ศาลฮ่องกงตัดสินให้ผู้สนับสนุนประชาธิปไตย 7 คน มีความผิดฐานจัดการชุมนุมโดยไม่ได้รับอนุญาตในปี 2562 จากการเดินขบวนจากวิคเตอเรียพาร์ค ในจำนวนผู้ที่ถูกตัดสินลงโทษมี จิมมี ไหล ผู้ก่อตั้งแอปเปิลเดลี หนังสือพิมพ์แท็บลอยด์ของฮ่องกง และมาร์ติน ลี ทนายความอาวุโส แกนนำเรียกร้องประชาธิปไตยคนสำคัญ รวมถึงอดีตสมาชิกสภาอีก 5 คน

1 เม.ย. 2564 ศาลฮ่องกงตัดสินให้จิมมี ไหล และอดีต ส.ส. อีก 6 คน ซึ่งรวมถึงนักเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงที่ดำเนินกิจกรรมมานาน อย่างมาร์ติน ลี มีความผิดฐานจัดตั้งและมีส่วนร่วมในการประท้วงต่อต้านรัฐบาลโดยไม่ได้รับอนุญาตในปี 2562

เหตุการณ์ประท้วงดังกล่าวเกิดขึ้นเมื่อเดือน ส.ค. 2562 ผู้ชุมนุมหลายพันคนรวมตัวกันที่วิคเตอเรียพาร์ค ย่านคอสเวย์เบย์ และเดินขบวนอย่างสันติไปที่ ถ.ชาร์เตอร์ ใจกลางเมือง เพื่อต่อต้านการใช้อำนาจมิชอบของตำรวจฮ่องกง

การประท้วงดังกล่าวมีขึ้นต่อเนื่องจากการประท้วงต่อต้านกฎหมายส่งตัวผู้ร้ายข้ามแดนของจีน ซึ่งทำให้ชาวฮ่องกงกลัวว่าจะถูกนำมาใช้จัดการนักกิจกรรมที่ต่อต้านรัฐบาลจีน

การประท้วงเมื่อเดือน ส.ค. 2562 ได้รับอนุญาตจากรัฐ แต่อัยการอ้างว่า การเดินเคลื่อนขบวนไปยังใจกลางเมืองทำให้การประท้วงดังกล่าวผิดกฎหมาย ขณะที่ทนายจำเลยโต้แย้งว่า การเคลื่อนขบวนนั้นเป็นแค่การเคลื่อนย้ายสถานที่ชุมนุม เพราะผู้ชุมนุมมีความคับคั่งมากเกินกว่าจะชุมนุมในที่เดิม

ด้านอะแมนด้า เจน วู้ดค็อก ผู้พิพากษา ไม่เชื่อว่าฝ่ายจำเลยต้องการช่วยควบคุมและลดความแออัดของฝูงชน โดยอ้างว่า "มีป้ายประท้วงขนาดใหญ่ที่ต้องให้หลายคนถือ" จึงเชื่อว่ามีเจตนาที่จะ "วางแผนชุมนุมอย่างผิดกฎหมาย"

อย่างไรก็ตาม ศาลอนุญาตประกันตัวจำเลยจนถึงที่ 16 เม.ย. 2564 ซึ่งเป็นนัดพิจารณากำหนดโทษและลดโทษ โดยยึดเอกสารการทางและห้ามจำเลยเดินทางออกจากฮ่องกง แต่ไหลและอดีต ส.ส. อีก 2 คน ได้แก่ เหลียง กว๊อกฮุง และอู่ นกฮิน จะยังคงถูกคุมขังอยู่ หลังถูกตั้งข้อหาภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติ

ศาลอ้างอีกว่า คำพิพากษาของศาลไม่มีอะไรขัดต่อหลักรัฐธรรมนูญ หลังฟังคำพิพากษา เหลียง หนึ่งในผู้ที่ถูกตัดสินว่ามีความผิดยังคงประท้วงด้วยการตะโกนจากคอกจำเลย ประณามคำพิพากษาดังกล่าวว่าเป็น "การดำเนินคดีทางการเมืองสุดอัปยศ" และตะโกนว่า "การชุมนุมอย่างสันติไม่ใช่อาชญากรรม"

นอกจากนี้ เหลียงยังประกาศให้ชาวฮ่องกงอย่าย่อท้อ และย้ำเป้าหมายการชุมนุมคือ "5 ข้อเรียกร้อง ไม่มีอะไรน้อยกว่านี้"

การพิจารณาคดีครั้งนี้ ฝ่ายประชาธิปไตยของฮ่องกงเข้าไปให้กำลังใจในศาลหลายกลุ่ม ขณะที่นอกศาลมีกลุ่มโพลิติกห์ โซเชียล สตราเทจิก (Politihk Social Strategic) ที่สนับสนุนจีนแผ่นดินใหญ่เรียกร้องให้ศาลสั่งจำคุกไหลตลอดชีวิต และกล่าวหาว่าไหลเป็น "ผู้ทรยศ"

