'ยุกติ มุกดาวิจิตร' อาจารย์ มธ. รายงานตัวตามหมายจับ สน.นางเลิ้ง ข้อหา 112-พ.ร.บ.คอมฯ เหตุโพสต์ทวิต #ข่าวลือ ร.10 ประชวร โดยมี อภิวัฒน์ ขันทอง ทนายความนายกฯ ประยุทธ์ เป็นผู้แจ้งเอาผิด อ้างถือเป็นการคิดไม่ดีต่อกษัตริย์ ก่อนได้รับการประกันตัวโดยวางเงิน 1 แสนบาท ด้านเจ้าตัวมองรัฐพยายามบีบเพดานการวิจารณ์สถาบันกษัตริย์ให้หดแคบลง

12 เม.ย. 65 เว็บไซต์ ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานวันนี้ (12 เม.ย.) ระบุว่าวานนี้ (11 เม.ย.) รศ.ดร.ยุกติ มุกดาวิจิตร อาจารย์ประจำคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) เข้ามอบตัวที่ สน.นางเลิ้ง จ.กรุงเทพฯ ตามหมายจับศาลอาญากรุงเทพใต้ที่ 229/2565 ลงวันที่ 4 เม.ย. 2565 ในข้อหา มาตรา 112 และ พ.ร.บ.คอมฯ มาตรา 14 (3) จากกรณีเมื่อ 17 พ.ค. 2564 นายอภิวัฒน์ ขันทอง ทนายความของ พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และในฐานะประธานคณะกรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ (คตส.) เป็นผู้แจ้งความดำเนินคดี

รศ.ดร.ยุกติ มุกดาวิจิตร อาจารย์ประจำคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

เหตุที่ตำรวจเข้ายื่นคำร้องต่อศาลอาญากรุงเทพใต้ขอให้ศาลออกหมายจับในกรณีนี้ เนื่องจากพนักงานสอบสวนได้ส่งหมายเรียกไปยังที่อยู่ตามบัตรประชาชนของยุกติ แต่เจ้าตัวไม่อาศัยตามที่อยู่ดังกล่าว ทำให้ไม่ได้รับหมายเรียก และไม่ได้รับทราบข้อกล่าวหา  

เมื่อเวลา 10.00 น. ยุกติ พร้อมด้วยทนายความ และมิตรสหายที่มาให้กำลังใจ เข้าพบพนักงานสอบสวน สน.นางเลิ้ง โดยสายสืบได้เข้าแสดงหมายจับให้ยุกติ ตรวจสอบว่าเป็นบุคคลตามหมายจับหรือไม่ 

ก่อนเริ่มต้นทำบันทึกรับมอบตัว มีการโต้แย้งกันเล็กน้อยระหว่างทนายความและตำรวจสายสืบซึ่งยืนยันว่าจะทำ “บันทึกจับกุม” แต่ทนายความแย้งว่า ผู้ต้องหาเดินทางเข้ามามอบตัวเอง ไม่ได้ถูกจับกุม กระทั่งตำรวจยอมเปลี่ยนหัวเอกสารเป็น “บันทึกรับมอบตัว” ในที่สุด

สำหรับบันทึกรับมอบตัว ซึ่งยุกติไม่ประสงค์ลงลายมือชื่อ มีเนื้อหาระบุว่า เจ้าหน้าที่ได้รับแจ้งจากสายลับว่า รศ.ดร.ยุกติ จะเดินทางเข้ามอบตัวกับพนักงานสอบสวนในวันนี้เพื่อรับทราบข้อกล่าวหาพร้อมทนาย และต่อสู้คดีในชั้นศาล เจ้าหน้าที่ชุดจับกุมจึงได้แสดงหมายจับให้ผู้ต้องหาดู ผู้ต้องหายอมรับว่าเป็นบุคคลตามหมายจริง เจ้าหน้าที่จึงได้แจ้งข้อกล่าวหาตามหมายจับ 

ต่อมา พ.ต.ท.สำเนียง โสธร รองผู้กำกับ (สอบสวน) สน.นางเลิ้ง ได้แจ้งพฤติการณ์คดีมีเนื้อหาโดยย่อว่า เมื่อวันที่ 12 พ.ค. 2564 สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล นักวิชาการประวัติศาสตร์การเมืองไทย โพสต์ข้อความผ่านทางโซเชียลมีเดีย 'ทวิตเตอร์' เกี่ยวกับข่าวลือว่า รัชกาลที่ 10 กำลังประชวรจนต้องเข้าโรงพยาบาล ซึ่งอภิวัฒน์ ขันทอง ผู้กล่าวหาเห็นว่า เป็นการคิดไม่ดีต่อสถาบัน

ต่อมา ยุกติ โพสต์ข้อความผ่านทางทวิตเตอร์ส่วนตัวว่า “ข่าวลือ ถ้าไม่จริง ก็แปลงเป็นคำสาปแช่งแล้วกันครับ” ผู้กล่าวหาเห็นว่า เป็นการหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายต่อพระมหากษัตริย์ ซึ่งในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานให้ความหมายคำว่า “อาฆาตมาดร้าย” ไว้ว่า เป็นการ พยาบาท มุ่งจะทำร้าย ส่วนความ “พยาบาท” หมายถึง ความต้องการอยากจะแก้แค้น 

