เริ่มต้นจากการอ้างถึงการจัดอันดับของนิตยสาร CEOWorld ที่ให้ระบบสุขภาพของไทยอยู่ในอันดับ 6 ของโลก และเป็นอันดับ 1 ของประเทศ
•
แต่ในย่อหน้าต่อมา กลับ “ด่า” โครงการนี้อย่างไม่มีปี่มีขลุ่ย โดยบอกว่าที่ผ่านมาโครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค ไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างยั่งยืนและเกือบทำให้ระบบสาธารณสุขเสียหาย ประชาชนอาจได้ประโยชน์ แต่ส่งผลกระทบต่อประเทศในระยะยาว
•
แน่นอน นี่เป็น “ความรู้สึก” ซึ่งไม่มีตัวชี้วัด ไม่มีแหล่งอ้างอิง ว่า 30 บาทรักษาทุกโรค ไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างยั่งยืนคืออะไร และเกือบทำให้ระบบสาธารณสุขเสียหาย ส่งผลกระทบต่อประเทศในระยะยาวอย่างไร
•
คนทั่วไป อาจมีสิทธิ์คิดแบบนี้ได้ แต่ในฐานะที่ “รัฐบาล” เป็นผู้ดูแลเพจนี่ ก็ควรมีข้อมูล ตัวเลข ผลการศึกษา ที่บอกว่า 30 บาทรักษาทุกโรคส่งผลกระทบต่อประเทศอย่างไร เช่น ทำให้โรงพยาบาลขาดทุนเท่าไหร่ หรือมีตัวเลข “ติดลบ” มากขนาดไหน
•
เท่าที่ Gossipสาสุข ติดตามมาอย่างละเอียด มีการเผยแพร่ตัวเลขโรงพยาบาลขาดทุน และติดลบมาก่อนหน้านี้ แต่กระทรวงสาธารณสุข ในฐานะผู้ดูแลโรงพยาบาล “ปฏิเสธ” มาตลอดว่าไม่ใช่เรื่องจริง
•
เพราะฉะนั้น นี่คือ “Fake News” ข้อแรก
•
หลังจากย่อหน้าปัญหาดังกล่าว ย่อหน้าถัดไป กลับเปลี่ยนมาชื่นชม “30 บาทรักษาทุกโรค” โดยระบุว่า เป็นบัตรที่ให้สิทธิประโยชน์กับผู้ถือบัตร ซึ่งจะช่วยลดค่าใช้จ่าย และประชาชนสามารถ รับบริการตรวจรักษาได้หลายโรค ตั้งแต่ ผ่าตัด ทำคลอด โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ผู้ป่วยสามัญได้สิทธิ์ ค่าห้อง ค่าอาหาร และคุ้มครองเด็กตั้งแต่แรกเกิด
•
แต่เพจ “ข่าวจริงประเทศไทย” กลับโกหกอย่างร้ายแรงอีกครั้ง
•
ด้วยการระบุว่า “สถิติที่ผ่านมา โครงการ 30 บาทรักษาทุกโรค ได้ทำให้ประเทศไทยมีค่าใช้จ่ายด้านระบบสาธารณสุข มากเป็นอันดับ 1 ของโลก”
•
แน่นอน นี่เป็นข้อกล่าวหาที่ “ตู่” ขึ้นมาเอง เพราะปัจจุบันค่าใช้จ่ายด้านสาธารณสุขของไทย แม้จะสูงขึ้นหลังมีระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า แต่ก็ไม่เคย “สูงที่สุดในโลก”
•
ปัจจุบัน ตัวเลขจากสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ระบุว่า ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของไทยในปี 2561 อยู่ที่ 388,976 ล้านบาท หรืออยู่ที่ประมาณ 4.9% ต่อค่าใช้จ่ายครัวเรือนทั้งหมด (GDP)
•
และหากย้อนไปในสมัยทักษิณ ชินวัตร ช่วงปีแรกๆ ของโครงการ มาจนถึงปัจจุบัน ก็ไม่มีปีไหนที่ค่าใช้จ่ายด้านสาธารณสุข จะขึ้นไปสูงเกิน 5.5% ของ GDP เพราะในสมัยนั้น งบประมาณเหมาจ่ายรายหัว อยู่ราว 1,200 - 2,000 บาทเท่านั้นเอง และยังไม่ครอบคลุมการรักษาโรคที่มีค่าใช้จ่ายสูงบางโรคเช่นการ “ฟอกไต” ด้วยซ้ำ
