สันติวิธีมีหลายวิธี

ประชาไททำหน้าที่เป็นเวที เนื้อหาและท่าที ความคิดเห็นของผู้เขียน อาจไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ

 

ก่อนอื่นดิฉันขอร่วมแสดงความเสียใจอย่างสุดซึ้งกับนักศึกษาทุกท่านที่ถูกคุมขังและขอเป็นกำลังใจให้กับการทำงานเพื่อสังคมโดยตลอดมา... หากจะเปรียบคนวัยหนุ่มสาวที่อุทิศตนเพื่อสังคม โดยเฉพาะเพื่อผู้คนที่อ่อนแอ ว่าเป็นเหมือนดอกไม้ที่กำลังผลิบาน คำถามก็คือเมื่อถึงยามดอกไม้ต้องร่วงหล่นโรยรา เราจะยังมีอะไรหลงเหลือไว้ให้ชื่นชมได้บ้าง?

มีพืชพันธุ์หลายชนิดที่เมื่อดอกร่วงหล่นไปแล้ว สิ่งที่ปรากฏขึ้นมาแทนก็คือผลของมัน ถั่วลิสงเป็นพืชล้มลุกชนิดหนึ่งที่อาจจัดให้อยู่ในประเภทดังกล่าวได้ ทว่าถั่วลิสงก็ยังมีลักษณะอันเป็นอัตลักษณ์เฉพาะตัวที่แตกต่างจากพืชชนิดอื่น ตรงที่เมื่อดอกร่วงหล่นไปแล้ว จะออกฝักออกเมล็ดอยู่ในดิน คนทั่วไปที่ไม่รู้นิสัยใจคอของถั่วลิสง ย่อมไม่ทันสังเกตเห็นได้เลยว่ามันกำลังออกผล ต่างจากพืชชนิดอื่นที่เราอาจมองเห็นผลของมันได้ชัดเจนโดยง่าย ด้วยลักษณะเช่นนี้จึงทำให้ชาวจีนเปรียบถั่วลิสงเป็นความอ่อนน้อมถ่อมตน เพราะมันมิได้เที่ยวบอกแจ้งแถลงไขให้ใครล่วงรู้ว่ามันกำลังผลิตผล แต่ผลของมันก็ค่อยๆ เจริญงอกงาม ให้ผู้คนได้เก็บไปปรุงอาหารจานอร่อยในที่สุด

ในทำนองเดียวกัน วันนี้เราได้เห็นดอกไม้แห่งความกล้าหาญของนักศึกษาแล้ว แต่ผลผลิตของมันยังขาดหายไป ดิฉันจินตนาการว่าผลนั้นคงซุกซ่อนอยู่ในดินเฉกเช่นเดียวกับเมล็ดถั่วลิสง ที่รอวันเติบโตมาให้ผู้คนในสังคมได้ยลยิน ผลที่เป็นหน้าตาตัวตนและสุ้มเสียงของชาวบ้านในชุมชน ที่กำลังทุกข์ทนจากการสร้างอุตสาหกรรมที่ทุจริตและเอารัดเอาเปรียบนับแต่อดีตถึงปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านสุขภาพ การดำเนินชีวิตประจำวัน มลภาวะเป็นพิษ ผลกระทบทางจิตใจ ฯลฯ ปัญหาเหล่านี้มิได้เกิดกับชุมชนเพียงหนึ่งหรือสองชุมชน หากกำลังเกิดขึ้นทั่วไปในสังคมระดับชาติและระดับโลก เป็นปัญหาการกระทำความรุนแรงทั้งต่อคุณภาพชีวิตของผู้คนและสิ่งแวดล้อม สิ่งเหล่านี้ควรเป็นที่รับรู้ในวงกว้าง ทุกคนในสังคมควรตระหนักและรับผิดชอบร่วมกัน

จริงอยู่ว่าเรามีงานวิจัยเกี่ยวกับเรื่องราวเหล่านี้อยู่มากมาย แต่เราจะทำอย่างไรให้มันกลายเป็นสิ่งที่ง่ายต่อการบริโภค ง่ายต่อการรับรู้เข้าใจสำหรับผู้คนทั่วไป เราจะทำอย่างไรให้เหมือนกับเมล็ดถั่วลิสงที่ออกจากดินแล้วขึ้นไปอยู่บนโต๊ะอาหารประจำวันของผู้คนทั่วไป เป็นที่รู้จักมักคุ้น เป็นสิ่งที่ผู้คนต้องนึกถึง เป็นสิ่งที่อยู่ในจานอาหารระดับประจำชาติ ที่แม้จะเป็นเพียงตัวประกอบ มิใช่ตัวเอก แต่หากขาดไปก็อาจทำให้เสียรสชาติ เป็นสิ่งที่ทุกคนกินได้ ไม่เป็นพิษเป็นภัย (ถ้าไม่แพ้) ตัวอย่างเช่น เราจะจัดแสดงโดยอาศัยสื่อผสมทันสมัยที่มีอยู่ในปัจจุบันได้หรือไม่ เพื่อให้ผู้คนได้จดจำ สะดุดใจ ประทับใจตั้งแต่แรกเห็น เพราะในท่ามกลางวิถีชีวิตปัจจุบันอันเร่งรีบ คงไม่มีใครมีเวลามากพอที่จะมานั่งอ่านงานวิจัยเฉพาะทางที่วิเคราะห์แต่ปัญหาหนักหน่วงได้อย่างแน่นอน เราจะทำอย่างไรให้ผู้คนเข้าใจปัญหาของชาวบ้านในชุมชนได้โดยไม่ต้องนั่งอ่านหนังสือกองโต นอกจากนี้ก็อาจต้องลองจินตนาการนำเสนอทางออกที่เป็นทางเลือกให้ผู้คนไว้บ้าง แม้ไม่ใช่ตัวเลือกที่จะได้รับการเลือกไปใช้จริง แต่ก็อาจเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้คนในสังคมร่วมกันคิดหาทางออกใหม่ๆ ที่เหมาะสมได้ต่อไป

การเพิกเฉยต่อการคุมขังผู้เห็นต่างย่อมเป็นสิ่งชวนฉงนใจ แต่ก็อาจสะท้อนให้รู้สึกได้ถึงบรรยากาศทางสังคมที่ผู้คนต่างหวาดระแวงไม่ไว้ใจกัน ในตอนนี้เรามองเห็นคนกลุ่มหนึ่งยืนเด่นโดยท้าทาย เป็นคนคอยพูดแทน ปกป้องคนอีกกลุ่มหนึ่ง แต่เราแทบมองไม่เห็นคนอีกกลุ่มหนึ่งที่เป็นผู้รับผลกระทบจากปัญหาโดยตรง ว่าความต้องการจริงๆ ของพวกเขาคืออะไร นอกจากนี้ในบรรดาพวกเขาเหล่านั้นก็ถูกเหมารวมให้มีความเห็นเป็นแบบเดียวกัน เราจะทำอย่างไรให้ผู้คนในชุมชนที่มีความเห็นแตกต่างอย่างตรงข้าม รวมถึงผู้คนนอกชุมชนที่มีความคิดหลากหลายมาร่วมสนทนาพูดคุยหาทางออกร่วมกันได้โดยสันติ เราจะทำอย่างไรให้ปัญหาเหล่านี้สามารถเข้าไปอยู่ในชีวิตประจำวันของผู้คน หลอมรวมกลายเป็นส่วนหนึ่งของร่างกาย ให้ผู้คนชอบที่จะบริโภค ไว้ใจที่จะรับฟังกันและกันมากขึ้น
 

 

 

 

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท