เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคกลาง) ทำไมเราต้องปกป้อง?
หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าเป็นของคนไทยทุกคน มันช่วยชีวิตพวกเขาจากโรคภัยไข้เจ็บ และการล้มละลาย นี่คือสิ่งที่ผู้คนจากภาคต่างๆ ในเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ คิดและเชื่อ คือคำตอบของคำถามว่า ทำไมพวกเขาเหล่านี้จึงต้องออกมาปกป้องระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
ไปฟังเสียงของพวกเขา
อรกัลยา พุ่มพุ่ง หัวหน้าสำนักงาน/ผู้ประสานงานองค์กรเครือข่ายผู้หญิงเพื่อสุขภาพภาคกลาง จังหวัดปทุมธานี
หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าสำคัญอย่างไร ทำไมจึงต้องออกมาปกป้อง
หลักประกันสุขภาพเป็นเรื่องของชาวบ้านเราในชุมชน ในฐานะที่เราทำงานชุมชนเรื่องนี้มันสำคัญมาก พอมีข่าวออกมาก็มีชาวบ้านเข้ามาถามเรื่องการจะแก้ไขบัตรทอง แก้ไข พ.ร.บ. ต่างๆ นานา เราต้องตอบคำถามชาวบ้านทุกวันเพราะทุกคนกลัว หลักประกันสุขภาพปีนี้เป็นปีที่ 15 อะไรที่มันอยู่มา 10 ปีขึ้นไป ชาวบ้านก็ชินแล้ว เขาชินกับการที่เวลาป่วยไปโรงพยาบาลไม่ต้องจ่ายเงิน พวกเราเวลาทำงานก็จะบอกให้ชาวบ้านรู้ว่าหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า เรามีสิทธิอะไรบ้าง ชาวบ้านเขาเข้าใจมาเป็น 10 ปีแล้ว
จริงๆ พ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติของเราดีอยู่แล้ว สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เป็นคนจัดซื้อยา เป็นผู้บริหารจัดการตรงนี้ มันดีอยู่แล้ว เราพยายามจะบอกรัฐบาลว่ามันดีอยู่แล้วไม่ต้องแก้ หรือข้อไหนมันอ่อนอาจจะต้องปรับแก้ก็โอเค เราพยายามจะเข้าไปคุยกับรัฐบาล แต่ก็ไม่ได้รับการตอบรับ ไม่มีการร่วมลงความเห็นด้วยกันอย่างเป็นเรื่องเป็นราว ทำให้เราต้องลุกมาเคลื่อนไหวเอง ไม่ได้เพื่อเราคนเดียว แต่เพื่อลูกหลานเรา
มาร่วมเป็นเครือข่ายกลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพได้อย่างไร
กลุ่มคนรักหลักประกันฯ มาจากเครือข่ายต่างๆ เรามาจากเครือข่ายผู้หญิงเพื่อสุขภาพภาคกลาง และเราเห็นว่ากลุ่มคนรักหลักประกันฯ ไม่ได้มีผลประโยชน์ส่วนตัวใดๆ เขาทำกันด้วยใจ เราและครอบครัวก็ใช้บัตรทอง อยู่ในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า เราก็เลยเข้ามาร่วมตั้งแต่ปี 2555
ส่วนเครือข่ายผู้หญิงเพื่อสุขภาพ เรารวมกลุ่มกันตั้งแต่ปี 2554 เราเน้นเรื่องผู้หญิงกับเด็กในชุมชน แต่ตอนนี้ไม่ใช่แค่ผู้หญิงและเด็กแล้ว มันรวมถึงทุกคน สุขภาพของคนในชุมชนมันสำคัญ ทั้งสุขภาพกายและใจ เราดูแลเรื่องสุขภาพของคนในชุมชน เราเลือกคนที่มีอุดมการณ์เดียวกันกับเรา รวมตัวกัน ทำงานในชุมชน พอเป็นองค์กรเราก็เริ่มเขียนโครงการขอทุน ทางกลุ่มเราดูแลเรื่องสุขภาพ เรื่องยุติความรุนแรงในสตรี เรื่องสิทธิหลักประกันสุขภาพ สิทธิคุ้มครองผู้บริโภค หรือใครที่ทำงานใช้สิทธิประกันสังคม พอเริ่มเกษียณมาเราก็ช่วยให้เขาเข้าใจเรื่องสิทธิบัตรทอง หรือเด็กที่ไม่ได้แจ้งเกิดเราก็พยายามทำให้เขาได้ขึ้นชื่อในทะเบียน จากคนไร้สถานะก็กลายเป็นคนมีสถานะและเข้าสู่ระบบบัตรทอง
คิดว่าอะไรคือภัยคุกคามต่อระบบหลักประกันสุขภาพมากที่สุด
เราไม่อยากใช้คำว่าภัยคุกคาม แต่ด้วยความไม่ชัดเจนของคนแก้ระบบ ถ้าเขาชัดเจน เช่นเขาประกาศว่าไม่ได้เปลี่ยนแปลงอะไร ร่วมจ่ายก็ไม่ได้จ่ายเยอะ ชัดเจนว่าจ่ายเท่าไหร่ ถ้าเขาบอกว่าไม่ได้แก้ไขอะไรแต่ขอให้ชาวบ้านเวลาไปรักษาในโรงพยาบาลก็ช่วยจ่าย 30 บาทละกัน มันก็จะชัดเจน แต่นี่ไม่ชัดเจน ไม่รู้เลยว่าที่เขาจะแก้ ทำไมต้องแก้ แก้แล้วมันดียังไง เวลาถามก็ใช้อารมณ์พูดกับเรามากกว่าว่าพวกคุณเป็นกลุ่มคนรักหลักประกันฯ เป็นนักเรียกร้อง อะไรพวกคุณก็ไม่เอา ประเทศไทยเดินหน้าไม่ได้ ซึ่งเราก็ไม่รู้ว่าถ้าบัตรทองคงอยู่เหมือนเดิมแล้วทำไมประเทศไทยจะเดินหน้าไม่ได้ เราไม่เข้าใจ กลุ่มเราไม่เข้าใจว่าทำไมต้องแก้
ข้อเสนอ?
