ตั้งแต่ช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ประชาชนชาวโปแลนด์นับหลายแสนร่วมชุมนุมประท้วงที่กรุงวอร์ซอว์และเมืองอื่นๆ เพื่อต่อต้านคำตัดสินของศาลที่ทำให้ห้ามการทำแท้งเข้มงวดขึ้นกว่าเดิม และมีการเปรียบเทียบว่าเป็นการชุมนุมที่ใหญ่ที่สุดนับตั้งแต่ขบวนการ "โซลิดาริตี" ในทศวรรษ 1980-1990 ที่สามารถโค่นล้มเผด็จการได้

ผู้ประท้วงคัดค้านคำตัดสินใจของศาลโปแลนด์ที่เข้มงวดกับการทำแท้งที่กรุงวอร์ซอเมื่อ 23 ตุลาคม 2020 (ที่มา: Jakub.zabinski/Wikipedia [1])

ผู้ประท้วงในโปแลนด์ชุมนุมประท้วงต่อเนื่องเพื่อต่อต้านคำสั่งศาลสูงของโปแลนด์ที่ระบุห้ามการทำแท้งอย่างเช้มงวดขึ้นโดยเพิ่มแม้แต่กรณีที่มีความผิดปกติของตัวอ่อนในครรภ์ก็ไม่สามารถให้คนตั้งครรภ์ทำแท้งได้ เรื่องนี้ถูกมองว่าเป็นการลิดรอนสิทธิอนามัยเจริญพันธุ์ในประเทศที่มีศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิกมีอิทธิพลนำทางความคิด

ในวันที่ 30 ต.ค. ที่ผ่านมาก็มีผู้ชุมนุมรวมตัวกันในเมืองหลวงกรุงวอร์ซอว์เป็นจำนวนมากที่สุดนับตั้งแต่ที่มีการชุมนุมต่อเนื่อง 9 วันก่อนหน้านี้ โดยมีการประเมินจากนายกเทศมนตรีว่ามีผู้ชุมนุมร่วมชุมนุมในครั้งนี้ราว 100,000 คน ขณะที่ผู้จัดการประท้วงบอกว่ามีราว 150,000 คน พวกเขาชุมนุมโดยไม่สนใจข้อห้ามของรัฐบาลเกี่ยวกับป้องกันการระบาดของ COVID-19 ที่ห้ามรวมตัวกันมากกว่า 5 คน

ผู้ชุมนุมเดินขบวนไปบนถนนของกรุงวอร์ซอว์พร้อมถือร่มสีดำซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการประท้วงเรียกร้องสิทธิในการมีทางเลือกทำแท้ง มีป้ายรณรงค์เขียนว่า "คุณไม่ได้เดินอย่างโดดเดี่ยว" และ "พระเจ้าคือผู้หญิง" มีกองกำลังทหารตำรวจวางกำลังบนท้องถนน ซึ่งบางส่วนสวมชุดปราบจลาจล โฆษกตำรวจระบุว่ามีผู้ประท้วงถูกจับกุมตัว 37 คนในช่วงเย็นวันที่ 30 ต.ค. อย่างไรก็ตามตำรวจบอกว่ากลุ่มคนที่พวกเขาจับส่วนใหญ่เป็นฮูลิแกนฟุตบอล แต่ก็บอกว่าในช่วงเช้าวันที่ 31 ต.ค. การชุุมนุมเป็นไปอย่างสงบมาก

ทั้งนี้ยังมีการประเมินตัวเลขผู้ชุมนุมจากในเมืองอื่นๆ นอกจากวอร์ซอว์ โดยที่สื่อในโปแลนด์เองรายงานว่ามีผู้ชุมนุมทั่วประเทศรวมแล้วราว 430,000 คน ในการชุมนุมมากกว่า 400 แห่ง ขณะที่กลุ่มขวาจัดที่ออกมาชุมนุมสนับสนุนการตัดสินของศาลในเรื่องการห้ามทำแท้งนั้นออกมาชุมนุมในจำนวนน้อยกว่า มีภาพเหตุการณ์ที่ตำรวจปะทะกับกลุ่มขวาจัดกลุ่มหนึ่งเพื่อกันไม่ได้เข้าถึงผู้ประท้วงต่อต้านคำตัดสิน

มีนักวิเคราะห์มองว่าการชุมนุมของประชาชนจำนวนมากขนาดนี้เกิดขึ้นครั้งก่อนหน้านี้ตั้งแต่สมัยราวปี 2523-2533 ที่มีขบวนการต่อต้านรัฐบาล "โซลิดาริตี" ซึ่งสามารถโค่นล้มรัฐบาลในยุคนั้นได้สำเร็จ

ผู้ชุมนุมวางโคมไฟเพื่อประท้วงคำตัดสินของศาลเรื่องทำแท้งที่ Bielsko-Biała ประเทศโปแลนด์ เมื่อ 23 ตุลาคม 2020 (ที่มา: Silar/Wikipedia [2])

ในโปแลนด์มีกฎหมายห้ามทำแท้งที่เข้มงวดและถูกมองว่ากดขี่สิทธิอนามัยเจริญพันธุ์อยู่แล้ว แต่ในวันที่ 22 ต.ค. ที่ผ่านมา ศาลสูงของโปแลนด์ได้ตัดสินให้การทำแท้งมีข้อจำกัดเพิ่มขึ้นอีกคือ แม้แต่ในกรณีที่ตัวอ่อนในครรภ์มีความผิดปกติก็ห้ามไม่ให้ทำแท้ง

ในวันที่ 30 ต.ค. ประธานาธิบดี อังเดรจ์ ดูดา จากพรรคขวาจัด PiS ก็มีท่าทีโอนอ่อนให้กับผู้ชุมนุมบ้างโดยการเสนอว่าอาจจะมีการปรับแก้กฎหมายยกเลิกคำตัดสินอีกครั้ง แต่ก็ยังมีลักษณะกีดกันอยู่ดีเพราะจะอนุญาตให้ทำแท้งในกรณีที่ตัวอ่อนในครรภ์มีความผิดปกติในระดับที่เสี่ยงถึงแก่ชีวิตเท่านั้น นายกรัฐมนตรี มาเทอุส โมราวิชกี รับลูกจากประธานาธิบดีว่าจะเสนอเรื่องนี้ต่อสภาฯ อย่างรวดเร็ว แต่ผู้ประท้วงก็ยังคงไม่พอใจ เพราะมองว่าเป็นแค่ความต้องการทำให้สถานการณ์อ่อนลงเท่านั้น

มีการตั้งข้อสังเกตจากสื่ออีกว่าการประท้วงในโปแลนด์ยังเป็นน้อยครั้งที่ได้เห็นกลุ่มคนรุ่นเยาว์ออกมาปฏิบัติการทางการเมือง รวมทั้งมีลักษณะรื่นเริง มีการเปิดเพลงผ่าเครื่องขยายเสียงและมีผู้ประท้วงบางคนที่ขึ้นไปเต้นบนรถรางที่จอดอยู่พร้อมกับร้องเพลง Toxic ของบริตนีย์ สเปียร์ส

เรียบเรียงจาก

Tens of thousands march in the biggest protest so far against Poland's abortion ruling, SBS News [3], 31-10-2020

Poland's biggest protests in decades stand against abortion ban, CNN [4], 31-10-2020