แถลงการณ์กรรมการนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เรื่อง แถลงการณ์ขอโทษแด่คุณจิตร ภูมิศักดิ์ ต่อกรณี “โยนบก”

เนื่องในโอกาสครบรอบ 68 ปีของเหตุการณ์ “โยนบก” คุณจิตร ภูมิศักดิ์ ซึ่งเป็นอดีตนิสิตคณะอักษรศาสตร์ และถือได้ว่าเป็น “นิสิตหัวก้าวหน้า” ในยุคสมัยนั้น ที่ได้สร้างสรรค์ผลงานเป็นที่ประจักษ์แก่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและสังคมไทยไว้อย่างมากมาย แต่สิ่งที่ตอบแทนความดีงามของคุณจิตร ภูมิศักดิ์นั้น กลับกลายเป็นความรุนแรงและความอยุติธรรม จากกรณีที่ได้มีอดีตนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์กระทำการ “โยนบก” คุณจิตร ภูมิศักดิ์ลงจากเวทีหอประชุมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เมื่อวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2496 เพียงเพราะพยายามเปลี่ยนรูปแบบหนังสือมหาวิทยาลัย 23 ตุลาฯ อันมีจุดประสงค์เพื่อเปลี่ยนแปลงสังคมมหาวิทยาลัยที่ติดหล่มให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้นเท่านั้น 

เหตุการณ์ “โยนบก” นี้ เป็นการใช้ความรุนแรงและละเมิดความเป็นมนุษย์ ที่ไม่ว่าใครก็ไม่สมควรได้รับความรุนแรงเช่นนี้ทั้งสิ้น ทั้งยังแสดงให้เห็นถึงผลพวงจากวัฒนธรรมอำนาจนิยมที่สร้างความชอบธรรมในการใช้ความรุนแรงต่อผู้เห็นต่างทางความคิด แม้ผู้นั้นจะแสดงความเห็นอย่างสันติ และวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิดที่ผู้กระทำการ “โยนบก” คุณจิตร ภูมิศักดิ์นั้น ไม่เคยถูกลงโทษอย่างสมเหตุสมผล แต่กลับกลายเป็นคุณจิตร ภูมิศักดิ์เสียเอง ที่ถูกคณาจารย์และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยลงโทษพักการเรียนอย่างไม่เป็นธรรม และแม้ว่าเหตุการณ์ “โยนบก” จะล่วงเลยมากว่า 68 ปี ก็มิอาจปฏิเสธได้ว่าวัฒนธรรมเหล่านี้ ทั้งการใช้ความรุนแรงต่อผู้เห็นต่างทางความคิดหรือวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิดยังคงเกิดขึ้นและมีอยู่ในสังคมไทยปัจจุบัน

กรรมการนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ ในฐานะตัวแทนของนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ จึงขอใช้โอกาสนี้ในการกล่าวแสดงความเสียใจและกล่าวขอโทษต่อทุกความผิดและความอยุติธรรมที่เกิดขึ้นกับคุณจิตร ภูมิศักดิ์ ที่ถูกกระทำความรุนแรงในเหตุการณ์ “โยนบก” โดยอดีตนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ เมื่อวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2496 และกล่าวขอโทษต่อการแถลงการณ์กรณี “โยนบก” โดยกรรมการนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ ปีการศึกษา 2563 เมื่อวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2563 ที่ละเลยต่อเหตุการณ์ความรุนแรงในอดีต ทั้งนี้ กรรมการนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ ปีการศึกษา 2564 ขอแสดงจุดยืนว่าไม่เห็นด้วยต่อแถลงการณ์ดังกล่าว ขอน้อมรับในทุกคำวิพากษ์วิจารณ์ต่อเหตุการณ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้น และได้ตระหนักถึงความผิดพลาดทั้งปวง รวมถึงขอประณามการใช้ความรุนแรงที่เกิดขึ้น และขอยืนยันว่าไม่ว่าในยุคสมัยหรือบริบททางสังคมแบบใด การใช้ความรุนแรง ไม่ว่าจะเป็นการโยนบกหรือโยนน้ำ ก็ล้วนเป็นการกระทำที่ผิดหลักสิทธิมนุษยชน และไม่สามารถยอมรับได้ทั้งสิ้น

