'สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์' อดีตนายกรัฐมนตรีกัมพูชาและพระเชษฐาต่างพระมารดาของพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี กษัตริย์กัมพูชา สิ้นพระชนม์แล้วที่ประเทศฝรั่งเศส ด้วยวัย 77 ปีในช่วงเช้าวานนี้ และเตรียมนำพระศพกลับมาประกอบพิธีฌาปนกิจที่ประเทศกัมพูชา ด้าน 'ฮุน เซน' นายกรัฐมนตรีกัมพูชาส่งจดหมายแสดงความเสียใจต่อราชวงศ์

29 พ.ย. 2564 พนมเปญโพสต์และสำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่าสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ อดีตนายกรัฐมนตรีกัมพูชาและพระราชโอรสพระองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ แห่งกัมพูชา สิ้นพระชนม์แล้วที่ประเทศฝรั่งเศส ด้วยวัย 77 ปี

โอม ดาราวุธ ที่ปรึกษาประจำสำนักเลขาธิการของพระมหาวีรกษัตรีย์นโรดม มุนีนาถ สีหนุ พระวรราชมารดา หรือพระราชินีโมนีก เปิดเผยกับสื่อว่า สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ สิ้นพระชนม์เมื่อเวลาประมาณ 09.00 น. ของวานนี้ (28 พ.ย. 2564) ตามเวลาท้องถิ่นของประเทศฝรั่งเศส แต่ไม่เปิดเผยสาเหตุการสิ้นพระชนม์

อย่างไรก็ตาม เมื่อปี 2561 สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ประสบอุบัติเหตุทางรถยนต์อย่างรุนแรงที่ประเทศกัมพูชา ทำให้สุขภาพของพระองค์ไม่แข็งแรงนับแต่นั้น โดยหนึ่งในผู้ช่วยของสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ซึ่งไม่ประสงคืออกนาม เปิดเผยกับสื่อว่าพระองค์เสด็จฯ ไปประทับที่ประเทศฝรั่งเศสตั้งแต่ช่วงปลายปี 2562 เพื่อรักษาอาการบาดเจ็บบริเวณกระดูกเชิงกราน ทั้งนี้ อุบัติเหตุดังกล่าวทำให้หม่อมอู๊ก พัลลา พระชายาองค์ที่สองของสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ เสียชีวิตด้วยวัย 39 ปี

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ประสูตรเมื่อวันที่ 2 ม.ค. 2487 แด่นักนาง (หม่อม) พาต กาญล นางรำประจำราชสำนักและพระชายาองค์แรกในพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ และทรงเป็นพระเชษฐา (พี่ชาย) ต่างพระมารดากับพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี กษัตริย์องค์ปัจจุบันของกัมพูชา พระองค์ได้รับการศึกษาด้านกฎหมายจากฝรั่งเศส และเข้าสู่เส้นทางการเมืองเมื่อปี 2526 ในฐานะหัวหน้าพรรคฟุนซินเปก ซึ่งเป็นพรรคการเมืองฝ่ายกลางขวา ที่ก่อตั้งขึ้นโดยพระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ พระบิดาของพระองค์ โดยพรรคฟุนซินเปกเคลื่อนไหวต่อต้านรัฐบาลพรรคปฏิวัติประชาชนกัมพูชาของฮุน เซน ที่ได้รับการสนับสนุนจากเวียดนามในยุคหลังเขมรแดง

