องค์กรผู้สื่อข่าวไร้พรมแดนประณามการที่รัฐบาลพม่าสั่งจำคุกนักข่าวสื่ออิสระ Myanmar Now ให้ต้องโทษจำคุก 20 ปี เพียงเพราะทำข่าวเกี่ยวกับผลกระทบพายุไซโคลนโมคา และยังเป็นนักข่าวที่ถูกลงโทษจำคุกยาวนานที่สุดนับตั้งแต่หลังรัฐประหาร

ศาลภายใต้รัฐบาลเผด็จการทหารพม่าสั่งจำคุก 20 ปี ช่างภาพข่าว Sai Zaw Thaike ซึ่งนับเป็นการลงโทษจำคุกยาวนานที่สุดต่อคนทำงานสื่อนับตั้งแต่หลังรัฐประหารปี 2564

Sai Zaw Thaike นักข่าวจากสื่อ Myanmar Now ถูกสั่งลงโทษจำคุกหลังมีการดำเนินคดีที่เรือนจำอินเส่งเมื่อวันที่ 6 ก.ย. ที่ผ่านมา เขาถูกจับกุมที่ทางตะวันตกของรัฐยะไข่ในขณะที่กำลังทำการรายงานข่าวผลกระทบจากพายุไซโคลนโมคา ซึ่งคร่าชีวิตผู้คนไปหลายสิบรายเมื่อเดือน พ.ค. ที่ผ่านมา มีการดำเนินคดี Sai Zaw Thaike 4 ข้อหา โดยมีข้อหาฝ่าฝืนกฎหมายว่าด้วยภัยธรรมชาติ และฝ่าฝืนกฎหมายโทรคมนาคม รวมอยู่ด้วย

Swe Win หัวหน้ากองบรรณาธิการ Myanmar Now กล่าวว่า เพื่อนร่วมงานของ Sai Zaw Thaike ทุกคนต่างก็เสียใจที่เขาถูกสั่งลงโทษยาวนาน อีกทั้งยังบอกอีกว่า การลงโทษ Sai Zaw Thaike ในครั้งนี้เป็นตัวบ่งชี้ให้เห็นว่าเสรีภาพสื่อในพม่าถูกบดขยี้อยู่ใต้อุ้งเท้าของการปกครองโดยเผด็จการทหาร และยังแสดงให้เห็นว่าการทำงานอย่างมืออาชีพของนักข่าวอิสระในพม่ามีราคาที่ต้องจ่ายแพงขนาดไหน

ทาง Myanmar Now ระบุว่าพวกเขาไม่ทราบว่า Sai Zaw Thaike ถููกลงโทษด้วยข้อหาใด เพราะเขาถูกควบคุมตัวโดยไม่สามารถเข้าถึงทนายความได้และไม่อนุญาตให้ครอบครัวเข้าเยี่ยมก่อนหน้าที่จะมีการพิจารณาคดี

การรัฐประหารโดยกองทัพเมื่อเดือน ก.พ. 2564 ที่มีการโค่นล้มผู้นำที่มาจากการเลือกตั้ง อองซานซูจี ฉุดให้พม่าตกอยู่ในภาวะโกลาหล ในขณะเดียวกันก็มีกลุ่มขบวนการอารยะขัดขืนและการเดินขบวนประท้วง ซึ่งต่อมากลายเป็นการจับอาวุธลุกฮือขึ้นสู้ หลังจากที่เผด็จการพม่าโต้ตอบการประท้วงด้วยกำลังรุนแรงถึงชีวิต

นอกจากนี้เผด็จการพม่ายังทำการคุมขังประชาชนหลายพันคนที่ต่อต้านรัฐประหาร และมีการยึดใบอนุญาตสื่ออิสระอย่าง Myanmar Now ไม่นานหลังจากที่พวกผู้นำทหารยึดอำนาจ

องค์กรผู้สื่อข่าวไร้พรมแดน จัดอันดับดัชนีเสรีภาพสื่อโลก โดยให้พม่าอยู่ในท้ายตารางคืออันดับที่ 173 จากทั้งหมด 180 อันดับ การสั่งคุมขัง Sai Zaw Thaike ในครั้งนี้ส่งผลในปัจจุบันมีนักข่าวในพม่ารวมแล้ว 70 ราย ที่ยังคงถูกคุมขังเป็นนักโทษอยู่ในเรือนจำ

ทางองค์กรผู้สื่อข่าวไร้พรมแดนได้ออกแถลงการณ์เกี่ยวกับการจับกุมตัว Sai Zaw Thaike เอาไว้ด้วย โดยเรียกร้องให้ประชาคมโลกยกระดับการกดดันรัฐบาลพม่าให้มีการปล่อยตัวนักข่าวที่ถูกคุมขัง 70 ราย

เซดริก อัลวีอานี ผู้อำนวยการสำนักงานเอเชียแปซิฟิกของผู้สื่อข่าวไร้พรมแดน กล่าวว่า ถึงแม้ว่าจะมีบรรยากาศแห่งความหวาดกลัวที่เผด็จการทหารกระทำต่อนักข่าว แต่ Sai Zaw Thaike ก็ยังคงทำการรายงานข่าวต่อไปเพื่อรับใช้ผลประโยชน์ของประชาชน เขาควรจะได้รับการยกย่องเป็นวีรบุรุษแทนที่จะถูกลงโทษจากทางการ

นับตั้งแต่ที่มีการรัฐประหาร เผด็จการทหารพม่าได้ตั้งเป้าหมายจับกุม ดำเนินคดี บุกทลายห้องข่าว และใช้ความรุนแรงต่อสื่อ เพื่อเป็นการพยายามปิดปากการทำข่าวอย่างอิสระ นอกจาก Sai Zaw Thaike แล้วก่อนหน้านี้มีกรณีนักข่าวอิระวดี U Thaung Win ถูกตัดสินลงโทษจำคุก 5 ปีข้อหาปลุกระดม และช่างภาพข่าว Zaw Zaw ที่ทำงานให้อิระวดีก็ถูกตัดสินลงโทษจำคุก 3 ปีในข้อหายุยงปลุกปั่น

ข้อมูลสถิติจากสมาคมช่วยเหลือนักโทษการเมืองพม่า (AAPP) ระบุว่ามีนักข่าวและคนทำสื่อมากกว่า 180 ราย ที่ถูกจับกุมนับตั้งแต่ที่มีการรัฐประหาร โดยที่ยังคงมี 70 รายที่อยู่ในที่คุมขัง ในบางกรณียังมีการจับญาติของนักข่าวเป็นตัวประกันเพื่อบีบบังคับให้นักข่าวมอบตัวด้วย

ชอว์น คริสปิน ผู้แทนอาวุโสจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ของคณะกรรมการคุ้มครองผู้สื่อข่าว (CPJ) กล่าวว่า "เผด็จการพม่าจะต้องเลิกคุมขังสมาชิกคนทำงานสื่อเพียงเพราะพวกเขาทำงานในฐานะผู้สื่อข่าว"

เรียบเรียงจาก

• Myanmar jails photojournalist for 20 years on first day of closed trial, Aljazeera, 07-09-2023
• Press Freedom Group Urges Global Pressure on Myanmar Junta to Free Journalists, Irrawaddy, 08-09-2023