ชาวบ้านกะเบอะดิน อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 50 คน ร่วมฟ้องเพิกถอน EIA เหมืองแร่อมก๋อยต่อศาลปกครอง ถือเป็นคดีสิ่งแวดล้อมคดีแรกของจังหวัดเชียงใหม่ในปีนี้
4 เม.ย. 2565 ชาวบ้านกะเบอะดิน อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 50 คน ร่วมฟ้องเพิกถอน EIA เหมืองแร่อมก๋อยต่อศาลปกครอง
โดยยื่นฟ้องคณะกรรมการผู้ชำนาญการพิจารณา รายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ด้านเหมืองแร่และอุตสาหกรรมถลุงหรือแต่งแร่เป็นผู้ถูกฟ้องที่ 1 และสำนักนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ผู้ถูกฟ้องที่ 2 ต่อศาลปกครองเชียงใหม่ เพื่อขอให้ศาลเพิกถอนรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมหรือ EIA ของเหมืองถ่านหินอมก๋อย บ้านกะเบอะดิน เนื่องจากชาวบ้านมีความกังวลว่าเหมืองถ่านหินจะส่งผลกระทบระยะยาวต่อสุขภาพและวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของชาวกะเบอะดิน
การฟ้องครั้งนี้เป็นการคัดค้านความถูกต้องของรายงาน EIA ของบริษัท 99 ธุวานนท์ จำกัด เจ้าของโครงการเหมืองแร่ ชาวบ้านกะเบอะดินขอให้ศาลเพิกถอนรายงาน EIA ฉบับนี้ และดำเนินการจัดทำ EIA ฉบับใหม่ขึ้น ภายใต้การมีส่วนร่วมของผู้ได้รับผลกระทบอย่างแท้จริง
รายงาน EIA ของโครงการเหมืองแร่และหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องได้จัดทำขึ้นเมื่อ 10 ปีที่แล้ว โดยขาดการมีส่วนร่วมของประชาชนในชุมชนที่ได้รับผลกระทบ และยังมีข้อมูลพิรุธหลายประการ EIA ฉบับดังกล่าวไม่ครอบคลุมผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมในหลายประเด็นที่ชาวบ้านกะเบอะดินมีความกังวล ถ้าหากโครงการยังเดินหน้าต่อไปจะทำให้เกิดการละเมิดสิทธิโดยเฉพาะสิทธิขั้นพื้นฐาน เช่น การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี สิทธิการใช้ทรัพยากร รวมถึงสิทธิการมีอากาศสะอาดหายใจและสิทธิการเข้าถึงน้ำสะอาด
พรชิตา ฟ้าประทานไพร ตัวแทนเยาวชนบ้านกะเบอะดิน
“ตลอดระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมา พวกเราได้ทำการต่อสู้เพื่อหยุดเหมืองแร่อมก๋อยในทุกโอกาส ที่เราสามารถทำได้ พวกเราคัดค้านการสร้างเหมืองแร่ถ่านหินโดยใช้เครื่องมือและวิธีการที่หลากหลาย รวมทั้งการจัดทำคู่มือการประเมินผลกระทบสุขภาพชุมชน หรือ CHIA เพื่อยืนยันความไม่ถูกต้องของ การประเมินผลกระทบสิ่งแวดล้อม หรือ EIA พวกเรามีความกังวลเป็นอย่างยิ่งต่อโครงการเหมืองแร่ถ่านหิน และพวกเราจะต่อสู้จนกว่าจะได้รับชัยชนะ” พรชิตา ฟ้าประทานไพร ตัวแทนเยาวชนบ้านกะเบอะดิน อำเภออมก๋อย
ความกังวลเกี่ยวกับการทำเหมืองแร่ถ่านหินอมก๋อย ทำให้ชาวบ้านกะเบอะดินจึงได้รวมตัวกันศึกษาและจัดทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อมฉบับชุมชน (CHIA) ขึ้นมา เพื่อแสดงให้เห็นความบกพร่องของรายงาน EIA ของโครงการเหมืองแร่และหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง โดยศาลปกครองได้รับคำฟ้องเพิกถอน EIA เหมืองแร่อมก๋อยของชาวบ้านกะเบอะดินไว้พิจารณา และเป็นคดีสิ่งแวดล้อมคดีแรกของจังหวัดเชียงใหม่ในปีนี้
“ศาลได้รับคำฟ้องไว้และก็ออกเลขคดีให้เราแล้ว คือเลขที่ ส 1/65 เป็นคดีสิ่งแวดล้อมคดีแรกของเชียงใหม่ในปีนี้” สุมิตรชัย หัตถสาร ตัวแทนทีมทนายกะเบอะดิน
เครือข่ายภาคีปกป้องอมก๋อย ประกอบด้วย
ชาวชุมชนกะเบอะดิน อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่
เครือข่ายยุติเหมืองแร่อมก๋อย
ศูนย์พิทักษ์และฟื้นฟูสิทธิชุมชนท้องถิ่น (CPCR)
EarthRights International
ชุมชนนักกิจกรรมภาคเหนือ (CAN)
มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม (EnLaw)
สมาคมศูนย์รวมการศึกษาและวัฒนธรรมชาวไทยภูเขาในประเทศไทย
กรีนพีซ ประเทศไทย (Greenpeace Thailand)
เครือข่ายสื่อชนเผ่าพื้นเมือง (IMN)
มูลนิธิชนเผ่าพื้นเมืองเพื่อการศึกษาและสิ่งแวดล้อม
เครือข่ายกะเหรี่ยงเพื่อวัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม
มูลนิธิภูมิปัญญาชาติพันธุ์
คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
มูลนิธิพัฒนาภาคเหนือ (มพน.)
ห้องทดลองนักกิจกรรม (Act Lab)