ที่มาภาพ: Roger Blackwell (CC BY-NC 2.0)

ก.พ. - มี.ค. 2566 แรงงานสหราชอาณาจักรหลายแสนคน นัดหยุดงานครั้งใหญ่ที่สุดในรอบหลายทศวรรษ เรียกร้องค่าตอบแทน สัญญาจ้าง และสภาพการทำงานที่เป็นธรรม หลังตอนที่แล้วนำเสนอเรื่องบุคลากรการแพทย์ และสหภาพรถไฟกันไปแล้ว ตอนนี้ขอนำเสนอเกี่ยวกับการนัดหยุดงานของข้าราชการพลเรือน อาจารย์และพนักงานสถาบันอุดมศึกษาและสถาบันการศึกษาขั้นพื้นฐาน เจ้าหน้าที่สำนักงานสิ่งแวดล้อม และพนักงานไปรษณีย์

ข้าราชการพลเรือน

หลังจากนัดหยุดงานแล้วเมื่อ 9 และ 11 ก.พ. ที่ผ่านมา สมาชิกสหภาพบริการสาธารณะและการพาณิชย์ (Public and Commercial Services Union: PCS) จะนัดหยุดงานกว่า 100,000 คนในวันที่ 15 มี.ค. และวันที่เจเรมี ฮันท์ รัฐมนตรีคลังจะประกาศแผนงบประมาณสำหรับฤดูใบไม้ผลิ 

นอกจากสมาชิกของ PCS ข้าราชการพลเรือนในสำนักงานของหลายเมืองยังเตรียมนัดหยุดงานเพิ่มเติมในหลายสังกัดหน่วยงาน เช่น กรมงานและบำนาญ กรมออกใบอนุญาตยานพาหนะและผู้ขับขี่ บริติชมิวเซียม (สมาชิก PCS) กรมสุขภาพพืชและสัตว์ และเจ้าหน้าที่ตระเวนชายแดน 

เมื่อ 1 ก.พ. ที่ผ่านมา ข้าราชการพลเรือนหลายแสนคนในสังกัดหน่วยงานรัฐบาล 123 แห่ง ได้ทำการวอล์คเอาท์ในอังกฤษ สก๊อตแลนด์ และเวลส์ ที่ผ่านมาการนัดหยุดงานครอบคลุมถึงเจ้าหน้าที่ตระเวนชายแดน ครูสอบใบขับขี่ และพนักงานทางหลวง 

แต่หลังจากนี้ PCS จะเปิดลงคะแนนเสียงเพื่อขยายการนัดหยุดงานไปสู่ลูกจ้างในสังกัดหน่วยงานอีกกว่า 10 แห่ง โดยรวมถึง เจ้าหน้าที่กรมงบประมาณและศุลกากร และรัฐบาลท้องถิ่นของเวลส์ด้วย โดยคาดว่าจะได้คำตอบว่าจะนัดหยุดงานหรือไม่ภายในสิ้นเดือน ก.พ. 

PCS เรียกร้องให้ขึ้นค่าตอบแทน 10 เปอร์เซ็นต์ รวมถึงให้รัฐบาลคุ้มครองเงินบำนาญ และรับปากว่าจะไม่มีการลดตำแหน่งงานในอนาคต อย่างไรก็ตาม รัฐบาลระบุว่าไม่สามารถตอบสนองต่อข้อเรียกร้องของ PCS ได้ เพราะงบประมาณไม่เพียงพอ โดยข้อเรียกร้องนี้คิดเป็นเม็ดเงินรวมกว่า 2.4 พันล้านปอนด์ หรือ 1 แสนล้านบาท 

