เหตุปฏิบัติการทางอากาศของสหรัฐฯ ต่อเมืองอัล-รัคคา ที่มั่นใหญ่ของกลุ่มไอซิส ถูกวิจารณ์ว่าส่งผลกระทบต่อพลเรือนที่มีชีวิตย่ำแย่อยู่แล้วในพื้นที่ซึ่งถูกไอซิสยึดครอง โดยผลจากการโจมตีทำให้พลเรือนเสียชีวิตจำนวนมาก ถ้าไม่เกิดจากการทิ้งระเบิด ก็มาจากการขาดแคลนอาหารและยา

แผนที่แสดงพื้นที่ยึดครองเมืองอัล-รัคคา ของกลุ่มไอซิส (สีเทา) ในขณะที่กองกำลังชาวเคิร์ดเริ่มยึดครองพื้นที่รอบๆ (ที่มา: Liveuamap [1])

16 ส.ค. 2560 เดอะการ์เดียนรายงานว่าเริ่มมีความกังวลมากขึ้นเรื่อยๆ ถึงสถานการณ์ของพลเรือนใน อัล-รัคคา หลังจากพบว่าปฏิบัติการทางอากาศสังหารชาวซีเรียที่เป็นพลเรือนรวมถึงมีผู้ได้รับบาดเจ็บจำนวนมาก

ในเมือง อัล-รัคคา ประเทศซีเรียเป็นเมืองที่ถูกยึดครองโดยกลุ่มไอซิสก่อนหน้านี้ และกลุ่มไอซิสก็ตั้งให้เป็นเมืองหลวงชั่วคราวของพวกเขา โดยที่ประชาชนในพื้นที่นี้เคยประท้วงต่อต้านกลุ่มติดอาวุธมาก่อน อย่างไรก็ตามทางสหประชาชาติก็ได้รับรายงานว่าปฏิบัติการโจมตีทางอากาศนำโดยสหรัฐฯ ต่อ อัล-รัคคา สร้างความสูญเสียต่อพลเรือนด้วย ทั้งๆ ที่สหรัฐฯ มีพันธะกรณีระหว่างประเทศในการคุ้มครองพลเรือน และปฏิบัติการสมัยรัฐบาลโดนัลด์ ทรัมป์ ก็มีความหย่อนยานลงในเรื่อง "กฏการปะทะ" ซึ่งเป็นกฎเกี่ยวกับการปฏิบัติการทางทหาร

อคิด อัลโคดร์ บรรณาธิการอาวุโสของซาวน์แอนด์พิกเจอร์องค์กรเครือข่ายพลเรือนในเมืองที่ถูกไอซิสยึดครองกล่าวว่าปฏิบัติการร่วมจากชาติตะวันตกไม่ได้มีความระมัดระวังในการหลีกเลี่ยงการสูญเสียของพลเรือนเลย อัลโคดร์กล่าวว่าพวกดาอิซ (หมายเหตุ - เป็นคำเรียกพวกไอซิสอีกแบบหนึ่ง) มีอยู่ในเมืองไม่ถึง 500 นาย แต่ปฏิบัติการทางทหารก็สร้างความเสียหายทำให้ประชาชนทั่วไปเสียชีวิตไปด้วย

แนวร่วมที่นำโดยสหรัฐฯ สนับสนุนกลุ่มติดอาวุธหลายกลุ่มอย่างซีเรียนเดโมเครติคฟอร์ซ (SDF) ซึ่งนำโดยกองกำลังชาวเคิร์ด รวมถึงกองกำลังหนุนติดอาวุธอาหรับ โดยการโจมตีทางอากาศเพื่อสนับสนุนกองกำลังภาคพื้นดิน อย่างไรก็ตามปฏิบัติการโจมตีเหล่านี้ก็ทำให้ผู้คนในซีเรียสูญเสียที่อยู่อาศัยจนกลายเป็นผู้ลี้ภัยหรือไม่ก็ไปอยู่เป็นสมาชิกชนเผ่าทางตะวันออกของซีเรีย

ถึงแม้ว่า SDF น่าจะควบคุมอัลรัคคาได้ครึ่งเมืองแล้วแต่การสู้รบเพื่อครองพื้นที่ที่เหลืออีกครึ่งเมืองก็เป็นไปอย่างยากลำบากเพราะไอซิสชอบใช้วิธีวางกับดักและใช้มนุษย์เป็นโล่กำบัง พลเรือนจะสามารถหนีออกจากพื้นที่ได้ด้วยการจ่ายแพงๆ ให้กับคนลอบพาคนออกนอกเมือง ขณะที่องค์กรให้ความช่วยเหลือบอกว่าคนเหล่านี้ขาดอาหารและยาในการรักษาบาดแผล บ้างก็ติดอยู่ในเขตที่มีการสู้รบเป็นเวลาหลายวัน

วาเนสซา ครามอนด์ จากองค์กรแพทย์ไร้พรมแดนที่ดูแลคนไข้จากเมืองอัล-รัคคาและโดยรอบมาแล้ว 415 ราย เธอกล่าวว่าในเมืองอัลรัคคาถ้าคุณไม่ตายเพราะถูกโจมตีทางอากาศ ก็จะตายเพราะปืนครก หรือไม่เช่นนั้นก็ถูกพวกสไนเปอร์ยิง หรือถูกวัตถุระเบิด ถ้าคุณรอดจากสิ่งเหล่านี้มาได้พวกคุณก็จะต้องเผชิญความหิวโหยและความกระหายน้ำ เพราะไม่มีอาหาร ไม่มีน้ำ และไม่มีไฟฟ้า

สภาพที่พลเรือนถูกทิ้งระเบิดและโจมตีจนในบางครั้งทำให้บ้านถล่มจนคนจมอยู่ในกองซากอาคารทั้งครอบครัวเช่นนี้ชวนให้ตั้งคำถามว่าจะทำให้อัล-รัคคากลับมามีเสถียรภาพได้อย่างไร

เดอะการ์เดียนระบุว่านโยบายการสนับสนุนกองกำลังแนวร่วมต่อต้านไอซิสของสหรัฐฯ ในยุคสมัยประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ มีความหละหลวม โดยปล่อยให้การตัดสินใจในการสู้รบไปอยู่ในมือของผู้บัญชาการภาคพื้นดิน นอกจากนี้องค์กรด้านสิทธิมนุษยชนยังบอกว่ากองกำลังแนวร่วมที่สู้รบไอซิสควรจะมีความโปร่งใสในการตัดสินใจมากกว่านี้มากกว่านี้ เช่นบางครั้งก็ทำการทิ้งระเบิดเพื่อสังหารนักรบไอซิสนายเดียว

นาดิม ฮูรี ผู้อำนวยการฝ่ายการต่อต้านการก่อการร้ายของฮิวแมนไรท์วอทช์ระบุว่าควรจะต้องมีการสืบสวนในเรื่องปฏิบัติการเหล่านี้ด้วยและเตือนว่ากองกำลังแนวร่วมมีพันธกรณีในการทำให้เกิดความเสียหายต่อพลเรือนน้อยที่สุด จึงควรรักษากลไกการควบคุมการใช้ความรุนแรงเอาไว้ไม่ให้ส่งผลเลวร้ายต่อพลเรือน

จากการที่เข้าถึงแห่งสู้รบได้ยากทำให้สื่อตะวันตกไม่สามารถเจาจะตัวเลขได้ชัดเจนว่ามีจำนวนผู้เสียชีวิตเท่าไหร่ มีหลายองค์กรที่อยู่ในพื้นที่พยายามประเมินตัวเลขออกมา โดยองค์กรทีคอยติดตามตัวเลขผู้เสียชีวิตพลเรือนชื่อแอร์วอร์ระบุว่าปฏิบัติการในช่วงเดือน มิ.ย.-ก.ค. ที่ผ่านมานั้น มีผู้เสียชีวิตเป็นพลเรือนราว 340 ราย มีเด็กเสียชีวิตจากปฏิบัติการปลดแอก อัล-รัคคาแล้วราว 119 ราย ขณะที่องค์กรเฝ้าระวังสิทธิมนุษยชนซีเรียระบุว่ามีพลเรือนเสียชีวิตแล้วราว 523 รายในช่วงสองเดือนที่มีการสู้รบ

เรียบเรียงจาก

US-led anti-Isis campaign in Raqqa 'failing to avoid civilian deaths', The Guardian [2], 11-08-2017