่เกี่ยวกับการรักษาพยาบาลให้ผู้ป่วย (Indirect cost) เนื่องจากการต้องนอนพักที่โรงพยาบาลนอกจากตัวผู้ป่วยแล้ว ญาติที่เฝ้าจะต้องลางาน และขาดรายได้ไปด้วย   

“ระยะทางจากโรงพยาบาลเชียงคำมาถึงบ้านคนไข้ประมาณ 20 กิโลเมตร ซึ่งคนไข้บอกว่าถ้าจะไปโรงพยาบาลต้องเช่ารถไปในราคา 200 บาทต่อเที่ยว เท่ากับว่า ไป-กลับ 400 บาท แต่ถ้าคุยผ่านเทเลเมดิซีน ใช้เวลาไม่ถึง 5 นาทีจบแล้ว ประหยัดไป 400 แถมยังทำงานต่อได้ด้วย” ทพ.อรรถพร ระบุ