หลัง 'ฮุนมาเนต' ผบ.ทบ. กัมพูชา ลูกชายนายกรัฐมนตรีฮุนเซน รับมอบรถบรรทุกทหาร 290 คันที่ผลิตจากจีน ปัดไม่ใช่ของขวัญจากจีนแต่มาจากผู้บริจาคนิรนาม เรื่องนี้ทำให้เกิดความหวาดวิตกว่าจะเป็นเครื่องมือนำมาใช้ปราบปรามประชาชน ซึ่งเป็นสิ่งที่รัฐบาลอำนาจนิยมฮุนเซนทำมาตลอด 30 ปี

ที่มาภาพประกอบ: matt [1] (CC BY-NC-ND 2.0) [2]

ในวันที่ 18 มิ.ย. ที่ผ่านมา กัมพูชามีพิธีส่งมอบรถบรรทุกกำลังพล 290 คันที่ผลิตในจีนให้กับกองทัพและตำรวจของกัมพูชา ในงานพิธีนั้นฮุนมาเนตลูกชายของฮุนเซนผู้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบกกล่าวในเชิงบอกปัดคำวิพากษ์วิจารณ์เรื่องการได้รับกำลังพลเหล่านี้ว่าพวกเขาได้รับมันมาจากเงินบริจาคส่วนตัวโดยที่ไม่ได้ใช้งบประมาณกัมพูชาแม้แต่เรียลเดียว

ฮุนมาเนตกล่าวอีกว่ามีคนบริจาคงบประมาณตรงส่วนนี้ให้แต่ไม่ได้ระบุชื่อว่าเป็นใคร นอกจากนี้ยังอ้างว่าจะมีการนำรถบรรทุกกำลังพลเหล่านี้ที่สั่งซื้อมาตั้งแต่ปีที่แล้วไปใช้กับการบรรเทาภัยพิบัติและปกป้องปัญหาข้อพิพาทเขตแดนระหว่างกัมพูชากับเวียดนามซึ่งเกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัยยังเป็นอาณานิคมฝรั่งเศส

นอกจากนี้ฮุนมาเนตยังพยายามบอกปัดอีกว่ารถบรรทุกทหารที่มาถึงประเทศพวกเขาทางเรือเมื่อสัปดาห์ที่แล้วไม่ได้เป็นของขวัญจากรัฐบาลจีน ซึ่งประชาชนชาวกัมพูชามองว่าการสนับสนุนจากจีนเหล่านี้อาจจะยิ่งทำให้รัฐบาลอำนาจนิยมโดยฮุนเซนฝังรากความเป็นอำนาจนิยมลึกขึ้นและทำให้อิทธิพลของจีนแผ่ขยายมาสู่กัมพูชามากขึ้นด้วย

ฮุนมาเนตบอกว่า "พวกเราไม่จำเป็นต้องโกหก ถ้าหากว่ามัน (รถบรรทุกทหาร) ได้รับการบริจาคโดยจีน พวกเราก็จะบอกว่ามันมาจากการบริจาคโดยจีน ...ถ้าหากว่ามันมาจากการบริจาคโดยจีนแล้วพวกเราบอกว่าพวกเราซื้อรถบรรทุกเหล่านี้มาพวกเขาจะเห็นด้วยหรือ"

ถึงแม้จะไม่มีการเปิดเผยชื่อผู้บริจาคแต่กองทัพกัมพูชาก็ติดป้ายไว้ในพิธีการรับมอบว่ารถบรรทุกกำลังพลเหล่านี้ได้รับการบริจาคโดยฮุนเซนและภรรยาของเขา

นักวิจารณ์แสดงความเป็นห่วงว่ารถบรรทุกทหารเหล่านี้จะถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือให้รัฐบาลฮุนเซนใช้ข่มเหงปราบปรามประชาชนชาวกัมพูชาหนักขึ้น จากที่ฮุนเซนทำการข่มเหงปราบปรามฝ่ายค้านพรรคหลักในกัมพูชาเสมอมาไม่ว่าจะเป็นการจับกุมหัวหน้าพรรค และมีการจับกุมนักกิจกรรมต่าง ๆ ที่ทำการต่อต้านรัฐบาล

