ผู้ติดเชื้อเอชไอวีในแคนาดาเป็นกลุ่มคนที่เคยถูกกีดกันและตีตราอย่างเจ็บปวด วันนี้พวกเขารวมตัวกันเป็นคนครัวเปิดร้านอาหาร โดยต้องการทำให้สังคมรู้ว่าพวกเขาไม่ได้น่ารังเกียจ และบัตรงานเลี้ยงพิเศษของร้านก็มีคนจองจนเต็ม พวกเขาต้องทำอาหารเสิร์ฟผู้คนนับร้อย โดยหวังว่าจะช่วยสร้างความตระหนักรู้ ความมีตัวตนของพวกเขา และลดการตัดสินตีตราจากสังคมได้

ภาพโปสเตอร์กิจกรรมจำหน่ายบัตรงานเลี้ยงพิเศษของร้านจูนส์ (ที่มา: caseyhouse [1])

11 พ.ย. 2560 - ที่เมืองโตรอนโต ประเทศแคนาดา มีร้านอาหารแห่งหนึ่งที่ทีมงานทั้ง 14 คน เป็นผู้ที่มีเชื้อเอชไอวี ร้านอาหารดังกล่าวนี้เปิดทำการเมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา มีเป้าหมายเพื่อต้องการท้าทายการตีตราคนมีเชื้อเอชไอวีหรือผู้เป็นโรคเอดส์

ไอเดียของร้านอาหารนี้เกิดขึ้นหลังจากมีผลโพลล์ระบุว่าชาวแคนาดาเพียงครึ่งหนึ่งเท่านั้นที่จะทานอาหารร่วมกันหรือทานอาหารที่ทำโดยคนที่มีเชื้อเอชไอวี ร้านอาหารนี้มีชื่อว่าจูนส์ (June's) ตั้งขึ้นในสถานพยาบาลเฉพาะทางชื่อ 'เคซีย์เฮาส์' (Casey House) ซึ่งเป็นสถานพยาบาลที่ดูแลคนมีเชื้อเอชไอวีโดยเฉพาะแห่งแรกและแห่งเดียวในแคนาดา เป็นสถานพยายาลที่มีแนวคิดว่าพวกเขาจะรักษาคนไข้ด้วยความการุญโดยไม่ตัดสินคนไข้

โจแอน ไซมอนส์ ประธานบริหารของเคซีย์เฮาส์บอกว่า "พวกเราต้องการท้าทายการตีตราผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่ยังคงอยู่มีในสังคม"

เคซีส์ เฮาส์ ก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 2531 ช่วงที่ผู้คนยังกลัวอย่างไม่มีเหตุผลต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวี คนไข้คนแรกที่เข้าสู่สถานพยาบาลนี้ถูกพามาโดยทีมแพทย์ที่สวมชุดป้องกันสารเคมีอันตราย แม้ว่าจะเริ่มมีการรักษาประคับประคองอาการของโรคได้ดีขึ้นและมีความเข้าใจเรื่องการติดเชื้อมากขึ้นแล้ว แต่ความกลัวอย่างไม่มีเหตุผลนี้ก็ยังคงถูกตีตราและดำเนินมาจนถึงปัจจุบัน ไซมอนส์บอกว่ายังมีแม้กระทั่งคนที่เข้าใจผิดว่าแค่แตะต้องตัวคนมีเชื้อเอชไอวีก็จอาจจะติดเชื้อแล้วซึ่งไม่เป็นความจริง

ในแง่ที่คนยังไม่กล้าทานอาหารร่วมหรือทานอาหารที่ทำจากผู้มีเชื้อเอชไอวีนั้น ไซมอนส์กล่าวว่าในความเป็นจริงแล้วการทานอาหารร่วมกับผู้มีเชื้อเอชไอวีไม่ทำให้มีความเสี่ยงจะติดเชื้อเลย เพราะเชื้อไวรัสเอชไอวีอยู่ภายนอกร่างกายได้เพียงเวลาไม่นานและถูกทำลายได้โดยการทำอาหารให้สุก หรือกรณีที่ถ้ามีคนเผลอทำมีดบาดมือก็จะมีการทิ้งวัตถุดิบนั้นทันทีและล้างอุปกรณ์อย่างสะอาด

