ชวน หลีกภัย ปาฐกถาในโอกาสวันรัฐธรรมนูญ และครบครอบการสถาปนามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 86 ปี ชี้รัฐธรรมนูญ 2560 พาการเมืองถอยไปไกล ย้ำประชาธิปไตยไม่มีทางราบรื่นแต่ต้องปกครองด้วยหลักกฎหมาย

มติชนออนไลน์ [1] รายงานว่า วันที่ 10 ธ.ค. 2563 ที่สมาคมธรรมศาสตร์ ซ.งามดูพลี ถ.พระรามสี่ สมาคมธรรมศาสตร์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ร่วมกับชมรมเพื่อนโดม จัดปาฐกถา เรื่อง ประชาธิปไตยไทยบนเส้นทางการเปลี่ยนแปลง เนื่องในโอกาสวันรัฐธรรมนูญ และครบครอบการสถาปนามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 86 ปี

ชวน หลีกภัย ประธานรัฐสภา กล่าวปาฐกถาตอนหนึ่งว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เกิดขึ้นเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี 2475 เพื่อเป็นตลาดวิชาให้กับประชาชน แต่รัฐธรรมนูญปี 2560 ถอยไปไกลพอสมควร เพราะมีการกำหนดให้มี ส.ว. จากการแต่งตั้ง และการกำหนดให้ผู้บัญชาการเหล่าทัพมาเป็น ส.ว. ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่เคยมีมาก่อน โดยเมื่อครั้งมีการยกร่างรัฐธรรมนูญ 2560 คณะกรรมการยกร่างรัฐธรรมนูญได้มาขอความเห็น ซึ่งส่วนตัวได้ให้ความเห็นไปว่า ปัญหาของการใช้รัฐธรรมนูญขึ้นอยู่กับการกระทำของคนที่ใช้รัฐธรรมนูญเป็นสำคัญ

“ประชาธิปไตยไทยเริ่มใช้รัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2475 ซึ่งต้องบอกว่าในสมัยนั้นบทบัญญัติของกฎหมายเป็นเรื่องที่น่าตื่นเต้น เพราะเป็นการเปลี่ยนแปลง ซึ่งในหลวงของเรา ไม่ได้ใช้อำนาจเผด็จการรังควานผู้อื่น ยกตัวอย่าง ลายพระราชหัตถ์เลขา ในหลวง ร.7 เขียนขณะที่ทรงสละราชสมบัติ ปี 2477 ทรงเขียนว่า แม้พระองค์ท่านจะอยู่มาตั้งแต่สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ก็ไม่เคยใช้อำนาจอย่างที่คณะราษฎร์ใช้ พระองค์จึงตัดสินใจสละราชสมบัติในขณะนั้น และต่อมาประชาธิปไตยไทยมีเส้นทางการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจตรงที่ บทบัญญัติรัฐธรรมนูญที่เปลี่ยนแปลงโครงสร้างบ้านเมือง โดยรัฐธรรมนูญฉบับปี 2475 ถือเป็นรัฐธรรมนูญที่เป็นจุดเริ่มต้นการกำหนดให้อำนาจอธิปไตยเ่ป็นของประชาชน และบทบัญญัติของพระมหากษัตริย์ก็ไม่เคยมีการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะการกำหนดว่าจะละเมิดพระมหากษัตริย์ไม่ได้” ชวน กล่าว

ชวนกล่าวว่า เมื่อวันเวลาเปลี่ยน แต่เราไม่พร้อมมาแต่ต้น ก็ไม่มีวันที่ประชาธิปไตยจะสมบูรณ์ อีกทั้งประชาธิปไตยกับปัญหาบ้านเมืองเป็นของคู่กัน เพียงแต่ระบอบเผด็จการมีการปกปิดข้อมูล ดังนั้น เราจะหวังว่าความราบรื่นในประชาธิปไตยเป็นไปไม่ได้ จึงต้องมีองค์กรมารับผิดชอบอย่างเป็นระบบและปกครองด้วยหลักกฎหมาย ยิ่งบ้านเรามีประสบการณ์บอกให้รู้ว่า คนที่ดีและหลักที่ดีต้องเดินไปด้วยกัน ปัญหาที่ผ่านมาโดยหลักแล้วไม่เกิดจากบทบัญญัติรัฐธรรมนูญทั้งหมด แต่เกิดจากปัญหาของคนด้วย ทั้งนี้ การเมืองในอดีตที่ผ่านมาในภาคปฏิบัติเต็มไปด้วยการสร้างความแตกแยก เช่น ในอดีตเคยถูกกล่าวหามีส่วนเกี่ยวข้องกับคอมมิวนิสต์ หรือในยุคต่อมาก็มีการใช้สื่อสังคมออนไลน์สร้างวาทกรรมใส่ร้ายซึ่งกันและกัน จนไปถึงการขัดขวางไม่ให้บุคคลบางคนเข้าไปในพื้นที่บางจังหวัด

“เวลานี้เราต้องการกระบวนการสร้างความปรองดอง เพื่อให้บ้านเมืองเดินหน้าไปได้ และนำไปสู่การแก้ไขปัญหาการทุจริต รวมไปถึงการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับบ้านเมือง” ชวน กล่าว