ต่อมา สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ปรับเปลี่ยนนโยบายของพรรคฟุนซินเปกให้เป็นพรรคฝ่ายนิยมกษัตริย์ และชนะการเลือกตั้งใน พ.ศ.2536 ซึ่งเป็นการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยอย่างเป็นทางการครั้งแรก ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากองค์การสหประชาชาติ (UN) โดยการเลือกตั้งครั้งนี้เป็นหนึ่งในกระบวนการสันติภาพของกัมพูชา หลังอยู่ในภายใต้การปกครองของเขมรแดงและสงครามกลางเมืองนานกล่าว 3 ทศวรรษ อย่างไรก็ตามฮุน เซน ซึ่งก็เป็นอดีตเขมรแดงไม่ยอมรับ ต่อมาเกิดการประนีประนอมตั้งรัฐบาลร่วมกัน ประเทศกัมพูชาจึงเป็นประเทศแรกในโลกที่มีหนึ่งรัฐบาลแต่มีสองนายกรัฐมนตรี คือ สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ และสมเด็จ ฮุน เซน เป็นนายกรัฐมนตรีร่วมกัน

ใน พ.ศ.2540 ฮุน เซน ก่อการรัฐประหารและขับไล่สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี และจัดการเลือกตั้งใหม่ใน พ.ศ.2541 ซึ่งพรรคฟุนซินเปกของสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ แพ้การเลือกตั้ง ส่งผลให้พรรคฟุนซินเปกตกอยู่ใต้อำนาจของพรรคประชาชนกัมพูชา (CPP) ของฮุน เซน นับแต่นั้นมา แต่จากตกลงร่วมระหว่าง 2 พรรคส่งผลให้สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ได้ดำรงตำแหน่งประธานสภาผู้แทนราษฎร ก่อนจะเผชิญวิกฤตการเมืองใน พ.ศ.2549 จนพระองค์ต้องลี้ภัยออกนอกประเทศ และถูกปลดจากตำแหน่งหัวหน้าพรรคฟุนซินเปก สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ พยายามกลับเข้าสู่วงการการเมืองกัมพูชาด้วยการก่อตั้งพรรคใหม่ชื่อว่าพรรคนโรดมรณฤทธิ์ (NRP) แต่พรรคของพระองค์ไม่ได้รับความนิยมและกลายเป็นพรรคเล็กที่ได้คะแนนเสียงเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ ดำรงตำแหน่งเป็นหัวหน้าองคมนตรีในพระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี และได้กลับเข้าสู่เส้นทางการเมืองอีกครั้งเมื่อช่วงต้นปีนี้ในฐานะผู้นำพรรคฟุนซินเปก ทั้งนี้ พรรคฟุนซินเปกระบุว่าจะมีการนำพระศพของสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์กลับมาประกอบพิธีฌาปนกิจที่กัมพูชา โดยพนมเปญโพสต์รายงานเพิ่มเติมว่าฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชาได้เขียนจดหมายแสดงความเสียใจส่งถึงราชวงศ์กัมพูชาต่อการสิ้นพระชมน์ของสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์แล้ว

สมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ สมรสกับพระองค์เจ้านโรดม มารี รณฤทธิ์ ใน พ.ศ.2511 ก่อนจะหย่ากันอย่างเป็นทางการใน พ.ศ.2552 เนื่องจากพระองค์ทรงมีพระชายาใหม่คือหม่อมอู๊ก พัลลา เป็นเหตุให้พระองค์เจ้านโรดม มารี รณฤทธิ์ ซึ่งเป็นพระชายาที่ถูกต้องตามกฎหมายดำเนินการฟ้องหย่าจากพระองค์ โดยสมเด็จกรมพระนโรดม รณฤทธิ์ มีพระโอรส-ธิดา รวม 5 พระองค์ ประสูตรแด่พระองค์เจ้านโรดม มารี รณฤทธิ์  3 พระองค์ ได้แก่ หม่อมเจ้านโรดม จักราวุธ หม่อมเจ้านโรดม สีหฤทธิ์ หม่อมเจ้านโรดม รัตนาเทวี และอีก 2 พระองค์ ประสูตรแด่หม่อมอู๊ก พัลลา ได้แก่ หม่อมเจ้านโรดม สุธาฤทธิ์ และหม่อมเจ้านโรดม รณวงศ์

เรียบเรียงจาก:

• Cambodian Prince and Politician Norodom Ranariddh Dies at 77 [3]
• Prince Norodom Ranariddh passes away at 77 [4]