พิพิธภัณฑ์สะสม 'ความล้มเหลว' ในสวีเดน เรียนรู้จากความผิดพลาดในอดีต

16 เม.ย. 2560 “พิพิธภัณฑ์แห่งความล้มเหลว" โดยซามูเอล เวสต์ นักจิตวิทยาองค์กรและนักวิจัยด้านนวัตกรรมผู้หลงใหลใน "ความล้มเหลว" และ "ความไร้สาระ" จากการประดิษฐ์คิดค้นต่างๆ ในพิพิธภัณฑ์ของเขามีสิ่งของ ผลิตภัณฑ์ที่ผิดพลาดตั้งแต่ อาหารแช่แข็งลาซานญ่าเนื้อของคอลเกตต์ (ใช่...ชื่อบริษัทยาสีฟัน) ที่ออกมาแล้วสุดแสนจะเฟลล์ มีน้ำหอมกลิ่นเครื่องหนังของฮาเลย์ เดวิดสัน (บริษัทที่นักบิดน่าจะรู้จักดี) รวมถึงปากการุ่น "ฟอร์เฮอ" ของ Bic ที่ดูเผินๆ เหมือนจะเอาใจผู้หญิงแต่กลับแฝงแนวคิดแบบเหยียดเพศเอาไว้

เวสต์บอกว่าเขาเบื่อหน่ายกับการที่ทุกคนเอาแต่บูชา "ความสำเร็จ" ในมุมมองของเขาแล้วความล้มเหลวทุกความล้มเหลวดูพิเศษในตัวมันเอง ขณะที่ภาพความสำเร็จนั้นมักจะเป็นอะไรเดิมๆ ซ้ำๆ ชวนคลื่นเหียน สำหรับเวสต์แล้วนวัตกรรมที่แท้จริงจะเกิดจากการเรียนรู้ความซับซ้อนที่ซ่อนมาในความล้มเหลวแต่ละครั้งซึ่งบริษัทต่างๆ มักจะไม่ได้ทำให้การเรียนรู้ที่ว่านี้กลายเป็นทักษะติดตัวเอาเสียเลย

พิพิธภัณฑ์ของเวสต์มีกำหนดเปิดในเมืองเฮลซิงบอรย์ ประเทศสวีเดน เดือน มิ.ย. ที่จะถึงนี้ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการลบการตีตราความล้มเหลวทั้งในระดับบุคคลและในเรื่องหน้าที่การงาน

แน่นอนว่าพิพิธภัณฑ์แห่งนี้มีความเหมือนกับพิพิธภัณฑ์ดีๆ ทั่วไปตรงที่มีการจัดแบ่งประเภทหมวดหมู่ต่างๆ จนทำให้ผู้ชมสามารถเดินเข้าไปเจอกับผลิตภัณฑ์ของบริษัทที่ไม่คาดคิดมาก่อนว่าจะมีได้ เช่น ลาซานญ่าจากบริษัทยาสีฟันอย่างที่กล่าวไป หรือเครื่องดื่มโคคา โคลา รสกาแฟที่ชื่อ "โคคา โคลา แบล็ก" ที่ออกมาแค่ในบางพื้นที่ของประเทศตะวันตกในปี 2549-2551 เป็นผลิตภัณฑ์ที่อยู่ได้เพียงแค่ 2 ปี ก็ยกเลิกไป

นอกจากนี้แล้วยังมีการยกตัวอย่างผลิตภัณฑ์เฟลล์ๆ อื่นๆ อย่างน้ำหอมกลิ่นเครื่องหนังของฮาร์เลย์ เดวิดสัน บริษัทผลิตรถจักรยานยนต์ที่จริงๆ แล้วไม่ชวนให้รู้สึกถึงจิตวิญญาณเครื่องหนังของนักบิดเลย อีกผลิตภัณฑ์หนึ่งที่ชาวไอทียุคก่อนอาจจะเคยได้ยินมาบ้างคือเครื่องเล่นเกมผสมสมาร์ทโฟนชื่อ "เอ็นเกจ" ของโนเกีย (Nokia N-Gage) เคยออกมาในปี 2546 และถูกมองว่าเป็นดีไซน์ที่แย่มากและมีการใช้งานโทรศัพท์ลำบาก

