หลัง เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้เปิดโปงโครงการสอดแนมของสหรัฐฯ ปรากฏตัวเป็นครั้งแรกเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา สหรัฐฯ ก็ได้เรียกร้องไม่ให้กลุ่มสิทธิมนุษยชนช่วยเหลือสโนว์เดนด้านที่หลบภัยทางการเมือง โดยบอกว่าเขาเป็นผู้ต้องหา ไม่ใช่ผู้ปกป้องสิทธิมนุษยชน

เมื่อวันที่ 12 ก.ค. ที่ผ่านมา รัฐบาลโอบาม่าเรียกร้องต่อกลุ่มนักสิทธิมนุษยชนอย่าให้ความช่วยเหลือแก่เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ในการหาที่หลบภัยทางการเมือง

โดยเจ้าหน้าที่สถานทูตสหรัฐฯ กล่าวเตือนนักกิจกรรมด้านสิทธิมนุษยชนที่ต้องการจะเข้าพบเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดนในการแถลงข่าวต่อสื่อที่สนามบินในกรุงมอสโคว รัสเซีย โดยบอกว่าสโนว์เดนเป็นผู้ต้องหาคดี ไม่ใช่ผู้เปิดโปงความลับ

ทันยา ล็อคชีนา ผู้อำนวยการโครงการขององค์กรฮิวแมนไรท์วอทช์ สาขารัสเซีย กล่าวว่าเธอรู้สึกประหลาดใจที่ได้รับการแจ้งเตือนจากสถานทูต แต่ก็ไม่ได้รู้สึกว่าเป็นการบังคับแต่อย่างใด

"ฉันได้รับโทรศัพท์จากสถานทูตสหรัฐฯ ขณะที่ฉันกำลังอยู่บนรถไฟเพื่อไปสนามบินช่วงราวบ่าย 3 โมง 45 นาที ผู้พูดได้กล่าวแทนเอกอัครราชทูต ไมเคิล แมคฟาวล์ ซึ่งต้องการบอกกับฉันว่าสโนว์เดนไม่ใช่ผู้ปกป้องสิทธิมนุษยชน แต่เป็นผู้กระทำผิดกฎหมายที่ควรถูกจับกุมตัว" ล็อคชีนากล่าว

"ฉันตอบกลับไปว่า จุดยืนอย่างเป็นทางการของฮิวแมนไรท์วอทช์ต่อกรณีของสโนว์เดนอยู่ในแถลงการณ์ที่พวกเรานำเสนอเมื่อหลายวันมาแล้ว เขาตอบว่าทางสถานทูตเข้าใจและเคยเห็นแถลงการณ์มาก่อน แต่ทางสถานทูตก็ยังต้องการบอกให้ทราบถึงจุดยืนของทางการสหรัฐฯ ต่อกรณีของสโนว์เดน" ล็อคชีน่ากล่าว

ล็อคชีน่ากล่าวอีกว่าสโนว์เดนบอกว่าไม่ได้เป็นสร้างความเสียหายใดๆ ต่อสหรัฐฯ แต่ต้องการให้สหรัฐฯ ก้าวหน้า

ในวันเดียวกันนั้น ทางรัฐบาลสหรัฐฯ ก็ได้ออกแถลงการณ์ที่กล่าวในลักษณะคล้ายกันต่อกลุ่มสิทธิมนุษยชน โดยเจย์ คาร์นี โฆษกของทำเนียบขาวกล่าวว่า กลุ่มสิทธิมนุษยชนมีความสำคัญ แต่สโนว์เดนไม่ถือว่าเป็นนักกิจกรรมด้านสิทธิมนุษยชนหรือผู้ต่อต้านอำนาจ

ทางด้านเจน แซกี โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐฯ กล่าวว่า ทางสหรัฐฯ มีความกังวลเรื่องที่สโนว์เดนได้รับโอกาสในการพูดสิ่งต่างๆ ในรูปแบบของ "โฆษณาชวนเชื่อ" โดยที่รัสเซียมีบทบาทในการอำนวยความสะดวกแก่เขา และคนอื่นๆ ก็มีส่วนในการเกื้อหนุนการกระทำเช่นนี้ด้วย

ขณะเดียวกันก็มีบางกลุ่มที่กล่าวหาว่ารัฐบาลสหรัฐฯ กำลังละเมิดสิทธิของสโนว์เดนในการเรียกร้องที่หลบภัย ซึ่งสโนว์เดนมีความชอบธรรมจะทำเช่นนั้น

โดย จามิล ดักวาร์ ประธานโครงการสิทธิมนุษยชนของกลุ่มสหภาพเสรีภาพพลเมืองอเมริกัน (ACLU) กล่าวหารัฐบาลสหรัฐฯ ว่ากำลังแทรกแซงอย่างไม่เหมาะสมต่อการที่สโนว์เดนจะมีสิทธิหาที่หลบภัย ขณะที่ดีนาห์ โปเคมเนอร์ ที่ปรึกษาทั่วไปของฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวว่าอย่างน้อยสโนว์เดนก็ควรได้รับอนุญาตในการเรียกร้องที่หลบภัยทางการเมือง

เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน เป็นผู้ที่เปิดโปงข้อมูลลับของรัฐบาลสหรัฐฯ เกี่ยวกับโครงการสอดแนมโทรศัพท์และอินเทอร์เน็ต โดยเขาได้ปรากฏตัวต่อหน้าสาธารณชนเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมาขณะอยู่ในรัสเซีย ด้วยความช่วยเหลือจากวิกิลีกส์ ทำให้ทางการสหรัฐฯ พยายาม "แทรกแซง" และเรียกร้องให้ส่งตัวสโนว์เดนกลับมาดำเนินคดีภายในประเทศ

ทางวิกิลีกส์กล่าวถึงกรณีการเรียกร้องของสหรัฐฯ ในคราวนี้ว่า มันเป็นสิ่งที่พิสูจน์ว่ารัฐบาลสหรัฐฯ ต้องการลงโทษสโนว์เดน และเมื่อเป็นเช่นนี้สิทธิในการเรียกร้องที่หลบภัยและได้รับการยอมรับที่หลบภัยจึงควรมีอยู่

แปลและเรียบเรียงจาก

Administration pressures human rights groups not to help Snowden, The Hill, 12-04-2013
http://thehill.com/blogs/global-affairs/human-rights/310773-obama-administration-urges-human-rights-groups-to-abandon-snowden