อัมแซมอัน อดีต ส.ส. จากพรรคฝ่ายต้าน CNRP ที่ถูกแบนในกัมพูชากล่าวว่ารถบรรทุกทหารเหล่านี้อาจจะถูกนำมาใช้ปราบปรามประชาชน ไม่ได้นำมาใช้สู้รบเพื่อป้องกันการรุกรานจากเวียดนามแต่อย่างใด อัมแซมอันกล่าวอีกว่ากองทัพกัมพูชาไม่ได้มีปัญหาในการตอบสนองต่อความขัดแย้งในจังหวัดกันดาลแต่อย่างใด ทำให้อดีต ส.ส. มองว่ายุทโธกรณ์ทางการทหารชุดใหม่นี้จะนำมาใช้ปกป้องอำนาจพ่อของฮุนมาเนตเองมากกว่า และในเรื่องข้ออ้างที่ว่าจะนำมาใช้ขนกำลังตำรวจนั้น อันแซมอันก็บอกว่าตำรวจไม่ได้ต้องการรถขนกำลังพลขนาดใหญ่เลย เรื่องนี้เขาจึงมองว่าไม่เหมาะสม

เสียงวิพากษ์วิจารณ์อีกแง่หนึ่งคือการเรียกร้องให้กัมพูชามีความโปร่งใสมากกว่านี้ในเรื่องของผู้บริจาค คิมสก นักวิเคราะห์ที่อยู่ในฟินแลนด์กล่าวในทำนองว่าการไม่มีชื่อผู้บริจาคนั้นแปลกเพราะ "ผู้บริจาคไม่เคยซ่อนตัวตนของตัวเอง" คิมสกเชื่อเช่นเดียวกันว่ารถบรรทุกกำลังพลเหล่านี้จะถูกนำมาใช้ปราบปรามการประท้วงต่อต้านฮุนเซน

ถึงแม้ว่าจะไม่มีการเปิดเผยราคาค่าซื้อรถทหารเหล่านี้ แต่เมื่อเดือน ก.ค. 2562 ฮุนเซนเคยเปิดเผยว่าเขาได้ใช้เงิน 40 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในการซื้ออาวุธบางอย่างจากจีนโดยที่ไม่เปิดเผยว่าเป็นอะไร หลังจากที่พวกเขาใช้งบประมาณซื้ออาวุธจากจีนไปแล้ว 290 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

นอกจากนี้ยังมีการตั้งข้อสังเกตอีกว่ากัมพูชากับจีนมีการซ้อมรบร่วมกันในช่วงเดือน มี.ค. ที่ผ่านมา ตอนที่จีนกำลังอยู่ภายใต้ปัญหาการระบาดหนักของ COVID-19 รวมถึงจีนยังเสนอการสนับสนุนรัฐบาลฮุนเซนของกัมพูชาอย่างเต็มที่หลังจากที่กัมพูชาถูกโดดเดี่ยวออกจากคู่ค้าตะวันตกเนื่องจากไม่พอใจเรื่องกัมพูชาปราบปรามฝ่ายตรงข้าม นอกจากนี้กัมพูชาเองก็มีท่าทีหนุนหลังจีนมากขึ้นในประเด็นนานาชาติรวมถึงกรณีข้อพิพาททะเลจีนใต้ ที่เป็นข้อพิพาทระหว่างจีน-เวียดนาม-ฟิลิปปินส์ ด้วย

กัมพูชาเป็นประเทศที่มีการลงทุนไหลมาจากจีนทั้งในด้านอสังหาริมทรัพย์, การเกษตร และด้านบันเทิง แต่ประชาชนชาวกัมพูชาเองไม่พอใจในเรื่องที่พวกเขามองว่าเป็นการกระทำธุรกิจแบบไม่ซื่อสัตย์จากจีนและพฤติกรรมหยาบโลนจากชาวจีนแผ่นดินใหญ่ รวมถึงมีความกังวลว่าประเทศกัมพูชาจะยอมอ่อนข้อให้กับความต้องการของจีนมากขึ้นเรื่อย ๆ

เรียบเรียงจาก
In Cambodia, an Unnamed Donor’s Gift of Chinese Trucks to Army, Police Raises Concerns, Radio Free Asia, 18-06-2020 [3]