'ลูกเกด' ชลธิชา ว่าที่ ส.ส.พรรคก้าวไกล ลั่นไม่รับกระบวนการศาล และต้องสืบพยานโดยไม่มีทนาย คดี ม.112 ปมโพสต์ราษฎรสาส์น หลังศาลเลื่อนนัดคดีจากเดิมปี'67 เป็นวันนี้ (1 มิ.ย.) และไม่อนุญาตให้เลื่อน 

1 มิ.ย. 2566 เว็บไซต์ ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานวันนี้ (1 มิ.ย.) เมื่อเวลา 09.00 น. ศาลอาญา รัชดาภิเษก นัดสืบพยานในคดีของ 'ลูกเกด' ชลธิชา แจ้งเร็ว ว่าที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) พรรคก้าวไกล จังหวัดปทุมธานี เขต 1 ผู้ถูกฟ้องในข้อหามาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ มาตรา 14 (3) จากการโพสต์ข้อความถึงสถาบันกษัตริย์ในการเคลื่อนไหว "ราษฎรสาส์น" เมื่อวันที่ 8 พ.ย. 2563

ชลธิชา แจ้งเร็ว

คดีนี้มี นพดล พรหมภาสิต เลขาศูนย์ช่วยเหลือด้านกฎหมายผู้ถูกล่วงละเมิด bully ทางสังคมออนไลน์ (ศชอ.) เป็นผู้กล่าวหาไว้ที่ บก.ปอท. โดยกิจกรรม #ราษฎรสาส์น เป็นการจัดการชุมนุมของกลุ่มประชาชนปลดแอก โดยมีการให้ประชาชนร่วมกันเขียนจดหมายถึงกษัตริย์ เพื่อยืนยันข้อเรียกร้องเรื่องการปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ ต่อมาแกนนำนักกิจกรรมหลายคนถูกดำเนินคดีในข้อหามาตรา 112 ตามมา

บรรยากาศช่วงเช้าที่ห้องพิจารณา 901 ชลธิชา และผู้รับมอบฉันทะจากทนายความ ได้เดินทางมาที่ห้องพิจารณาคดีตั้งแต่ก่อนเวลา 09.00 น. นอกจากนี้ ยังมีเจ้าหน้าที่ฝ่ายการเมืองจากสถานทูตเยอรมนี มาเข้าร่วมสังเกตการณ์ด้วย และ นพดล พรหมภาสิต ผู้กล่าวหา ได้นำสมาชิกกลุ่มศูนย์รวมประชาชนปกป้องสถาบันฯ (ศปปส.) จำนวนหนึ่งมาร่วมเข้าฟังการพิจารณาคดี 

อธิบดีศาลอาญาฯ ไม่รับคำร้องเปลี่ยนองค์คณะผู้พิพากษา 'ลูกเกด' แถลงปฏิเสธไม่รับกระบวนการฯ

เวลา 09.35 น. ทางเจ้าหน้าที่หน้าบัลลังก์แจ้งว่าขอให้ทุกคนย้ายการพิจารณาคดีนี้ไปที่ห้อง 905 แทน หลังเปลี่ยนห้องพิจารณาคดีแล้ว ศาลได้ออกนั่งพิจารณาคดีเมื่อเวลา 10.40 น.

ก่อนเริ่มการพิจารณาคดี ผู้รับมอบฉันทะได้ยื่นคำร้องขอเลื่อนการพิจารณาคดีออกไปก่อน เนื่องจากทนายจำเลยในคดีนี้ติดว่าความที่ศาลอื่น ที่สำคัญในนัดตรวจพยานหลักฐานในวันที่ 27 มิ.ย. 2565 คู่ความได้ตกลงกำหนดวันนัดสืบพยานในคดีนี้เป็นวันที่ 20-22, 26-29 มี.ค. 2567 ต่อมาศาลได้มีหมายกำหนดวันนัดสืบพยานใหม่เอง ระหว่างวันที่ 1-2, 6, 8-11 มิ.ย. 2566

ในวันที่ศาลกำหนดใหม่นี้ ทนายจำเลยติดสืบพยานที่ศาลอาญากรุงเทพใต้ ซึ่งได้กำหนดนัดหมายไว้ล่วงหน้าก่อนแล้ว และได้แจ้งต่อศาลไปแล้วในคำร้องตั้งแต่วันที่ 27 มิถุนายน 2565 อีกทั้งจำเลยก็ไม่ได้ลงลายมือชื่อในการกำหนดวันนัดสืบพยานใหม่นี้ด้วยแต่อย่างใด จึงขอให้ศาลเลื่อนการพิจารณาคดีนี้ออกไปก่อน

อย่างไรก็ตาม ศาลไม่อนุญาตให้เลื่อนคดี เนื่องจากเห็นว่าพยานโจทก์มาพร้อมสืบแล้ว และอ้างว่าจำเลยไม่ได้คัดค้านในประเด็นนี้ไว้ตั้งแต่ที่ศาลกำหนดนัดหมายใหม่ ดังนั้นศาลจึงจะให้สืบพยานไปก่อนโดยไม่มีทนายความ และให้ทนายจำเลยมาถามค้านต่อในช่วงบ่ายหากเป็นไปได้ 

ศาลยังชี้แจงอีกว่าในทางกฎหมายมี พ.ร.บ.กำหนดระยะเวลาการดำเนินงานในกระบวนการยุติธรรม พ.ศ. 2565 อยู่ ซึ่งศาลฎีกาเป็นผู้ออกระเบียบ จึงจำเป็นต้องพิจารณาให้แล้วเสร็จโดยเร็ว 

ทางชลธิชาและผู้รับมอบฉันทะแย้งว่า ก่อนหน้านี้ทนายจำเลยได้ยื่นคำร้องแสดงข้อเท็จจริงต่อศาลพร้อมระบุหมายเลขคดีเอาไว้อย่างชัดเจนแล้ว ว่าติดนัดว่าความที่ศาลไหนบ้างและเป็นคดีอะไร การที่ศาลจะให้สืบพยานโดยไม่มีทนายความ ถือเป็นการลิดรอนสิทธิในการต่อสู้คดีอย่างเป็นธรรมของจำเลย

ศาลย้ำว่าไม่ได้มีอคติส่วนตัวหรือไม่ชอบจำเลยแต่อย่างใด เพียงแต่ทำตามหลักข้อบังคับโดยใช้ดุลยพินิจในฐานะที่เป็นเจ้าของสำนวนคดี หากจำเลยเห็นว่าไม่ชอบด้วยกฎหมาย ก็สามารถใช้สิทธิ์ร้องอุทธรณ์ได้

ด้านชลธิชาลุกขึ้นแถลงกับศาลว่าจะขอพูดคุยกับอธิบดีศาลอาญาโดยตรง หรือรองอธิบดีของศาล ซึ่งทราบมาว่าเป็นผู้กำหนดให้เลื่อนมาสืบคดีนี้เร็วขึ้น ด้านผู้พิพากษาจึงให้เจ้าหน้าที่หน้าบัลลังก์ติดต่อประสานกับอธิบดีศาลอาญาฯ หรือรองอธิบดีศาลอาญาฯ ว่าจะพูดคุยกับจำเลยหรือไม่

เวลา 11.35 น. ผู้พิพากษาแจ้งว่าอธิบดีศาลและรองอธิบดีศาลอาญาฯ ปฎิเสธที่จะพบจำเลย โดยระบุว่าขอให้ผู้พิพากษาเจ้าของสำนวนใช้ดุลพินิจเองได้ ทางผู้พิพากษาจึงจะให้มีการสืบพยานภายในวันนี้ให้ครบ แต่หากจำเลยเห็นว่าตนไม่ได้รับความยุติธรรม ก็สามารถแถลงต่อศาลได้เช่นกัน 

ชลธิชาจึงแถลงขอเปลี่ยนองค์คณะผู้พิพากษา เพราะการที่ศาลใช้ดุลพินิจว่าไม่อนุญาตให้เลื่อนการพิจารณาคดีนั้นไม่เป็นธรรม ทำให้จำเลยไม่สามารถต่อสู้คดีได้อย่างเต็มที่ เป็นการใช้ดุลยพินิจที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย 

ในประเด็นนี้ศาลเห็นว่าเป็นการใช้สิทธิตามกฎหมาย จึงอนุญาตให้จำเลยเขียนคำร้องเปลี่ยนองค์คณะผู้พิพากษา และพักการพิจารณาคดีไว้ก่อน

ต่อมาเวลา 13.00 น. ศาลออกนั่งพิจารณาอีกครั้ง พร้อมแจ้งว่า ได้มีคำสั่งลงมาจากอธิบดีศาลอาญา หลังพิจารณาคำร้องดังกล่าวแล้ว มีคำสั่งว่า "กรณีไม่มีเหตุที่จะคัดค้านและเปลี่ยนแปลงองค์คณะผู้พิพากษาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 11 ประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 15 ให้ยกคำร้อง"

ชลธิชา จึงลุกขึ้นแถลงต่อศาลว่าจะไม่ยอมรับกระบวนการพิจารณาคดี และจะไม่ยินยอมลงชื่อในคำเบิกความ รวมทั้งรายงานกระบวนการพิจารณาทั้งหมด 

"ดิฉันผิดหวังมาก คาดหวังว่าศาลจะยืนอยู่อย่างสง่างาม และให้ความยุติธรรมกับประชาชน อยากจะสืบพยานก็สืบไป แต่ดิฉันจะไม่รับกระบวนการ เพราะมันไม่มีความยุติธรรม

"มันไม่ได้พังแค่ศาล แต่จะพังทั้งองคาพยพ หวังว่าท่านจะมีจิตสำนึกในเรื่องนี้" ชลธิชา ประกาศด้วยเสียงสั่นเครือต่อหน้าองค์คณะผู้พิพากษา พร้อมน้ำตา 

อย่างไรก็ตาม ศาลยังคงยืนยันให้เริ่มการสืบพยานโจทก์ต่อไป โดยอัยการนำพยานโจทก์ 4 ปากเข้าเบิกความในวันนี้ ได้แก่ นพดล พรหมภาสิต, ระพีพงษ์ ชัยยารัตน์ ผู้ประสานงานกลุ่ม ศปปส., ประชาชนทั่วไปที่มาให้ความเห็นต่อข้อความ และ กิตติพงศ์ กมลธรรมวงศ์ อาจารย์คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

การสืบพยานดำเนินไปต่อหน้าชลธิชา โดยไม่ได้มีทนายความอยู่ในกระบวนการด้วยแต่อย่างใด โดยศาลได้แจ้งให้ชลธิชา สามารถใช้สิทธิถามค้านด้วยตนเองได้ แต่ชลธิชา ยืนยันปฏิเสธกระบวนการที่เกิดขึ้น

หลังเสร็จสิ้นการพิจารณาคดี ศาลได้สืบพยานโจทก์ต่อไปในวันที่ 2 มิ.ย. 2566 เวลา 09.00 น. 

'ลูกเกด' เชิญประชาชนร่วมสังเกตการณ์

ในวันเดียวกันนี้ หลังชลธิชา สืบพยานที่ศาลเสร็จแล้ว เธอได้โพสต์ข้อความบนแพลตฟอร์ม 'เฟซบุ๊ก' เมื่อเวลา 18.49 น. เชิญชวนให้ประชาชนเข้าร่วมสังเกตการณ์พิจารณาคดีมาตรา 112 ของเธอโดยไม่มีทนายความเข้าร่วม

นอกจากนี้ ชลธิชา แจ้งด้วยว่า พรุ่งนี้ (2 มิ.ย.) เวลา 9.00 น. เธอจะเดินทางไปที่ศาลอาญารัชดาฯ เพื่อยื่นร้องเรียนคณะกรรมการตุลาการ (กต.) ให้ดำเนินการตรวจสอบทางวินัยผู้พิพากษา คือ นายอมร มนต์แก้วกาญจน์, นายสุชาติ สุทธิปัญญา และ ชิดา อิศรพร

หลังจากนั้น ลูกเกดจะไปที่ห้องพิจารณาคดี 905 เพื่อยืนยันคำเดิมว่า เธอและทนายความต้องการเลื่อนวันนัดสืบพยานที่ถูกผู้พิพากษากำหนดวันสืบใหม่ให้เร็วขึ้น ทั้งๆ ที่รู้อยู่แก่ใจว่าทนายความฝั่งจำเลยติดนัดสืบพยานคดีอื่นอยู่ก่อนแล้ว