ครูนัดหยุดสอนหลายโรงเรียน

ครูในหลายเมืองของสหราชอาณาจักรจะทำการนัดหยุดงานหลายวันในช่วงปลายเดือน ก.พ. รวมถึงต้นและกลาง มี.ค. นี้ แม้โรงเรียนบางแห่งจะไม่ได้รับผลกระทบ แต่โรงเรียนหลายแห่งจะปิดทำการอย่างสิ้นเชิง โดยจะมีการแจ้งจากทางโรงเรียนอีกครั้ง ทั้งนี้ ครูหลายพันคนในอังกฤษและเวลส์ได้ทำการนัดหยุดงานครึ่งหนึ่งแล้วเมื่อ 1 ก.พ. ที่ผ่านมา 

หลังจากนี้จะมีการนัดหยุดงานในโรงเรียนเกิดขึ้นเป็นระยะ เนื่องจากสหภาพการศึกษาแห่งชาติ (National Education Union: NEU) ได้เปิดให้สมาชิกลงคะแนนเสียงกว่า 30,000 คน และมีมติเรียกร้องให้มีการปรับขึ้นค่าตอบแทนสูงกว่าอัตราเงินเฟ้อแล้ว การนัดหยุดงานส่วนใหญ่ยังคงดำเนินไปตามกำหนดการเดิม แม้ว่าในแคว้นเวลส์จะมีการชะลอนัดหยุดงานออกไปก่อน ระหว่างที่เจรจากับรัฐบาล

ด้านสถาบันการศึกษาแห่งสก๊อตแลนด์ (Educational Institute Scotland: EIS) ระบุว่าสมาชิกจะนัดหยุดงานในวันที่ 28 และ 1 มี.ค. และระหว่าง 13 มี.ค. - 21 เม.ย. จะนัดหยุดงานครั้งละ3 วัน โดยผลัดเวียนกันในเขตพื้นที่ต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้นายจ้างไล่ออกและจ้างครูใหม่ และในการนัดหยุดงานเวียนตามพื้นที่แต่ละครั้ง ครูในทุกพื้นที่จะทำการวอล์กเอาท์ก่อนการนัดหยุดงาน 1 วัน และหลังการนัดหยุดงานอีก 1 วัน 

สถาบันการศึกษาแห่งสก๊อตแลนด์ระบุว่าสมาชิกของสหภาพแรงงานปฏิเสธข้อเสนอจากรัฐบาลสก๊อตแลนด์ที่ยอมปรับค่าตอบแทนขึ้นเพียง 5 เปอร์เซ็นต์ เนื่องจากไม่สอดคล้องกับอัตราเงินเฟ้อที่สูงขึ้น 10 เปอร์เซ็นต์ นอกจากครูของโรงเรียนในระบบการศึกษาขั้นพื้นฐานจะทำการหยุดงานแล้ว ยังพบพนักงานและอาจารย์มหาวิทยาลัยนัดหยุดงานด้วย

อาจารย์และพนักงานมหาวิทยาลัย

พนักงานและอาจารย์กว่า 7 หมื่นคนของมหาวิทยาลัย 150 แห่งทั่วสหราชอาณาจักร นัดหยุดงานรวมเวลาเกือบ 3 สัปดาห์ ในช่วง ก.พ. และ มี.ค. การนัดหยุดงานระลอกนี้จัดโดยสหภาพแรงงานในการศึกษาระดับอุดมศึกษาทั้งหมด 4 แห่ง ได้แก่ สหภาพวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย (University and College: UCU) กลุ่มยูไนต์ (Unite) กลุ่มยูนิซัน (Unison) และกลุ่มสถาบันการศึกษาแห่งสก๊อตแลนด์ (Educational Institute of Scotland: EIS)

เบื้องต้น UCU ประกาศว่าจะนัดหยุดงานทั้งหมด 18 วัน และประเมินว่าจะมีนักศึกษาได้รับผลกระทบกว่า 2.5 ล้านคน หลังการเจรจาเริ่มมีความคืบหน้า ได้มีการลดวันนัดหยุดงานลง 7 วัน แต่ยังคงมีการนัดหยุดงานต่อไปในวันอื่นๆ ตามที่นัดหมายไว้ หลังจากนี้ UCU จะมีการจัดลงคะแนนเสียงของสมาชิกอีกครั้งว่า หลังจากนี้จะนัดหยุดงานต่อหรือไม่ ขณะที่กลุ่มอื่นนัดหมายเดินออกจากที่ทำงานเพื่อประท้วงตามกำหนดวันของตัวเอง

