Published on ประชาไท Prachatai.com (https://prachatai.com)

Home > หมายเหตุประเพทไทย #140 เล่นเพื่อน: หญิงรักหญิงยุคต้นรัตนโกสินทร์ > หมายเหตุประเพทไทย #140 เล่นเพื่อน: หญิงรักหญิงยุคต้นรัตนโกสินทร์

หมายเหตุประเพทไทย #140 เล่นเพื่อน: หญิงรักหญิงยุคต้นรัตนโกสินทร์

Submitted by user8 on Sun, 2017-01-15 18:44

หมายเหตุประเพทไทยสัปดาห์นี้ คำ ผกา และชานันท์ ยอดหงษ์ แนะนำบทความของปรามิน เครือทอง เรื่อง “อ่าน ลักษณวงศ์ : สงสัย ฮาวทู “เล่นเพื่อน”?” ที่นำเสนอในวารสารอ่าน มกราคม-มีนาคม 2556 ที่เขียนถึงวรรณกรรมในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์หลายเรื่องที่แสดงให้เห็นภาพชีวิตของหญิงรักหญิงในสมัยนั้น รวมทั้งการ ‘เล่นเพื่อน’ ของบรรดาหญิงฝ่ายใน

นอกจากงานวรรณกรรมของสุนทรภู่เรื่อง ‘ลักษณวงศ์’ รวมไปถึง ‘พระอภัยมณี’ ที่เขียนถึงหญิงรักหญิงแล้ว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4ก็เคยมีพระราชหัตถเลขาเพื่อสอนพระธิดาพระองค์หนึ่งว่า "อย่าเล่นเพื่อนกับใครเลย มีผัวมีเถิด แต่อย่าให้ปอกลอกเอาทรัพย์ของเจ้าไปได้นัก"

ขณะที่วังหน้า คือพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวก็เคยเขียนเพลงยาวกล่าวถึงการ ‘เล่นเพื่อน’ ของหญิงฝ่ายในเช่นกันโดยกล่าวถึงเป็นเชิงตำหนิว่า “ทำให้เฟือนราชกิจผิดทุกสิ่ง” แต่ที่บรรยายเป็นฉาก ก็คือเพลงยาวของ “คุณสุวรรณ” กวีหญิงในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ที่เล่าเรื่องเล่นเพื่อนของหม่อมขำกับหม่อมสุด

ทั้งนี้มุมมองจากวรรณกรรมช่วงต้นรัตนโกสินทร์ต่อ “หญิงรักหญิง” มีทั้งเชิงห้ามปราม ล้อเลียน และลงโทษ ขณะที่กฎหมายลักษณะอาญา ร.ศ. 127 ที่ประกาศใช้เมื่อ พ.ศ. 2451 ในมาตรา 242 เคยกำหนดความผิดของการรักร่วมเพศเอาไว้ กระทั่ง เมื่อมีการปรับปรุงและประกาศใช้ประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2499 จึงมีการยกเลิกฐานความผิดนี้

ติดตามรายการหมายเหตุประเพทไทยย้อนหลังที่

https://www.facebook.com/maihetpraphetthai [1] หรือ

https://www.youtube.com/playlist?list=PLyjd9jzMpO2Xby4FyxWMwY8auIFY01eVQ [2]

ข่าว [3]
วัฒนธรรม [4]
LGBT [5]
sodomy law [6]
คำ ผกา [7]
คุณสุวรรณ [8]
ชานันท์ ยอดหงษ์ [9]
ประวัติศาสตร์ [10]
ปรีดี พนมยงค์ [11]
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว [12]
พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว [13]
มัลติมีเดีย [14]
รัชกาลที่ 4 [15]
รัตนโกสินทร์ [16]
ลักษณวงศ์ [17]
วรรณกรรม [18]
สุนทรภู่ [19]
หญิงรักหญิง [20]
หมายเหตุประเพทไทย [21]
เล่นเพื่อน [22]

Source URL: https://prachatai.com/journal/2017/01/69639#comment-0

Links
[1] https://www.facebook.com/maihetpraphetthai
[2] https://www.youtube.com/playlist?list=PLyjd9jzMpO2Xby4FyxWMwY8auIFY01eVQ
[3] https://prachatai.com/category/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7
[4] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1
[5] https://prachatai.com/category/lgbt
[6] https://prachatai.com/category/sodomy-law
[7] https://prachatai.com/category/%E0%B8%84%E0%B8%B3-%E0%B8%9C%E0%B8%81%E0%B8%B2
[8] https://prachatai.com/category/%E0%B8%84%E0%B8%B8%E0%B8%93%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93
[9] https://prachatai.com/category/%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B9%8C-%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%87%E0%B8%A9%E0%B9%8C
[10] https://prachatai.com/category/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C
[11] https://prachatai.com/category/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%B5-%E0%B8%9E%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C
[12] https://prachatai.com/category/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%88%E0%B8%AD%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7
[13] https://prachatai.com/category/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AD%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%AB%E0%B8%B1%E0%B8%A7
[14] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A1%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B5%E0%B8%A2
[15] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%8A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88-4
[16] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B9%8C
[17] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%93%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C
[18] https://prachatai.com/category/%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1
[19] https://prachatai.com/category/%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B9%88
[20] https://prachatai.com/category/%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B8%B4%E0%B8%87
[21] https://prachatai.com/category/%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%97%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2
[22] https://prachatai.com/category/%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%99