ตำรวจฮ่องกองจับกุมตัวนักข่าวหญิงขณะรายงานข่าวการชุมนุมรำลึก 34 ปี เหตุการณ์นองเลือดจัตุรัสเทียนอันเหมิน โดยไม่ได้ตั้งข้อหาใดๆ สมาคมผู้สื่อข่าวฮ่องกงเรียกร้องให้ตำรวจอธิบายการจับกุมตัวนักข่าวครั้งนี้ เนื่องจากไม่เคารพต่อการทำงานของนักข่าวและเป็นการขัดขวางการรายงานข่าวอย่างร้ายแรง นอกจากนี้ยังมีผู้ชุมนุมรำลึกเทียนอันเหมินอย่างน้อย 23 รายที่ถูกจับกุมด้วย

8 มิ.ย. 2566 สมาคมผู้สื่อข่าวฮ่องกง (Hong Kong Journalists Association - HKJA) ออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 5 มิ.ย. ที่ผ่านมา เรียกร้องให้ตำรวจแถลงถึงสาเหตุที่มีการจับกุมตัวนักข่าวหญิงอาวุโส Mak Yin-ting ที่คอสเวย์เบย์ในขณะที่เธอกำลังทำการรายงานข่าวการชุมนุมรำลึก 34 ปี เหตุการณ์นองเลือดจัตุรัสเทียนอันเหมิน โดยที่ตำรวจไม่ได้ให้เหตุผลใดๆ ในการจับกุมดังกล่าว HKJA แถลงว่าการกระทำเช่นนี้ของตำรวจถือว่าเป็น "การขัดขวางการรายงานข่าวอย่างร้ายแรง"

Mak ผู้ที่ถูกจับกุมตัวไปเป็นนักข่าวอิสระที่ทำงานให้กับสื่อเรดิโอฟรองซ์แองเตอร์นาซิอองนาล (RFI) ในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นมีตำรวจเรียกให้ Mak หยุดเมื่อเวลาประมาณ 18.30 น. ของวันที่ 4 มิ.ย. ที่เกรทจอร์จสตรีท ย่านคอสเวย์เบย์ ซึ่งเป็นย่านการค้าที่พลุกพล่านของฮ่องกง ในช่วงนั้นมีเจ้าหน้าที่ตำรวจวางกำลังอยู่อย่างหนาแน่นเพื่อทำการยับยั้งและปราบปรามการชุมนุมรำลึกเหตุการณ์เทียนอันเหมิน

เหตุการณ์นองเลือดที่เทียนอันเหมินเกิดขึ้นที่จีนแผ่นดินใหญ่เมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2532 ในตอนนั้นทางการจีนใช้กำลังทหารปราบปรามผู้ชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตยด้วยความรุนแรง จนเป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก นับตั้งแต่นั้นมาจีนก็พยายามปิดกั้นการรำลึก การชุมนุม หรือกระทั่งการแสดงความคิดเห็นที่สื่อถึงเรื่องที่เกิดขึ้นที่เทียนอันเหมิน แต่ก็มักจะมีการชุมนุมรำลึกในฮ่องกงที่ใช้กฎหมายแตกต่างกันออกไปจากจีนแผ่นดินใหญ่ จนกระทั่งในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาเมื่อจีนได้ใช้อำนาจกับฮ่องกงมากขึ้นก็เริ่มมีการห้าม ปราบปรามและจับกุมผู้ชุมนุมรำลึกเทียนอันเหมินในฮ่องกงด้วย

เจ้าหน้าที่ตำรวจฮ่องกงเปิดเผยว่า พวกเขาทำการจับกุมและคุมขังผู้ชุมนุม 23 ราย ในข้อหา "ฝ่าฝืนความสงบเรียบร้อยในสังคม" และมีการจับกุมหญิงอายุ 53 ปีในข้อหา "ขัดขวางการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจ"

ใกล้กับวิกเตอเรียปาร์คซึ่งมักจะใช้เป็นพื้นที่ในการรำลึกเทียนอันเหมิน มีเจ้าหน้าที่ตำรวจวางกำลังอยู่หลายร้อยนาย มีปฏิบัติการสั่งหยุดและตรวจค้นประชาชนในพื้นที่ดังกล่าว รวมถึงมีการวางกำลังรถหุ้มเกราะและรถตู้ของตำรวจด้วย