ในเบื้องต้น UCU ปฏิเสธข้อเสนอปรับค่าตอบแทนขึ้น 4-5 เปอร์เซ็นต์ เนื่องจากไม่สอดคล้องกับอัตราเงินเฟ้อที่สูงขึ้น 10 เปอร์เซ็นต์ นอกจากนี้ UCU ยังเรียกร้องให้ยกเลิกมาตรการตัดเงินบำนาญ ที่จะส่งผลให้รายได้ในช่วงวัยเกษียณลดลงกว่า 35 เปอร์เซ็นต์ นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยหลายแห่งยังพบว่าทำสัญญาจ้างไม่เป็นธรรม เนื่องจากไม่มีการรับรองชั่วโมงการทำงานและรายได้ขั้นต่ำ

กลุ่มตัวแทนของผู้บริหารมหาวิทยาลัยยังคงปฏิเสธที่จะตอบสนองต่อข้อเรียกร้องของสหภาพแรงงาน โดยให้เหตุผลว่ามหาวิทยาลัยหลายแห่งขาดดุลงบประมาณในช่วงที่ผ่านมา และเตือนลูกจ้างว่าจะไม่จ่ายค่าตอบแทนให้และอาจตัดเงินเดือน 1 ใน 5 หากไม่มีการสอนชดเชยในช่วงที่นัดหยุดงาน ข้อพิพาทครั้งนี้นับเป็นการนัดหยุดงานครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์การศึกษาระดับอุดมศึกษาของสหราชอาณาจักร หลังต่อสู้เรียกร้องมาแล้ว 5 ปี 

เจ้าหน้าที่สำนักงานสิ่งแวดล้อม

เจ้าหน้าที่ของสำนักงานสิ่งแวดล้อมที่เป็นสมาชิกของสหภาพแรงงานยูนิซัน และโปรสเป็ก (Prospect) ได้ทำการนัดหยุดงานตั้งแต่ 7 จนถึง 9 ก.พ. ที่ผ่านมา ฝ่ายลูกจ้างระบุว่ารายได้จริงลดลงกว่า 9 เปอร์เซ็นต์มาตั้งแต่ พ.ศ. 2559 และ 20 เปอร์เซ็นต์มาตั้งแต่ พ.ศ. 2553 เมื่อเทียบกับอัตราเงินเฟ้อ ส่งผลให้เจ้าหน้าที่หลายคนตัดสินใจลาออก ฝ่ายนายจ้างเสนอปรับรายได้ขึ้นเพียง 2 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งฝ่ายลูกจ้างปฏิเสธแล้วว่าไม่เพียงพอ 

ข้อมูลของรัฐบาลสหราชอาณาจักรระบุว่าสำนักงานสิ่งแวดล้อมก่อตั้งขึ้นในปี 2539 มีหน้าที่ในการปกป้องและพัฒนาสิ่งแวดล้อม โดยครอบคลุมถึงการเฝ้าระวังพื้นที่เสี่ยงต่อการเกิดอุทกภัย คาดการณ์แนวโน้มการเกิดน้ำท่วม บริหารจัดการความเสี่ยงบริเวณชายฝั่ง และควบคุมมลพิษ ปัจจุบันมีเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานกว่า 10,600 ราย ในจำนวนนี้เข้าร่วมการนัดหยุดงานกว่าหลายพันคน 

