นาย
................................................
ปัญหาความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ได้คุยกับคนหลายฝ่าย พบว่า เป็นปัญหาที่แก้ยาก แต่ก็เป็นปัญหาที่แก้ไขได้ การจะแก้ปัญหาได้ต้องพูดความจริง เพราะในกระบวนการสร้างความสมานฉันท์นั้น มันต้องเริ่มด้วยการพูดความจริง ปัญหาในพื้นที่ขณะนี้เกิดจากความหวาดระแวง ไม่เข้าใจซึ่งกันและกัน กลัวซึ่งกันและกัน และเกลียดซึ่งกันและกัน เพราะการที่มีสื่อโทรทัศน์ที่นำเสนอให้คนมีความเกลียดชังกัน ซึ่งนั่นไม่ใช่แนวทางของการสร้างความสมานฉันท์
ปัญหาในภาคใต้ ไม่ใช่ปัญหาศาสนา แม้แต่ พ.ต.ท.
การที่หลายฝ่ายมองว่า เป็นการพยายามก่อเหตุเพื่อหวังแบ่งแยกดินแดนนั้น ตามความเป็นจริงแล้วไม่มีความเป็นไปได้ เนื่องจากหลังจากที่ประเทศอังกฤษได้แบ่งรัฐกลันตัน ตรังกานู เปอร์ลิส และไทรบุรี ไปเป็นส่วนหนึ่งของมาเลเซีย จังหวัดปัตตานี ยะลา นราธิวาส และสตูล ก็ถูกรวมมาอยู่ทางฝั่งประเทศไทย จึงทำให้การแบ่งปันเขตแดนเป็นไปอย่างมีความชัดเจนแล้ว
ไม่ต้องห่วงว่าจะมีการแบ่งแยกดินแดน เพราะมันเป็นไปไม่ได้ ทั้งในทางทฤษฎีและในทางปฏิบัติ เพราะตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาประเทศไทยได้เข้าร่วมในองค์กรนานาชาติในฐานะประเทศที่มีพรมแดนชัดเจน และได้รับการยอมรับจากประชาคมโลกมาอย่างช้านาน ถามว่ามีขบวนการที่ต้องการแบ่งแยกดินแดนมั้ย ตอบได้ว่ามี แต่มีจำนวนน้อย
ท่านนายกรัฐมนตรี บอกกับผมว่า ตอนที่ไปพักผ่อนที่ญี่ปุ่น มีเวลาพักผ่อนหลายวัน ทำให้มีเวลาคิด เลยนึกขึ้นได้ว่า ลืมตอนสมัยเรียนวิชากฎหมายที่ต่างประเทศอยู่เรื่องหนึ่งว่า ตั้งแต่สมัยไหนมาแล้ว ทุกสังคมที่กระบวนการยุติธรรมมีปัญหา จะทำให้สังคมนั้นมีปัญหาแน่
ยกตัวอย่างการจลาจลที่เกิดขึ้นในประเทศฝรั่งเศส คนที่เคยไปที่นั่นจะพบว่า ที่ปารีสบ้านเมืองสวยงาม แต่พอออกไปแถวชานเมือง แตกต่างกันมาก สภาพบ้านเรือนทรุดโทรม คือ ฝรั่งเศสมีพันธะกับประเทศที่เคยตกเป็นอาณานิคม มีการอพยพคนมุสลิม คนแอฟริกาเข้ามามาก เพื่อเป็นแรงงาน
ปัจจุบันมีมุสลิมอยู่ในฝรั่งเศสประมาณ 10 ล้านคน คนพวกนี้ไม่ได้รับการดูแลจากรัฐบาลเท่าที่ควร เกิดการปฏิบัติที่ไม่เท่าเทียมกับคนฝรั่งเศส ไม่ว่าจะเป็นเรื่องกระบวนการยุติธรรม คุณภาพชีวิต ปัญหาการว่างงาน โดยมีเด็กวัยรุ่น จำนวน 10-15% โดยเฉพาะชาวอเมริกาเหนือที่มีเปอร์เซ็นต์การว่างงานถึง 50% ซึ่งเมื่อมีการว่างงานก็มีการมั่วสุม ประกอบกับไม่ได้รับความเป็นธรรมจากกระบวนการยุติธรรม สุดท้ายจึงเกิดการจลาจลขึ้นและกลายเป็นปัญหาบานปลายในที่สุด จนล่าสุดรัฐบาลฝรั่งเศสก็ออกมายอมรับว่า เป็นปัญหาที่สะสมมา 20 ปีแล้ว
ปัญหาความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ไม่ใช่ความขัดแย้งทางศาสนา เพราะทุกศาสนาต่างต้องการให้ทุกคนอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข และเนื้อหาและสาระของแต่ละศาสนาไม่ได้มีความแตกต่างกัน ส่วนที่แตกต่างเป็นเพียงเปลือกภายนอก หรือเพียงชื่อที่เกิดขึ้นต่างที่ต่างๆ กัน สิ่งแวดล้อมที่ต่างกันเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ปัญหาความขัดแย้งเรื่องเชื้อชาติก็มีเป็นธรรมดาตามระบบสังคมโลกที่ยอมรับกัน
กอส.ทำงานมา 7 เดือน มีคนถามว่าทำไมแก้ปัญหาไม่ได้ ไปมุดอยู่ที่ไหน ผมอยากบอกว่า สิ่งที่ถาม กอส.ทำตลอด ความรุนแรงที่เกิดขึ้นเราได้ประณามทุกครั้ง เพียงแต่เราไม่ได้มุ่งมาโฆษณาการทำงานของตัวเอง ผมขอทีวีสักช่อง หนังสือพิมพ์สักฉบับจะได้หรือเปล่า เห็นแต่มีการด่า กอส.ทุกวัน คนพวกนี้ได้อ่านหน้าที่การทำงานของ กอส.หรือไม่ สังคมไทยตอนนี้มันวิปริตไปแล้ว
เรื่องบทบาทหน้าที่ของ กอส. นายกรัฐมนตรีเองก็รู้ดี แต่สงสัยว่าทำไมไม่เคยออกมาพูดบ้าง สงสัยต้องมีการนำคำสั่งแต่งตั้ง กอส.ที่นายกรัฐมนตรีลงนามด้วยตัวเองไปให้อ่านทบทวนความจำอีกรอบ สิ่งที่ทำอยู่คือหน้าที่และบทบาทของ กอส.ซึ่งสังคม ยังไม่เข้าใจ ไปเข้าใจว่าเราต้องไปรับผิดชอบในเรื่องการเผาวัด ฆ่าผู้บริสุทธิ์ ซึ่งไม่มีในบทบาทของ กอส.แต่ต้องเป็นความรับผิดชอบของหน่วยงานของรัฐ
ผมก็ต้องถามว่า รัฐบาลรู้หรือไม่ว่าโจรเป็นใคร อยู่ที่ไหน คำตอบคือก็ยังไม่รู้ สุดท้ายก็มีการจับกุมแบบเหวี่ยงแห เมื่อคดีขึ้นสู่ศาลมีการยกฟ้องทุกครั้ง ผมเสนอมาตรการไปหลายครั้ง แต่รัฐบาลก็ไม่กระดิก ทั้งที่เห็นด้วยในหลักการ แต่ไม่เห็นมีการปฏิบัติ และหลังจากที่ กอส.เสนอแล้ว ก็คงต้องปล่อยไป เพราะ กอส.ไม่มีหน้าที่ไปขัดขวางการทำงานของรัฐบาล
โดยปกติคนไทยพุทธในพื้นที่ไม่เป็นปัญหากับรัฐบาล ปัญหาอยู่ที่คนมุสลิม เพราะการสมานฉันท์ เราต้องสมานฉันท์กับคนที่มีปัญหากับรัฐบาลก่อน และคนมุสลิมในพื้นที่เขาก็ต้องการมีชีวิตอยู่แบบอิสลามเท่านั้น ไม่ได้ต้องการอะไรมาก เพราะฉะนั้นในการสร้างความสมานฉันท์ต้องเริ่มจากการเปิดเผยความจริง คนมุสลิมเขาไม่ต้องการอะไรมาก แต่ต้องการให้รัฐเปิดเผยความจริงออกมา
ขั้นต่อมาหลังจากเปิดเผยความจริง ก็ต้องมีคนรับผิดชอบ กรณีที่คนร้ายก่อเหตุวางระเบิดรถไฟใต้ดินที่กรุงลอนดอนของอังกฤษ หลังจากนั้นตำรวจไปยิงคนบราซิลตาย แต่อีกเพียง 4 วัน เขาก็ออกมายอมรับว่าเป็นความผิดพลาด ก็กลับปรากฏว่ามีคนเห็นใจเขามากด้วย
ขั้นสูงสุดของสมานฉันท์ คือการให้อภัย แต่ในเมืองไทยยังไปไม่ถึงขั้นมีคนรับผิดเลย ความจริงที่ออกมาก็กระท่อนกระแท่น สมานฉันท์ไม่ใช่การยอมจำนน แต่ต้องเด็ดขาด โดยอยู่บนหลักนิติธรรม ต้องทำตามกฎหมาย ไม่ใช่นอกกฎหมาย
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)