อภิวัฒน์ อ้างอีกว่า ผู้ต้องหารู้อยู่แล้วว่า ในช่วงเวลาดังกล่าวมีการเผยแพร่ของข่าวลือเรื่องที่รัชกาลที่ 10 กำลังประชวร จึงตีความโพสต์ดังกล่าวของผู้ต้องหาได้ว่า ต้องการ “สาปแช่ง” คือ มุ่งร้าย ต้องการให้ผู้อื่นได้รับอันตราย ถ้าไม่ประชวร ก็ขอให้ประชวร ถ้าประชวร ก็ขอให้สวรรคต

ยุกติ ให้การปฏิเสธตลอดข้อกล่าวหา และจะยื่นคำให้การเพิ่มเติมเป็นลายลักษณ์อักษรภายใน 30 วัน ต่อมา ทางเจ้าหน้าที่ตำรวจอนุญาตให้ประกันตัวผู้ต้องหาในชั้นตำรวจ กำหนดหลักประกันเป็นเงิน 100,000 บาท ใช้เงินจากกองทุนราษฎรประสงค์ โดยพนักงานสอบสวนไม่ได้กำหนดเงื่อนไขการประกันตัวอื่นใด เป็นอันเสร็จสิ้นกระบวนการที่ สน.นางเลิ้งในวันนี้ ในส่วนของหมายจับถือว่าสิ้นผลทางกฎหมายแล้ว 

อย่างไรก็ตาม ระหว่างที่ยุกติ พร้อมเพื่อนอาจารย์กำลังจะเดินทางออกจากห้องสอบสวน สน.นางเลิ้ง พบว่ามีสื่อของสำนักข่าวท็อปนิวส์ (Top News) มายืนรอเพื่อขอทำข่าว ทั้งๆ ที่ไม่ได้มีการแจ้งข่าวการเดินทางเข้ามอบตัวครั้งนี้ นักข่าวยังมีการตั้งกล้องและมีความพยายามเข้ามาสัมภาษณ์โดยไม่ถามความยินยอม ทำให้ยุกติ ต้องเดินออกทางด้านหลังของสถานีตำรวจแทน 

ภายหลังเสร็จสิ้นกระบวนการ อาจารย์จาก มธ.ให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับกระบวนการในวันนี้ (11 เม.ย.) ระบุว่า ตนเข้าใจเรื่องการทำงานของตำรวจ มองว่าเป็นการทำตามนโยบายของรัฐบาล จำเป็นต้องทำตามคำสั่งของผู้มีอำนาจ อย่างไรก็ตาม นักวิชาการผู้ถูกดำเนินคดีรายนี้ก็ได้สะท้อนความกังวลเกี่ยวกับปัญหาเรื่องการตีความข้อความและการดำเนินคดี มาตรา 112 คล้ายกับว่า ตอนนี้รัฐกำลังพยายามบีบให้เพดานของการวิพากษ์วิจารณ์หดแคบลง

ทั้งนี้ ย้อนไปเมื่อปี 2564 อภิวัฒน์ ขันทอง ทนายความของประยุทธ์ เคยแจ้งความ ม.112 และ พ.ร.บ.คอมฯ ต่อ สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล และอมรัตน์ โชคปมิตต์กุล สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคก้าวไกล จากกรณีทั้ง 2 คนโพสต์ข้อความบนเฟซบุ๊กถึง #ข่าวลือ ร.10 ประชวร ครั้งนั้น อภิวัฒน์ ระบุว่าการกระทำดังกล่าวของทั้ง 2 คน สร้างความเสื่อมเสียต่อองค์พระมหากษัตริย์และสถาบันกษัตริย์ จึงเป็นเหตุผลที่เข้าร้องทุกข์กล่าวโทษเพื่อเอาผิดทั้งคู่ 

สำหรับประเด็นเรื่อง #ข่าวลือ เกิดขึ้นเมื่อช่วงกลาง พ.ค. 2564 บนโลกออนไลน์มีข่าวลือและการพูดถึงเรื่องสุขภาพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ซึ่งพระองค์ไม่ได้ทรงปรากฏตัวต่อสาธารณะในระยะเวลาหนึ่งนับตั้งแต่ช่วงต้นเดือน พ.ค. 2564 ซึ่งสังคมออนไลน์พูดถึงประเด็นข่าวลือดังกล่าวจำนวนมาก ทั้งการคาดการณ์ วิจารณ์ รวมถึงโต้แย้งข่าวลือ เช่น โพสต์เฟซบุ๊กของสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล, เพจรอยัล เวิลด์ ประเทศไทย หรือในทวิตเตอร์ มีการพูดคุยถึงประเด็นนี้ผ่านแฮชแท็ก #ข่าวลือ ซึ่งติดเทรนด์อันดับ 1 บนทวิตเตอร์ประเทศไทยนานหลายวัน และมียอดทวีตสูงถึง 2.49 ล้านข้อความเมื่อวันที่ 14 พ.ค. 2564