•
ต่างจากในญี่ปุ่น ซึ่งค่าใช้จ่ายด้านสาธารณสุข ขึ้นไปถึงราว 10% ต่อ GDP ในสหรัฐอเมริกา อยู่ที่ 17% ต่อ GDP ส่วนตัวเลขจากองค์การอนามัยโลก ระบุว่า ค่าเฉลี่ยทั่วโลก อยู่ที่ 10%
•
ส่วนหนึ่งที่ทำให้ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพไม่สูง ก็เพราะการเกิดขึ้นของระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ในปี 2545 และหลังจากนั้นเป็นต้นมา ได้สร้างระบบการ “ต่อรอง” ราคายา หรือระบบการเหมาจ่ายรายหัว ไม่ใช่รักษาไปก่อนแล้วเบิกทีหลัง เหมือนสวัสดิการข้าราชการ ที่พบ “เงินรั่ว” จำนวนมาก
•
เอาชัดๆ อีกสักตัวเลขหนึ่ง ปี 2561 สำนักข่าวบลูมเบิร์ก จัดอันดับ “ความคุ้มค่า” ด้านระบบดูแลสุขภาพ และค่าใช้จ่ายที่ใช้ ระบุว่าไทย ใช้ค่าใช้จ่ายต่อหัวในการดูแลสุขภาพต่อประชากร 1 คน นั้นอยู่ที่ 219 เหรียญสหรัฐ หรือประมาณ 7,086 บาท ต่อปี โดยไทยถือเป็นประเทศที่มีระบบสุขภาพดีเป็นอันดับ 7 ของโลก
•
เพราะฉะนั้น จึงเป็นไปไม่ได้ตามข้อมูลที่รัฐบาลระบุว่า 30 บาทรักษาทุกโรคนั้น ทำให้ “ค่าใช้จ่ายด้านระบบสาธารณสุข” สูงที่สุดในโลก
•
และเป็น Fake News อีกประการ ที่คิดขึ้นมาเองอย่างน่ารังเกียจ ซึ่งไม่น่าอยู่ในวิสัยผู้ที่รณรงค์เรื่อง “ข่าวจริง” อย่างกรมประชาสัมพันธ์อย่างยิ่ง
•
ถามว่า 30 บาทรักษาทุกโรค มีปัญหาหรือไม่ ก็ต้องตอบว่ามี ไม่ว่าจะปัญหาเรื่อง “เงินไม่พอ” ปัญหาเรื่องคิวยาว โรงพยาบาลล้น หรือปัญหาการทำงานหนักของบุคลากร ที่รอการแก้ไข
•
แต่ไม่ใช่ปัญหาว่า ระบบนี้ “ทำลาย” โครงสร้างสาธารณสุข หรือทำให้ค่าใช้จ่ายสูง “ที่สุดในโลก” อย่างแน่นอน
•
และว่ากันตามตรง ตั้งแต่ปี 2557 ที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ยึดอำนาจเข้ามา ปัญหาที่กล่าวมาข้างต้น ก็ยังคงอยู่
•
ทางที่ดี คนในรัฐบาลนี้ ควร “เปิดใจรับ” บ้าง ว่า 30 บาทรักษาทุกโรค ส่วนหนึ่งเป็นผลงานของทักษิณ และในมุมมองของประชาชน ที่ผ่านมา โครงการนี้ให้คุณมากกว่าให้โทษ
•
แบบเดียวกับที่อนุทิน ชาญวีรกูล รมว.สาธารณสุขให้สัมภาษณ์แบบแมนๆเมื่อวันก่อน
•
ไม่ใช่มองว่าเป็นเรื่องการเมือง เอาดีเข้าตัว ด้วยการไปกล่าวถึงข้อดีที่นิวยอร์ค แล้วพอกลับมาในไทย ก็เอาชั่วให้คนอื่น เพียงอย่างเดียว
•
แน่นอน ปัญหาของโครงการนี้ ช่องโหว่ของโครงการนี้ ยังมีอีกมาก ให้รัฐบาลประยุทธ์พัฒนา
•
แต่หากเราตั้งต้นปัญหาจากข้อมูลปลอม ข้อมูลมั่ว และการใช้การเมืองน้ำเน่า สาดใส่ผู้อื่น ประเทศนี้ก็จะไม่สามารถไปไหนได้พ้น
•
แล้วเราก็จะสูญเสียโอกาส พัฒนาระบบนี้ให้ดียิ่งขึ้น ไปอย่างน่าเสียดาย