ระหว่างการนัดหยุดงาน ระบบเฝ้าระวังเหตุการณ์น้ำท่วมถูกปล่อยให้ทำงานด้วยระบบอัตโนมัติ โดยไม่มีคนเฝ้า หลังฝ่ายนายจ้างปฏิเสธที่จะขอเจรจา สหภาพแรงงานระบุว่าอาจมีการออกมาตรการกดดันเพิ่มเติม เจ้าหน้าที่บางคนพบว่าต้องพึ่งพาบริการของธนาคารอาหารเพื่อความอยู่รอด เนื่องจากค่าตอบแทนไม่เพียงพอต่อการดำรงชีพ ในช่วงวิกฤติค่าครองชีพและอัตราเงินเฟ้อสูง

เจ้าหน้าที่ดับเพลิง

สมาชิกของสหภาพหน่วยดับเพลิง (Fire Brigades Union: FBU) ได้ลงคะแนนเสียงอย่างล้นหลามกว่า 88 เปอร์เซ็นต์ จากผู้ใช้สิทธิลงคะแนนเสียงทั้งหมด 73 เปอร์เซ็นต์ มีมติให้นัดหยุดงานเพื่อเรียกร้องการปรับค่าตอบแทน นับเป็นครั้งแรกที่มีเหตุการณ์แบบนี้ในรอบ 20 ปี นับตั้งแต่ พ.ศ. 2546

การตัดสินใจนัดหยุดงานครั้งนี้เกิดขึ้นหลังจากสหภาพแรงงานปฏิเสธข้อเสนอปรับขึ้นค่าตอบแทน 5 เปอร์เซ็นต์ เนื่องจากรายได้จริงลดลงอย่างน้อย 12เปอร์เซ็นต์ตลอดสิบกว่าปีที่ผ่านมาจากอัตราเงินเฟ้อ แต่ต่อมานายจ้างได้ปรับปรุงข้อเสนอ เพิ่มค่าตอบแทนขึ้น 7 เปอร์เซ็นต์โดยมีผลย้อนหลังไปถึง ก.ค. 65 และเพิ่มขึ้นเหลือ 5 เปอร์เซ็นต์ นับตั้งแต่ ก.ค. ศกนี้เป็นต้นไป

หลังได้รับข้อเสนอจากนายจ้าง สหภาพแรงงานประกาศในวันที่ 9 ก.พ. ว่าจะเลื่อนกำหนดการนัดหยุดงานออกไปก่อน และนำข้อเสนอดังกล่าวไปเสนอต่อสมาชิกเพื่อลงคะแนนเสียงอีกครั้ง หากสมาชิกส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอดังกล่าวจะมีการประกาศนัดวันหยุดงานให้ทราบต่อไป ในเบื้องต้น ทางการไอร์แลนด์เหนือคาดว่าจะขอความช่วยเหลือจากกองทัพ หากเกิดกรณีอัคคีภัยขึ้นในช่วงดังกล่าว

พนักงานไปรษณีย์

สหภาพแรงงานด้านการสื่อสาร (Communication Workers Union: CWU) ซึ่งเป็นตัวแทนของบริษัทรอยัลเมลกว่า 112,000 คน ได้มีมติให้นัดหยุดงานแล้วเช่นกัน หลัง 95.9 เปอร์เซ็นต์ของผู้ใช้สิทธิลงคะแนนเสียง 77 เปอร์เซ็นต์ของสมาชิกทั้งหมด มีมติสนับสนุนมาตรการกดดันปรับเพิ่มค่าตอบแทน แต่ขณะนี้ยังไม่มีการประกาศวันหยุดงานที่ชัดเจนออกมา

เจ้าหน้าที่ไปรษณีย์ของรอยัลเมลที่เป็นสมาชิกของ CWU เคยกำหนดนัดหยุดงานในวันที่ 16 และ 17 ก.พ. แต่ต้องล้มเลิกแผนไป เพราะสำนักงานไปรษณีย์แห่งชาติฟ้องว่าพบข้อผิดพลาดในการแจ้งรายละเอียดเกี่ยวกับการนัดหยุดงาน ซึ่งเป็นการกระทำขัดต่อกฎหมาย CWU โต้ว่ากฎหมายในปัจจุบันเป็นอุปสรรคต่อฝ่ายสหภาพแรงงานอย่างมาก และการฟ้องร้องครั้งนี้เป็นการวางแผนโจมตีสหภาพแบบประสานงานอย่างต่อเนื่องและจงใจ

