รายงานประจำปี "Shan Drug Watch" เผยยังมีการปลูกฝิ่น 49 อำเภอของรัฐฉาน แม้ใกล้เส้นตายปีปลอดยาเสพติด 2557 ที่รัฐบาลพม่าประกาศ ขณะที่แม้จะจับ "จายหน่อคำ" ได้แล้ว แต่น้ำโขงยังเป็นเส้นทางลำเลียงยาเสพติด โดยย้ำให้ผู้เกี่ยวข้องแก้ปัญหาที่โครงสร้างมากกว่า "หาแพะ" ตัวใหม่ และยังเผยด้วยว่าหลายพื้นที่มีการเลี้ยง "ยาบ้า" ให้คนที่มาช่วยงานบุญรอบดึกเหมือนเลี้ยงน้ำชา โดยเชื่อว่าเหมือนเป็นยาบำรุงให้สดชื่น

หน้าปกของจดหมายข่าวกลุ่มจับตายาเสพย์ติดรัฐฉาน (Shan Drug Watch) ประจำปี 2555

เมื่อวันที่ 26 มิ.ย. ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นวันต่อต้านยาเสพติดโลก คณะวิจัยของกลุ่มจับตายาเสพติดรัฐฉาน (Shan Drug Watch) ได้เผยแพร่จดหมายข่าวประจำปี 2555 "New Shan Drug Watch report: political solution needed to end drug scourge in Burma" (อ่านรายงานฉบับเต็มที่นี่)  โดยย้ำเตือนผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในพม่าว่า ตราบใดที่การแก้ไขปัญหาทางการเมืองเพื่อแก้ไขความคับข้องใจของกลุ่มชาติพันธุ์ยังไม่บรรลุ การใช้กำลังทางทหาร ภาวะไร้ขื่อแป ซึ่งเป็นสิ่งค้ำจุนปัญหายาเสพติดก็จะดำเนินต่อไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

ทั้งนี้ ในจดหมายข่าวระบุว่า การปลูกฝิ่นในรัฐฉานเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงปี 2554 - 2555 แม้ว่าจะใกล้เส้นตายปีปลอดยาเสพติดของรัฐบาลพม่าในปี 2557 ทั้งนี้มีรายงานการปลูกฝิ่น 49 อำเภอ จากทั้งหมด 55 อำเภอของรัฐฉาน แม้ว่าในหลายพื้นที่ซึ่งมีการปลูกฝิ่น จะเคยเป็นพื้นที่เป้าหมายให้เป็นเขตปลอดยาเสพติดเมื่อปี 2552 ก็ตาม

ทั้งนี้กองกำลัง อส.พม่า ของรัฐบาลพม่าหลายกลุ่ม ที่มีบทบาทร่วมกับรัฐบาลพม่าในการปราบปรามกลุ่มต่อต้านในรัฐฉาน ได้กลายเป็นตัวแสดงที่มีบทบาทสำคัญในการค้ายาเสพติด ทั้งเฮโรอีน และยาบ้า อย่างไรก็ตามอันเนื่องมาจากอ้าแขนต้อนรับรัฐบาลพม่าชุดใหม่ ก็ได้ทำให้ประชาคมนานาชาติละเลยต่อเรื่องการเกี่ยวข้องของรัฐบาลกับเรื่องยาเสพติด

ในรายงานฉบับนี้ ยังกล่าวถึงการจับกุมหน่อ คำ "เจ้าพ่อสามเหลี่ยมทองคำ" และอธิบายในรายงานด้วยว่าเขาได้สร้างอาณาจักรธุรกิจของเขาขึ้นขณะที่มีตำแหน่งเป็นหัวหน้า อส.พม่า ประจำเมืองท่าขี้เหล็ก การที่แม่น้ำโขงยังคงเป็นเส้นทางลำเลียงยาเสพติดนับตั้งแต่ที่หน่อคำถูกจับ เป็นการตอกย้ำว่ามีความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องตั้งคำถามถึงโครงสร้างอันเป็นสาเหตุของปัญหายาเสพติด มากกว่าเพียงการจับแพะตัวใหม่

"ถึงเวลาแล้วที่จะยุติวงจรชั่วร้ายของการสร้างพ่อค้ายาเสพย์ติดและทำให้กลายเป็นแพะซ้ำแล้วซ้ำอีก ปัญหาการเมืองอันเป็นรากฐานสำคัญของปัญหายาเสพติดจำเป็นที่จะต้องถูกสกัด" คืนใส ใจเย็น คณะทำงานคนสำคัญของรายงานวิจัยจับตายาเสพติดรัฐฉานกล่าว

รายงานดังกล่าว ยังอธิบาบถึงระดับของการใช้ยาเสพติดในชุมชนทั่วรัฐฉาน ที่ซึ่งขณะนี้มีการแจก "ยาบ้า" ระหว่างงานสังคม และงานบุญทางศาสนาด้วย โดยแจกเหมือนแจกน้ำชา

"ในงานสังคมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นงานทำบุญ แต่งงาน หรืองานศพ ซึ่งผู้คนจะอยู่กันดึกดื่นหรือทั้งคืนเพื่อช่วยงานสังคม จะมีการเลี้ยงยาบ้า เหมือนเลี้ยงน้ำชา" รายงานชิ้นนี้ระบุ โดยอ้างปากคำของชาวบ้านคนหนึ่ง "หลายคนรู้ว่า มันเหมือนเป็นยาบำรุงและทำให้สดชื่น"

ทั้งนี้สามารถอ่านจดหมายข่าว Shan Drug Watch Newsletter ประจำปี 2555 ได้ตามลิ้งก์นี้

ที่มา: แปลและเรียบเรียงจาก Press release by Shan Drug Watch on International Day Against Drug Abuse and Trafficking MONDAY, 25 JUNE 2012 19:51, S.H.A.N.