การขอโทษต่อคุณจิตร ภูมิศักดิ์นี้ จะเป็นการย้ำเตือนถึงความอยุติธรรมที่คุณจิตร ภูมิศักดิ์ได้รับจากเหตุการณ์ “โยนบก” รวมถึงเป็นเครื่องเตือนใจแก่ทั้งนิสิตและผู้คนในสังคมให้ต่อต้านการใช้ความรุนแรง รับฟังผู้เห็นต่างทางความคิดอย่างสันติ ไม่เมินเฉยต่อวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิด และเคารพในหลักสิทธิมนุษยชน กรรมการนิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ขอให้คำมั่นสัญญาในการสอดส่องดูแล และต่อต้านระบบอำนาจนิยมและวัฒนธรรมลอยนวลพ้นผิดภายในรั้วคณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อเป็นการธำรงไว้ซึ่งเสรีภาพและเคารพต่อความเป็นมนุษย์ที่ทุกคนพึงมี และป้องกันมิให้เกิดเหตุการณ์ความรุนแรงและความอยุติธรรมในอนาคตเช่นนี้สืบไป

ขอเยาะเย้ยทุกข์ยากขวากหนามลำเค็ญ คนยังคงยืนเด่นโดยท้าทาย
แม้นผืนฟ้ามืดดับเดือนลับละลาย ดาวยังพรายศรัทธาเย้ยฟ้าดิน
  

แถลงการณ์สภานิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เนื่องในโอกาสครบรอบ 68 ปี เหตุการณ์โยนบก “จิตร ภูมิศักดิ์” และการตั้งวันที่ 28 ตุลาคม เป็นวันจิต(ร)เสรี

เนื่องในวันที่ 28 ตุลาคม 2564 เป็นวันครบรอบ 68 ปีของเหตุการณ์การโยนบกคุณจิตร ภูมิศักดิ์ แม้วันเวลาได้ล่วงเลยมากว่า 6 ทศวรรษ แต่คุณจิตร ภูมิศักดิ์ กลับไม่เคยได้รับความเป็นธรรมจากหน้าประวัติศาสตร์ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเลย

คุณจิตร ภูมิศักดิ์ เป็นทั้งนักเคลื่อนไหวที่มีอุดมการณ์ทางการเมืองอย่างเเรงกล้า และเป็นผู้สร้างคุณประโยชน์ด้านวิชาการให้กับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและประเทศไทยนานัปการ จากการเป็นผู้บุกเบิกการศึกษาด้านอักษรศาสตร์สมัยใหม่ในประเทศไทย นำมาซึ่งตัวอย่างผลงานทางวิชาการที่ปรากฏเป็นที่ประจักษ์ อาทิ “ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม” 

การแสดงความคิดเห็นของคุณจิตร ภูมิศักดิ์ ผ่านการทำหน้าที่สาราณียกรของสโมสรนิสิตฯ เป็นการแสดงความคิดเห็นโดยสุจริต อย่างไรก็ดีคุณจิตร ภูมิศักดิ์ กลับต้องเผชิญหน้ากับความอยุติธรรมจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยขณะนั้น ไม่ว่าจะเป็นการถูก “โยนบก” และการถูกสั่งพักการศึกษาจากข้อกล่าวหาที่ไม่เป็นธรรม 

สภานิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ขอเป็นตัวแทนจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวขอโทษคุณจิตร ภูมิศักดิ์ ที่ได้รับความอยุติธรรมต่าง ๆ จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยตลอดเวลากว่า 6 ทศวรรษที่ผ่านมา จึงขอดำเนินการจัดตั้งวันที่ 28 ตุลาคมของทุกปี เป็น “วันจิต(ร)เสรี” เพื่อย้ำเตือนถึงเสรีภาพในการแสดงออกซึ่งความคิดเห็นทางการเมือง และเรียกร้องให้จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้ความเป็นธรรมแก่คุณ จิตร ภูมิศักดิ์ ศิษย์เก่าผู้สร้างชื่อเสียงให้กับจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยต่อไป

จิต(ร)เสรี นั้นมีความหมายสื่อถึง 2 นัยยะ

นัยยะแรก หมายถึง “จิตร ภูมิศักดิ์” นักวิชาการผู้มีความคิดเสรี กล้าที่จะคิดต่างและแหวกขนบทางความคิดของสังคมไทย

และนัยยะที่สอง หมายถึง “จิต” ของประชาชนอย่างพวกเราที่สามารถคิดได้อย่างเสรี โดยไม่ต้องกลัวจะถูกลงโทษเพียงเพราะเห็นต่างกับคนอื่น

เพื่อรำลึกถึงคุณจิตร ภูมิศักดิ์ และเป็นอนุสรณ์เพื่อให้คนรุ่นหลังยืนหยัดต่อสู้เพื่ออุดมการณ์ต่อไป