ในหมู่ผู้ที่ถูกจับกุมนี้มีนักกิจกรรมอายุ 67 ปีที่ชื่อ อเล็กซานดรา หว่อง รวมอยู่ด้วย เธอร่วมชุมนุมด้วยการถือช่อดอกไม้ มีชายคนหนึ่งที่ถือหนังสือเรื่อง "35th of May" (วันที่ 35 ของเดือนพ.ค.) ซึ่งเป็นการเล่นล้อกับวันที่เกิดเหตุการณ์เทียนอันเหมิน (4 วันหลังจากวันที่ 31 ของเดือน พ.ค.) ผู้ที่ถูกจับกุมอีกรายหนึ่งเป็นชายสูงอายุที่ยืนถือเทียนอยู่มุมถนนคนเดียว

"รัฐบาลต้องการให้คุณลืม แต่คุณไม่สามารถลืมได้ ...พวกนั้น (จีน) ต้องการปกปิดเรื่องราวทั้งหมดที่เกิดขึ้น ... พวกเราต้องใช้ร่างกายของพวกเราและคำบอกเล่าปากต่อปากในการบอกคนอื่นว่าเกิดอะไรขึ้น" Chris To อายุ 51 ปี กล่าว เขาสวมชุดดำเข้าไปในที่ชุมนุมและถูกตำรวจตรวจค้น

สำหรับกรณีของ Mak นั้น สมาคมนักข่าวฮ่องกงเปิดเผยว่า Mak ได้แสดงเอกสารยืนยันความเป็นนักข่าวแก่เจ้าหน้าที่ตำรวจ และบอกกับตำรวจว่าเธอกำลังทำข่าวอยู่ เธอถามตำรวจว่าทำไมถึงมีการสั่งให้หยุดและขอพบกับทีมประสานงานสื่อของตำรวจในท้องที่

เมื่อทีมประสานงานสื่อของตำรวจเข้าพบกับ Mak แล้วพวกเขาก็นำตัวเธอไปยังเต็นท์อ้างว่าเพื่อตรวจค้นตามกระบวนการ และบอกว่าเธอจะได้รับการปล่อยตัวหลังจากนั้น กระนั้นเมื่อ Mak เข้าไปในเต็นท์แล้ว ตำรวจก็ไม่ได้ตรวจค้นแต่อย่างใด แต่กลับนำตัวเธอขึ้นรถตู้ไป

Mak เรียกร้องขอเหตุผลจากตำรวจในเรื่องนี้และยืนกรานว่าเธอจะไม่ยอมขึ้นรถ แต่ตำรวจกลับขู่ว่าเธอจะถูกจับกุมตัวในข้อหาขัดขวางเจ้าหน้าที่ตำรวจหากไม่ยอมทำตามคำสั่ง จากนั้นตำรวจก็ส่งตัว Mak ไปที่สถานีตำรวจหว่านไจ๋ และมีการปล่อยตัวเมื่อเวลา 23.00 น. ของวันเดียวกัน โดยที่ตำรวจไม่ได้ตั้งข้อหาใดๆ

แถลงการณ์ของ HKJA ระบุว่า "พวกเราขอให้ตำรวจเคารพต่อการทำงานของผู้สื่อข่าวและไม่ทำการควบคุมตัวพวกเราโดยพลการ ซึ่งเป็นการขัดขวางการรายงานข่าวอย่างร้ายแรง พวกเราขอเรียกร้องให้ตำรวจอธิบายถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นด้วย"

นอกจากในฮ่องกงแล้ว ยังมีการจัดรำลึกเหตุการณ์เทียนอันเหมินเกิดขึ้นในอีกอย่างน้อย 37 แห่ง ทั่วโลก เช่น ในอังกฤษ, ออสเตรเลีย, เยอรมนี และญี่ปุ่น

เรียบเรียงจาก

Hong Kong police urged to give explanation after journalist taken away on Tiananmen crackdown anniversary, HKFP, 06-06-2023

https://hongkongfp.com/2023/06/06/hong-kong-police-urged-to-give-explanation-after-journalist-taken-away-on-tiananmen-crackdown-anniversary/

Hong Kong police detain 23 people on 34th anniversary of the Tiananmen Square crackdown, ABC News, 05-06-2023

https://www.abc.net.au/news/2023-06-05/hong-kong-tiananmen-anniversary-police-detain-23-arrests/102442886