องค์กรจดหมายเหตุความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ จัดแสดงเอกสารที่เคยเป็นเอกสารลับของรัฐบาลสหรัฐฯ ช่วงสมัยสงครามเย็นที่พวกเขาแทรกแซงให้มีการรัฐประหารโดยเผด็จการทหารปิโนเชต์ในชิลี และปฏิบัติการที่โหดร้ายอื่นๆ ในฐานะครบรอบ 44 ปีการรัฐประหารที่ถือเป็น 9/11 สำหรับชิลี

ปีเตอร์ คอนบลูห์ นักวิเคราะห์อาวุโสขององค์กรจดหมายเหตุความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ ที่มาภาพจาก: http://nsarchive.gwu.edu

เมื่อวันที่ 11 ก.ย. ไม่เพียงแต่เป็นวันครบรอบเหตุการณ์โจมตีที่เรียกว่า 9/11 เท่านั้นยังเป็นวันครบรอบการรัฐประหารชิลีซึ่งได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ เหตุเกิดในปี 2516 โดยที่ในปี 2560 นี้ซึ่งถือเป็นวาระครบรอบ 44 ปี เหตุการณ์ดังกล่าว ทางพิพิธภัณธ์เพื่อความทรงจำและสิทธิมนุษยชนซานติอาโกได้จัดแสดงหลักฐานข้อมูลต่างๆ ที่มีการเปิดเผยออกมาว่าในยุคสมัยนั้นสหรัฐฯ และองค์กรอย่างซีไอเอ เอฟบีไอ กระทรวงกลาโหมมีบทบาทอย่างไรบ้างกับเผด็จการปิโนเชต์ในชิลี

พิพิธภัณฑ์ซานดิอาโกจัดให้ผู้คนเข้าชมตั้งแต่วันที่ 5 ก.ย. เป็นต้นมาในชื่องานแสดง "ความลับของรัฐ เปิดปูมประวัติศาสตร์แห่งเผด็จการชิลี" (Secrets of State: the Declassified History of the Chilean Dictatorship) จัดขึ้นที่ "แกลอเรีย เดอ ลา เมมโมเรีย" ไปจนถึงเดือน มี.ค. 2561 งานจัดแสดงดังกล่าวมีภัณฑารักษ์คือ ปีเตอร์ คอนบลูห์ นักวิเคราะห์อาวุโสจากองค์กรจดหมายเหตุความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ

งานจัดแสดงในครั้งนี้มีการเผยแพร่เอกสาร 45 ฉบับที่เคยเป็นเอกสารปิดลับมาก่อนตั้งแต่ยุคสมัยปี 2513 ตอนที่ริชาร์ด นิกสัน สั่งให้สำนักข่าวกรองกลางสหรัฐฯ หรือซีไอเอ (CIA) กระตุ้นให้เกิดการรัฐประหารในชิลี จนถึงช่วงปี 2531 นายพล ออกุสโต ปิโนเชต์ พยายามทำรัฐประหารครั้งที่ 2 หลังจากที่พ่ายแพ้ในปะชามติที่จะทำให้เขาอยู่ในอำนาจต่อไป

นิทรรศการนี้ใช้วิธีการนำเสนอในเชิงสร้างสรรค์รวมถึงใช้วิธีการจัดแสงต่างๆ เพื่อนำเสนอเรื่องราวเช่น แผนปฏิบัติการลับของซีไอเอในการพยายามทำลายรัฐบาลสังคมนิยมในช่วงปี 2513-2516 รายงานข่าวกรองเกี่ยวกับการกดขี่ปราบปรามของรัฐบาลทหาร เอกสารเกี่ยวกับปฏิบัติการเหยี่ยว (Operation Condor) ที่มีการให้ความร่วมมือกับการใช้ตำรวจลับของรัฐบาลปิโนเชต์ในการตามล่าและกำจัดศัตรูทางการเมือง

คอนบลูห์กล่าวว่าเอกสารเหล่านี้ควรจะอยู่ในพิพิธภัณฑ์ ตัวเขาเองก็เป็นผู้อำนวยการโครงการชิลีของจดหมายเหตุความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ และเป็นผู้เขียนเรื่องเกี่ยวกับเอกสารที่เผยให้เห็นความโหดร้ายของปิโนเชต์มาก่อน คอนบลูห์บอกว่าเอกสารที่เคยปิดลับเหล่านี้กลายถูกเผยแร่กลายเป็นพาดหัวข่าวสื่อและถูกใช้เป็นหลักฐานในเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชน มันยังมีความสำคัญในแง่ของการใช้ตัดสินคดีความทางประวัติศาสตร์ด้วย

และสิ่งเหล่านี้คือหมุดมายทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญที่สหรัฐฯ เคยยื่นมือเข้าไปช่วยเหลือเผด็จการที่โหดเหี้ยมจนนับเป็น 9/11 สำหรับชิลี

เรียบเรียงจาก

Chile: Secrets of State, National Security Archive, 11-09-2017

http://nsarchive.gwu.edu/briefing-book/chile/2017-09-11/chile-secrets-state