หัวหน้าคณะพูดคุย ‘BRN’ แถลงผลการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลไทยครั้งที่ 3 หลังได้ข้อสรุปร่วมจากทั้งสองฝ่าย 3 ข้อ 1. การลดสถานการณ์ความรุนแรงในพื้นที่ 2. การมีส่วนร่วมทางการเมือง 3. กลไกการปรึกษาหารือในพื้นที่ ด้าน 'ประยุทธ์' พอใจผลการพูดคุยเดินหน้าสร้างสันติสุขในพื้นที่

14 ม.ค. 2565 หลังจากการเจรจาสันติภาพระหว่างแนวร่วมปฏิวัติแห่งชาติมลายูปาตานี หรือ บีอาร์เอ็น (Barisan Revolusi Nasional - BRN) กับรัฐบาลไทย (RTG, Royal Thai Government) เพื่อหาทางออกและแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในชายแดนใต้/ปาตานี ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย เมื่อวันที่ 11-12 ม.ค.ที่ผ่านมา โดยมี ตวน ศรี อับดุลราฮีม มูฮัมหมัด นูร์ (Tan Sri Abdul Rahim Mohd. Noor) จากรัฐบาลมาเลเซียเป็นผู้อำนวยความสะดวก   ส่วนคณะตัวแทนการเจรจาจากบีอาร์เอ็นนำโดยอานัส อับดุลเราะห์มาน และคณะตัวแทนการเจรจาจากรัฐบาลไทยนำโดย พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ การเจรจาครั้งนี้มีผู้สังเกตการณ์ 2 คน คือ Jonathan Powell จากอังกฤษ และ Siri Skare จากนอร์เวย์ ซึ่งต่อมาบีอาร์เอ็นแถลงผลการเจรจาดังกล่าว โดย ฮารา ชินทาโร นักวิชาการอิสระและผู้เชี่ยวชาญด้านภาษามลายูแปลและเผยแพร่ทางเฟซบุ๊ก 'Hara Shintaro [1]' ในลักษณะสาธารณะ มีใจความสำคัญดังนี้  

'ประยุทธ์' พอใจผลการพูดคุย

ขณะที่รัฐบาลไทย จากเว็บไซต์ทำเนียบรัฐบาล [2] รัชดา ธนาดิเรก รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า นายกรัฐมนตรี พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พอใจผลการพูดคุยเพื่อสันติสุขจังหวัดชายแดนใต้ เมื่อวันที่ 11 และ 12 ม.ค.ที่ผ่านมา โดย ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องที่จะยึดถือ 3 ประเด็น เป็นแนวทางในการพูดคุยระยะต่อไป คือ 1) การลดความรุนแรง 2) การปรึกษาหารือกับประชาชนในพื้นที่ และ 3) การแสวงหาทางออกทางการเมือง โดยจะมีกลไกการทำงานร่วมกัน ประกอบด้วย การมีบุคคลผู้ประสานงาน และคณะทำงานร่วมของทั้งสองฝ่ายในแต่ละเรื่อง ทั้งนี้เพื่อผลักดันให้การพูดคุยเป็นไปอย่างต่อเนื่อง คล่องตัว และเกิดผลสำเร็จเป็นรูปธรรม 

“นายกรัฐมนตรี ยังได้ขอบคุณทุกภาคส่วนที่ช่วยขับเคลื่อนให้เกิดการพูดคุยในครั้งนี้ แม้สถานการณ์โรคระบาด COVID-19 จะเป็นข้อจำกัดในการเดินทางข้ามพรมแดน แต่ทั้งสองฝ่ายได้พยายามติดต่อสื่อสาร สานต่อกระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุข จนสามารถผลักดันให้เกิดการพบปะพูดคุยได้จริง รัฐบาลปรารถนาที่จะสร้างบรรยากาศการพูดคุยที่ดี เพื่อนำไปสู่การลดความรุนแรง การใช้ชีวิตที่เป็นปกติสุขตามความคาดหวังของประชาชน อันจะเป็นการแสดงถึงความคืบหน้าและประโยชน์ที่เกิดจากกระบวนการพูดคุยเพื่อสันติสุขในจังหวัดชายแดนภาคใต้” รัชดา กล่าว

อนึ่ง การเจรจาสันติภาพระหว่างรัฐบาลไทยกับกลุ่มบีอาร์เอ็นในปี 2556 ขณะนั้นหัวหน้าพูดคุยฝ่ายบีอาร์เอ็นนำโดย ฮาซัน ตอยิบ และหัวหน้าพูดคุยฝ่ายรัฐบาลไทยนำโดย พล.ท.ภราดร พัฒนถาบุตร ซึ่งมีมาเลเซียเป็นผู้อำนวยความสะดวก แต่ผลการเจรจาในครั้งนั้นกลับไม่เป็นผลสำเร็จและมีเหตุการณ์ความรุนแรงเกิดขึ้นในพื้นที่เป็นระลอก และสุดท้ายการเจรจาในครั้งระหว่างทั้งสองฝ่ายก็ต้องยุติลงจากการยุติบทบาทการเป็นหัวหน้าคณะพูดคุยฝ่ายบีอาร์เอ็นของฮาซัน ตอยิบ 

ปี 2558 มีการเจรจาสันติภาพขึ้นมาอีกครั้ง แต่ในครั้งนี้ไม่ใช่องค์กรบีอาร์เอ็นในฐานะตัวแสดงหลักที่เป็นตัวแทนในการเจรจาแต่เปลี่ยนเป็นองค์กรมาราปาตานี (MARA Patani) ที่นำโดยสุกรี ฮารี เป็นหัวหน้าคณะพูดคุย กับรัฐบาลไทยที่มีหัวหน้าคณะพูดคุยนำโดย พล.อ.อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ และสุดท้ายผลของการเจรจาก็ไม่เป็นผลและต้องหยุดชะงักอีกครั้ง จากการที่กลุ่มมาราปาตานีเองไม่ใช่กลุ่มที่มีบทบาทหรือสามารถกำหนดท่าทีการปฏิบัติการทางการทหารของกองกำลังในพื้นที่ได้จริง จึงไม่ได้รับความยอมรับสถานะว่าเป็นตัวแทนในการเจรจาสันติภาพกับรัฐบาลไทย นำไปสู่การล้มเหลวในการเจรจาสันติภาพในครั้งนั้น

ทั้งนี้ ปี 2565 การเจรจาสันติภาพระหว่างบีอาร์เอ็นกับรัฐบาลไทยได้เกิดขึ้นอีกครั้ง ถือเป็นผลสืบเนื่องจากการเจรจาที่มีมาแล้วก่อนหน้านี้ระหว่างบีอาร์เอ็นที่นำโดย อานัส อับดุลเราะห์มาน และฝ่ายรัฐบาลไทยที่นำโดย พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ ซึ่งการเจรจาระหว่างทั้งสองฝ่ายที่เกิดขึ้นครั้งที่ 1 มีเมื่อวันที่ 20 ม.ค. 2563 และมีการเจรจาครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 2-3 มี.ค. 2563 ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย ซึ่งการเจรจาครั้งล่าสุดถือเป็นการนำเอาผลของการเจรจาในรอบที่ผ่านมา 2 ครั้งมาเป็นเนื้อหาหลักที่ใช้ในการพูดคุยครั้งนี้