ภูมิหลังของนักเรียกร้องประชาธิปไตยที่ถูกตัดสินลงโทษ

มาร์ติน ลี วัย 81 ปี เป็นทนายความอาวุโส เคยเป็นประธานสมาคมทนายความฮ่องกงระหว่างปี 2523-2526 และต่อมาเป็นผู้ก่อตั้งพรรคเดโมเครติกของฮ่องกง เขาได้รับฉายาว่าเป็นบิดาผู้ก่อตั้งขบวนการประชาธิปไตยในฮ่องกง รวมถึงเป็นสมาชิกในคณะกรรมาธิการที่ตั้งเมื่อปี 2528 เพื่อออกแบบกฎหมายพื้นฐานที่เปรียบเสมือนรัฐธรรมนูญฮ่องกงที่ใช้เปลี่ยนผ่านเมื่อฮ่องกงกลับสู่การปกครองของจีน

มาร์ติน ลี เขาเป็นลูกของ พล.ท.ลีหยินหวอ นายทหารคนสำคัญของจีนคณะชาติ (ก๊กมินตั๋ง) เขาเกิดที่ฮ่องกงเมื่อปี 2481 ระหว่างที่แม่ของเขามาเยือนฮ่องกง แต่ในที่สุดทั้งครอบครัวก็อพยพมาอยู่ฮ่องกงหลังพรรคคอมมิวนิสต์จีนยึดครองแผ่นดินใหญ่ได้ทั้งหมด พ่อของมาร์ติน ลี กลายเป็นอาจารย์สอนหนังสือที่วิทยาลัย Wah Yan ในเกาลูน และสถาบันจีนศึกษา ในขณะที่ยังรักษาความสัมพันธ์อันดีกับผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์หนึ่งในนั้นคือโจว เอินไหล ที่มักชักชวนให้เขากลับจีนแผ่นดินใหญ่ งานศพของอดีตนายพลลีหยินหวอ จึงมีผู้นำทางการเมืองทั้ง 2 ฝั่งเข้าร่วม

ขณะที่ จิมมี ไหล (Jimmy Lai Chee-Ying) อายุ 71 ปี เกิดปี 2491 ที่เมืองกวางโจว มณฑลกวางตุ้ง ลักลอบอพยพเข้าฮ่องกงเมื่ออายุ 13 ปี เขาทำงานรับจ้างในโรงงานทอผ้าตั้งแต่เด็ก จนได้เป็นผู้จัดการโรงงาน ใช้เงินโบนัสปลายปีลงทุนในตลาดหลักทรัพย์จนสะสมทุนได้มากพอที่จะซื้อโรงงานสิ่งทอล้มละลายแห่งหนึ่งมาประกอบกิจการ โดยเป็นเจ้าของ Giordano และต่อมาก่อตั้งบริษัทสื่อ Next Digital ที่มีพนักงาน 4,000 ตำแหน่ง มี Next Magazine นิตยสารรายสัปดาห์ และ Apple Daily หนังสือพิมพ์แท็บลอยด์ที่มียอดจำหน่ายสูงทั้งในไต้หวันและฮ่องกงเป็นกิจการในเครือ

จิมมี่ ไหล เริ่มวิจารณ์รัฐบาลจีนแผ่นดินใหญ่มาตั้งแต่เหตุปราบปรามประชาชนจัตุรัสเทียนอันเหมินในเดือน มิ.ย. 2532 และวิจารณ์นายกรัฐมนตรีหลี่เผิงและรัฐบาลพรรคคอมมิวนิสต์จีนในปี 2537 ทำให้ทางการจีนบีบเขาทุกทางทั้งการแบนสิ่งพิมพ์ในเครือ และปิดร้าน Giordano ในจีนแผ่นดินใหญ่ ทำให้ในปี 2539 เขาตัดสินใจขายกิจการ Giordano ให้ผู้ถือหุ้นคนอื่น

จิมมี ไหล เข้าร่วมขบวนการปฏิวัติร่มโดยเปิดเผย ก่อนถูกจับกุมเมื่อเดือน ก.พ. 2564 พร้อมกับนักกิจกรรมอื่นๆ อีก 2 รายในข้อหามีส่วนร่วมกับการประท้วง

เรียบเรียงจาก

7 Hong Kong veteran pro-democracy activists guilty of unauthorised assembly during peaceful 2019 demo [2], Hong Kong Free Press, 01-04-2021

Hong Kong protests: Jimmy Lai, Martin Lee, five former lawmakers convicted over unauthorised 2019 march from Victoria Park [3], South China Morning Post, 01-04-2021