เมื่อปีที่แล้ว รอยัลเมลเคยยื่นข้อเสนอที่ "ดีที่สุดเป็นครั้งสุดท้าย" ว่าจะปรับค่าตอบแทนเพิ่มขึ้น 9 เปอร์เซ็นต์ แต่ CWU ปฏิเสธข้อเสนอดังกล่าว ขณะที่นายจ้างและสหภาพแรงงานมีข้อพิพาทและโต้เถียงกันผ่านสื่อสาธารณะรุนแรงขึ้นตามลำดับ 

รอยัลเมล เป็นหน่วยงานของรัฐที่เก่าแก่กว่า 500 ปี ถูกแปรรูปไปเป็นของเอกชนอย่างสมบูรณ์ในปี 2558 ปัจจุบันมีสถานะเป็นบริษัทจำกัดมหาชน ที่ผ่านมา รอยัลเมลต้องเผชิญความท้าทายจากการแข่งขันกับผู้ให้บริการเจ้าอื่น การเรียกค่าไถ่หลายสิบล้านปอนด์จากกลุ่มแฮกเกอร์ที่เจาะระบบการขนส่งพัสดุ และกระแสต่อต้านจากพนักงานต่อนโยบายปฏิรูปองค์กร

ในช่วงครึ่งหลังของปี 2565 ข้อมูลจากฝั่งของรอยัลเมล ระบุว่าเจ้าหน้าที่ไปรษณีย์ของตนนัดหยุดงานกว่า 18 วัน โดยรวมถึงในช่วงที่มีผู้ใช้หนาแน่นอย่างช่วงเทศกาลคริสมาสต์ด้วย ส่งผลให้รายได้หายไปกว่า 200 ล้านปอนด์ หรือ 8.3 พันล้านบาท 

ซ้ำเติมหรือไม่

ขณะที่สหราชอาณาจักรกำลังเผชิญกับวิกฤติค่าครองชีพครั้งใหญ่ และอัตราเงินเฟ้อสูงสุดในรอบ 40 ปี รัฐบาลของสหราชอาณาจักรและฝ่ายนายจ้างพยายามชักชวนให้สาธารณชนมองว่า การนัดหยุดงานของสหภาพแรงงานเป็นเครื่องมือซ้ำเติมและสร้างผลกระทบเชิงลบต่อสังคมและเศรษฐกิจ โดยเฉพาะในอุตสาหกรรมที่เป็นบริการขั้นพื้นฐาน

อย่างไรก็ตาม ฝ่ายสหภาพหลากหลายสาขาอาชีพเหล่านี้ชักชวนให้มองว่าการนัดหยุดงานเป็นเครื่องมือต่อรองเพื่อไม่ให้มีใครถูกทิ้งไว้ข้างหลังในยามวิกฤติ ปฏิเสธไม่ได้ว่าค่าตอบแทนและสัญญาจ้างที่เป็นธรรมเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้สภาพการทำงานปลอดภัยและมีคุณภาพ และปัจจัยเหล่านี้ส่งผลต่อความปลอดภัยของประชาชนทั่วไปที่ใช้สินค้าและบริการพื้นฐานด้วย

 
แปลและเรียบเรียงจาก
Strikes: Who is taking industrial action in 2023 and when?
Environment Agency workers in England go on strike in pay dispute
'No other option': Thousands of Environment Agency staff to strike this week
University lecturers threatened with docked pay if they don’t reschedule strike classes
UK firefighters and control room staff vote to strike over pay
Royal Mail fires warning shot over jobs and pay as union secures new strike mandate