ผู้ที่ทำงานในร้านอาหารแห่งนี้ยังพูดถึงเรื่องราวประสบการณ์ที่พวกเขาเคยถูกกีดกันในสังคม เช่น มูลูบา ฮาบันยามา บอกว่าเธอเสียพ่อแม่ให้กับโรคนี้ เธอเคยถูกกีดกันจากการที่ผู้ดูแลเธอให้เธอดื่มและทานอาหารจากภาชนะกระดาษเท่านั้นและไม่ให้ใช้ภาชนะร่วมกับพวกเขาซึ่งเป็นเรื่องเจ็บปวดสำหรับเธอ

ประสบการณ์แย่ๆ เช่นนี้เกิดกับเทรเวอร์ สตราตตัน ด้วยเช่นกัน เขาเป็นคนที่เปิดเผยมาตลอดว่าตนเองเป็นคนติดเชื้อเอชไอวีแม้กระทั่งในเว็บไซต์หาคู่ แต่นั่นก็ทำให้ผู้คนพยายามหลีกเลี่ยงเขา สตราตตันผู้ที่มีแม่เป็นคนพื้นเมืองแคนาดายังเป็นคนทำงานสร้างความตระหนักเข้าใจเรื่องคนเป็นโรคเอดส์ในหมู่ชนพื้นเมืองในแคนาดาที่มักจะติดเชื้อเอชไอวีมากกว่าเมื่อเทียบกับประชากรส่วนอื่น ส่วนใหญ่เพราะพวกเขาถูกทำให้เกิดบาดแผลทางใจ อยู่ในระบบโรงเรียนที่ย่ำแย่ และถูกบีบอยู่ภายใต้ประวัติศาสตร์อันโหดร้ายของแคนาดา ทำให้คนขาดโอกาสเหล่านี้หันไปพึ่งพายาเสพติดและมักจะติดเชื้อจากเหตุนี้

สตราตตันบอกอีกว่าในฐานะที่คนติดเชื้อเอชไอวีต้องแบกรับสิ่งที่สังคมตีตราอยู่ก่อนแล้ว การที่มีชาติพันธุ์ชายขอบเป็นคนแอฟริกันหรือแคริบเบียนยังทำให้เกิดการเหยียดและการตีตราซ้ำซ้อน ตัวเขาเองรีบเข้ามาทำงานในร้านอาหารของเคย์ซี เฮาส์ โดยทันที เพราะเชื่อว่าการเปิดร้านอาหารในครั้งนี้จะช่วยทำให้เน้นย้ำถึงประเด็นเกี่ยวกับผู้ติดเชื้อที่ถูกมองข้ามได้

ทั้งฮาบันยามาและสตราตตันต่างก็บอกว่าพวกเขาไม่อยากต้องเป็นคนล่องหนอีกต่อไป พวกเขาต้องการความช่วยเหลือ ต้องการพันธมิตร ต้องการได้รับการยอมรับในฐานะประชากรกลุ่มหนึ่งด้วยเช่นกัน

ร้านอาหารจูนส์ดูไปได้ด้วยดีหลังจากเปิดไปไม่นาน เดอะการเดียนระบุว่าคนทำงานที่เป็นคนมีเชื้อเอชไอวีเหล่านี้ต้องทำอาหารเสริฟลูกค้าถึง 100 ราย และเมื่อวันที่ 7 พ.ย. ที่ผ่านมาพวกเขาก็เพิ่งจัดขายตั๋วการจัดเลี้ยงพิเศษไปพร้อมๆ กับการสร้างความเข้าใจผู้ติดเชื้ออย่างไม่ตัดสินพวกเขา ซึ่งมีตั๋วของพวกเขาสามารถขายได้หมด

เรียบเรียงจาก

The restaurant kitchen where everyone has HIV: 'We want to challenge stigma', The Guardian [2], 07-11-2017

June’s. An HIV+ Eatery, Casey House [1]

Message from CEO Joanne Simons, Casey House [3]