อุปกรณ์ไอทีอีกชิ้นหนึ่งทีล้มเหลวคือ "ทวิตเตอร์พีค" ที่เป็นอุปกรณ์มือถือเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตที่เน้นเอาไว้ใช้งานอินเทอร์เน็ตอย่างการส่งอีเมลล์อย่างเดียวเท่านั้นโดยไม่ต้องผ่านขั้นตอนวุ่นวายและมีราคาถูกกว่าแต่การใช้งานส่งข้อความก็ถูกจำกัดในแบบทวิตเตอร์ไปด้วยคือส่งได้แค่ครั้งละ 140 ตัวอักษร อุปกรณ์นี้ยกเลิกไปในปี 2555 หลังจากที่ออกมาในปี 2551

ความล้มเหลวไม่ได้เกิดแต่กับแค่สิ่งของเท่านั้น พิพิธภัณฑ์นี้ยังบันทึกเหตุการณ์ที่ทำให้แบรนด์บางแห่งล้มเลวอีกด้วย เช่น กรณีการตามไม่ทันโลกของ "บล็อกบัสเตอร์" ร้านแฟรนไชล์เช่าสื่อบันเทิงอย่างดีวีดี ในตอนนั้นพวกเขาสั่งปลดกรรมการบริหารออกไปคนหนึ่ง เพราะเขาส่งเสริมให้เกิดระบบการเช่าดีวีดีแบบลงทะเบียนและส่งเสริมการเผยแพร่ภาพยนตร์ทางอินเทอร์เน็ตแบบที่เรียกว่า "สตรีมมิง" (streaming) เพื่อเป็นการตัดคู่แข่งที่ให้การสตรีม แต่การไล่กรรมการบริหารผู้นี้ออกก็กลายเป็นหายนะสำหรับบล็อกบัสเตอร์ทำให้ล้มละลายไปในปี 2556 จนเปิดทางให้ เน็ตฟลิกซ์ (Netflix) มาแทน

อีกหนึ่งบริษัทที่ตามไม่ทันเทคโนโลยีใหม่คือโกดัค (Kodak) ที่ยังคงยึดติดกับการถ่ายภาพโดยต้องล้างภาพออกมาแบบเดิม และไม่ได้มองว่าในอนาคตภาพถ่ายจะเน้นแชร์กันตามเว็บโซเชียลมีเดียอย่างเฟซบุ๊กหรืออินสตาแกรม ทำให้พวกต้องล้มละลายไปในปี 2555

ผลิตภัณฑ์บางชิ้นก็ดูตลกไปเลยอย่างหน้ากากที่ต้องการจะโปรโมทวิธีเสริมความงามโดยการช็อตไฟฟ้าที่หน้าซึ่งดูน่ากลัวมากกว่าจะชวนรู้สึกทำให้ "หน้าใส"

เวสต์บอกว่าเขาต้องการจัดแสดงสิ่งเหล่านี้เพื่อสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ยอมรับในความล้มเหลวหรือผิดพลาดมากกว่าจะเย้ยหยันหรือละเลยความผิดพลาด เขาบอกอีกว่าการจะสร้างวัฒนธรรมแบบนี้ได้ต้องอาศัยความปลอดภัยทางจิตวิทยา คือบรรยากาศที่ให้คนเป็นคน ให้คนมีความไม่สมบูรณ์แบบได้ ให้คนถามคำถามอะไร "โง่ๆ" ได้โดยไม่ถูกตัดสิน ความปลอดภัยทางจิตวิทยาไม่เพียงแค่ทำให้คนทำงานมีความสัมพันธ์กันได้มากขึ้นแต่ยังส่งเสริมกำลังการผลิต ความสำเร็จ และนวัตกรรม ด้วย จากการเรียนรู้ของซิลิคอนวัลเลย์ แหล่งบริษัทไอทีชั้นนำของโลก

เวสต์บอกว่าสิ่งที่จะเปลี่ยนให้ความล้มเหลวกลายเป็นความสำเร็จได้คือการเรียนรู้ "ดังนั้นถ้าคุณไม่เรียนรู้เวลาที่คุณทำพัง คราวนี้คุณจะได้ชิบหายของจริง"

 

เรียบเรียงจาก

Sweden’s Museum of Failure: A spectacular catalogue of the world’s worst innovations, Quartz, 13-04-2017
https://qz.com/956795/swedens-museum-of-failure-a-spectacular-catalogue-of-the-worlds-worst-innovations/

This Sexist Bic Pen Ad Is Seriously The Wrong Way To Celebrate Women’s Day, The Huffington Post, 11-08-2015
http://www.huffingtonpost.com/entry/bic-south-africa-sexist-ad_us_55ca4eede4b0923c12be6642

ข้อมูลเพิ่มเติมจาก
https://en.wikipedia.org/wiki/Coca-Cola_Bl%C4%81K
https://en.wikipedia.org/wiki/Peek_(mobile_Internet_device)

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท