พื้นที่ตำบลลำนางรอง อำเภอโนนดินแดง จังหวัดบุรีรัมย์ กลายเป็นพื้นที่ร้อนเพราะมีข้อพิพาทระหว่างชาวบ้านหลายหมู่บ้านกับทหารและเจ้าหน้าที่ป่าไม้ เนื่องจากพื้นที่อาศัยและทำกินของชาวบ้านตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดงใหญ่และเจ้าหน้าที่ก็กดดันอย่างหนักให้ชาวบ้านออกจากพื้นที่

เรื่องราวมีความเป็นมาที่ซับซ้อน (อ่านได้ที่นี่ [1]) อย่างไรก็ตาม ปฏิบัติการอพยพชาวบ้านออกจากพื้นที่ป่านั้นเริ่มต้นอย่างเข้มข้นทันทีหลัง คสช.มีประกาศ 64/2557  เรื่อง “การปราบปรามและหยุดยั้งการบุกรุกทรัพยากรป่าไม้”  มีชาวบ้านบางส่วนที่ดื้อ-สู้ ไม่ยอมย้ายเพราะไม่รู้จะย้ายไปไหน บางส่วนที่อยู่มานานก็อพยพโยกย้ายมายังที่ที่ทางการจัดไว้ให้ และมีอีกส่วนที่ย้ายออกมาแล้วไม่รู้จะไปไหน เพราะเป็นส่วนของครอบครัวที่ขยายมาจากครอบครัวที่อยู่ดั้งเดิม หรือเข้าไปจับจองพื้นที่หลังสัมปทานเอกชนหมดเมื่อไม่กี่ปี เพราะทางการเคยให้สัญญาปากเปล่าไว้ว่าจะจัดสรรที่ดินให้ชาวบ้าน

ในวีดิโอคลิป คือชาวบ้านบางควาย  อพยพออกจากพื้นที่หลังถูกผลักดันหนัก พวกเขามาขออาศัยศาลาวัดลำนางรองเป็นที่พักชั่วคราวไปพลางระหว่างที่ยังหันซ้ายหันขวาไม่รู้จะไปทางไหน และขอร้องให้ทางการช่วยจัดสรรที่อยู่ให้พวกเขาซึ่ง มีอยู่ราว 16 ครอบครัวด้วย

พวกเขาอยู่ที่วัดจนกระทั่ง 2-3 วันก่อน ตัวแทนชาวบ้านแจ้งว่า ทางอำเภอได้มาไล่ไม่ให้ชาวบ้านอยู่ที่วัดอีกต่อไป และไม่มีการจัดสรรพื้นที่ให้ชาวบ้านอยู่อาศัยด้วย พวกเขาไม่มีที่ไปจึงได้ไปขออาศัยศูนย์ทอผ้าของผู้ใหญ่บ้านในแถบนั้นเพื่อพักพิง ด้วยความสงสารผู้ใหญ่บ้านจึงยินยอมแม้จะถูกกดดันจากหน่วยงานรัฐก็ตาม ชาวบ้าน 50 กว่าชีวิตซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง ผู้สูงวัย และเด็กจึงมีเพิงพักชั่วคราว

ปัจจุบันชาวบ้านที่ยังพอมีกำลังจะออกไปรับจ้างถอนมันซึ่งก็ไม่ได้มีงานทุกวัน ส่วนผู้หญิงก็จะหาเก็บผัก หาปลาเพื่อเลี้ยงดูคนแก่และเด็ก รวมทั้งพยายามให้เด็กๆ กลับไปเรียนหนังสือในโรงเรียนใกล้บ้านอีกครั้งเพราะอยู่ในช่วงใกล้สอบ

“เราไม่รู้จะไปไหนจริงๆ ถ้ามีที่ไปเราก็ไปแล้ว เราพยายามอธิบายแต่ทางการก็ไม่ฟัง หลังพิงฝาแล้ว จะทำอะไรก็ทำเถิด เราเป็นแค่ชาวบ้าน” ชาวบ้านคนหนึ่งกล่าว

(ชมคลิปวิดีโอสัมภาษณ์ตัวแทนชาวบ้านเมื่อครั้งที่พวกเขายังอาศัยอยู่ที่วัดลำนางรอง ขอขอบคุณทีมงานอาสาสมัครที่บันทึกบทสัมภาษณ์นี้)