ประชาไท - 28 ก.ย.48      กระทรวงการต่างประเทศออกแถลงข่าวระบุผลเจรจาเอฟทีเอไทย-สหรัฐ วันแรก   ไทยทันเกมสหรัฐเรื่องกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า จนสหรัฐต้องยอมรับฟังข้อเสนอของไทย

ทั้งนี้ในรายงานข่าวระบุว่า นายนิตย์ พิบูลสงคราม หัวหน้าคณะเจรจาจัดทำความตกลงเขตการค้าเสรี (เอฟทีเอ) ไทย - สหรัฐ เปิดเผยถึงผลการเจรจา FTA ไทย-สหรัฐฯ รอบ 5 ในวันแรก จากทั้งหมด 5 วัน (26 - 30 ก.ย.48) ซึ่งจัดขึ้นที่มลรัฐฮาวายว่า การเจรจาในวันแรกมีการหารือเรื่องเดียวคือ กฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า (Rules of Origin: ROOs) ผลการเจรจาถือว่ามีความคืบหน้าในเรื่องร่างบทไปกว่า 90% แล้ว ซึ่งภายในกลางเดือนหน้า ไทยจะเสนอ ข้อกำหนดแหล่งกำเนิดสินค้าแต่ละรายการ (Product Specific Rules) ที่ไทยต้องการยื่นให้สหรัฐ พิจารณาแหล่งกำเนิดของสินค้าเหล่านั้น

"หากไทยไม่เจรจาเอฟทีเอกับสหรัฐ เราก็ยังสามารถทำการค้ากับสหรัฐได้ต่อไป แต่ช่องทางการค้าก็จะแคบลง เพราะไทยจะถูกแย่งส่วนแบ่งในตลาดสหรัฐ ดังนั้นการที่ไทยเจรจาเอฟทีเอกับสหรัฐ เปรียบเสมือนกับการสร้างถนนการค้าเส้นใหม่ที่มีลักษณะแบบไฮเวย์ที่มีการกำหนดกติกา ซึ่งในที่นี้หมายถึงการกำหนดแหล่งกำเนิดสินค้า" หนึ่งในคณะเจรจาฝ่ายไทยกล่าว

ด้านดร.นิลสุวรรณ ลีลารัศมี ประธานคณะกรรมการมาตรการที่เป็นอุปสรรคทางการค้าที่มิใช่ภาษีและกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย กล่าวว่า การเจรจากับสหรัฐ ในเรื่องกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้านั้น ควรจะทำควบคู่ไปกับการเจรจาเรื่องยกเว้นภาษีรายการสินค้า และควรผลักดันให้การเจรจาเรื่องแหล่งกำเนิดสินค้าได้ข้อสรุปก่อน เพื่อมิให้เกิดผลกระทบในภายหลัง เพราะหากสามารถเจรจาเรื่องการยกเว้นภาษีรายการสินค้าได้เหลือ ร้อยละ 0 อาจจะไม่ได้รับการยกเว้นจริงๆ เพราะติดขัดเรื่องกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า เหมือนกับเอฟทีเอที่ไทยได้ตกลงกับบางประเทศไปแล้วก่อนหน้านี้

ทั้งนี้ การกำหนดเรื่องกฎว่าด้วยแหล่งกำเนิดสินค้า ซึ่งในการเจรจาทำความตกลงเขตการค้าเสรีทั่วไปจะกำหนดให้ทั้งสองประเทศสามารถส่งสินค้ามาขายระหว่างกัน โดยแต่ละฝ่ายได้รับสิทธิพิเศษในการลดภาษีต่ำกว่าที่เก็บกับประเทศอื่น แต่มีข้อแม้ว่า สินค้าที่ส่งมาขายนั้นจะต้องใช้วัตถุดิบเฉพาะในประเทศตัวเองหรือนำเข้าจากประเทศคู่ค้าเท่านั้น แต่หากนำวัตถุดิบจากประเทศที่สามมาผลิตและไม่ได้อยู่ในข้อกำหนดยกเว้นก็จะไม่ได้รับประโยชน์ทางภาษีระหว่างกัน