เราเสนอไปเยอะมาก เสนอให้เรียกพวกเราซึ่งเป็นตัวแทนภาคประชาชนมาคุยกัน มีทั้งที่เห็นด้วย เห็นต่าง แล้วก็เสนอแนะ มี 14 ข้อที่เรารวบรวมมา (เปิด 14 ประเด็น กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพเห็นค้านแก้ กม.บัตรทอง [1]) ถ้าท่านนายกฯ ตั้งโต๊ะ เรียกพวกเราเข้าไปคุย ให้พวกเราอธิบายให้ฟัง เราก็จะยินดีมาก แต่นี่ท่านไม่ยอมเจอ ยื่นหนังสือก็ไม่รับ พยายามไปพบ พยายามเอารายชื่อของชาวบ้านที่ไม่เห็นด้วยไปให้ดู แต่ไม่มีใครสนใจเรา ดูเหมือนพวกเราเป็นคนไร้ตัวตนในสายตาของเขา รัฐบาลทุกรัฐบาลไม่ใช่แค่รัฐบาลนี้ ถ้าไม่คุยกับประชาชน เราก็เห็นว่ามันตามมาด้วยการก่อม็อบ การประท้วง แต่ไม่มีใครอยากมาก่อม็อบ มาประท้วงหรอก ถ้าเขาอยากคุยกับเราดีๆ
บุคคลแห่งปีของประชาไท ประจำปี 2017 นี้ มาเป็นทีม พวกเขาคือ 'กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ' ซึ่งเกิดจากการรวมตัวกันของผู้คนมากหน้าหลายตา ท่ามกลางความพยายามทำลายหลักการของระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าของรัฐบาล คสช.และรัฐราชการ 'กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ' ออกมาเคลื่อนไหว เฝ้าระวัง ปกป้อง และยันสถานการณ์เอาไว้อย่างสุดกำลัง สำหรับสถานการณ์ในปีหน้าที่พอจะเห็นเค้าลางว่า หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าจะยิ่งเผชิญการคุกคามที่หนักข้อขึ้นเรื่อยๆ คงไม่ผิดนักหากจะกล่าวว่า ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ กำลังยืนขวางระหว่างรัฐบาลและกลุ่มคนที่ต้องการทำลายกับผู้คน 48 ล้านคนที่ได้รับการดูแลหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า และคอยย้ำเตือนว่าการรักษาพยาบาลคือสิทธิของประชาชนที่รัฐไม่อาจพรากมันไปได้
บุคคลแห่งปี 2017: ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ ภูมิคุ้มกันสวัสดิการสุขภาพเพื่อทุกคน [2]
บุญยืน ศิริธรรม: ประวัติศาสตร์หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าภาคประชาชน [3]
กรรณิการ์ กิจติเวชกุล: ภัยคุกคามที่สุดต่อระบบหลักประกันสุขภาพฯ คือการที่รัฐมองคนไม่เท่ากัน [4]
นิมิตร์ เทียนอุดม: “เพราะวิธีคิดตั้งต้นของรัฐเริ่มจากความไม่เป็นธรรม” กับปัญหาในระบบหลักประกันสุขภาพฯ [5]
นพ.สุรพงษ์ สืบวงศ์ลี: หลักประกันสุขภาพฯ คือสิทธิที่ถอยหลังกลับไม่ได้ [6]
เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคใต้) ทำไมเราต้องปกป้อง? [7]
เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคเหนือ) ทำไมเราต้องปกป้อง? [8]
เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคตะวันตก) ทำไมเราต้องปกป้อง? [9]
เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคอีสาน) ทำไมเราต้องปกป้อง? [10]
เสียงจากเครือข่าย ‘กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพ’ (ภาคตะวันออก) ทำไมเราต้องปกป้อง? [11]