หลังเกิดกรณีทนายความหญิงชาวพม่านาม San San Yi ถูกกองกำลังติดอาวุธ PDF ลักพาตัวและเสียชีวิตระหว่างการควบคุมตัวหลังถูก PDF กล่าวหาเป็นสายลับให้รัฐบาลเผด็จการพม่า ทำให้รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (NUG) ถูกวิจารณ์ว่าจะต้องหาทางแก้ไขปัญหากองกำลังสังหารพลเรือนที่เกิดขึ้นซ้ำโดยเร็ว
12 ธ.ค. 2565 รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (NUG) รัฐบาลเงาเพื่อต่อต้านเผด็จการทหารพม่ายืนยันว่าพวกเขากำลังสืบสวนสอบสวนกรณีการเสียชีวิตของทนายความหญิง San San Yi อายุ 50 ปีภายใต้การควบคุมตัวของกองกำลังพิทักษ์ประชาชน (PDF) หลังถูกจับกุมตั้งแต่เมื่อ 2สัปดาห์ก่อนในภูมิภาคสะกาย
รายงานระบุว่าเมื่อวันที่ 1 ธ.ค.ที่ผ่านมากองพันที่ 4 ของ PDF จับกุมตัว San San Yi ขณะเธอกำลังเดินทางจากศาลในเขตกันบะลูเพื่อกลับบ้านของตัวเองในเมืองชเวโบ
แหล่งข่าวระบุว่า San San Yi ถูกจับตัวไปคุมขังเพื่อ "สอบสวน" พร้อมกับคนขับรถของเธอและผู้หญิงอีกคนหนึ่ง แต่ 2คนหลังได้รับการปล่อยตัวในวันถัดมา
ต่อมา5 ธ.ค.ครอบครัวของ San San Yi จึงไปร้องเรียนเรื่องนี้ต่อกองบัญชาการทหารภาคเหนือของ NUG แต่มีบุคคลที่ใกล้ชิดกับกองกำลังติดอาวุธแจ้งพวกเขาว่า San San Yi เสียชีวิตไปแล้ว บุคคลดังกล่าวเปิดเผยต่อเมียรมาร์นาวโดยไม่เปิดเผยตัวด้วยว่า เขาเชื่อว่า San San Yi น่าจะเสียชีวิต 1 วันหลังจากที่ถูกจับตัวไปและปฏิเสธอีกว่าหัวหน้ากลุ่ม PDF ในท้องที่ไม่รู้ว่าเธอเสียชีวิตแล้ว แต่มาทราบเรื่องภายหลังเมื่อช่วงราว 4 ทุ่ม ของวันที่ 5 ธ.ค.จากแหล่งข่าวภาคสนาม
แหล่งข่าวที่เปิดเผยเรื่องนี้บอกอีกว่าเขาได้ติดต่อกับ Duwa Faw Yan Naw Taung ผู้บัญชาการกองพันที่ 4 โดยที่ผู้บัญชาการรายนี้บอกว่าเขาไม่อยู่ในวันเกิดเหตุแต่จะรับผิดชอบต่อการกระทำผิดใดๆ ก็ตามที่เกิดขึ้นภายใต้สายการบังคับบัญชาของเขาทั้งหมด มีเจ้าหน้าที่อีกรายหนึ่งจากสำนักงานควบคุมดูแลของPDF ในกันบะลูบอกว่ากำลังสืบสวนสอบสวนคดีที่เกิดขึ้นนี้และจะนำตัวผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องมาลงโทษตามกระบวนการของพวกเขา ในแบบที่พวกเขา "ทำมาโดยตลอด"
Naing Htoo Aung เลขาธิการกระทรวงกลาโหมของ NUG กล่าวยืนยันไว้เมื่อวันที่ 8 ธ.ค. ว่ากำลังสืบสวนสอบสวนกรณีการเสียชีวิตของ San San Yi เช่นกัน
ขณะเดียวกัน มีรายงานอีกว่ากองทัพเผด็จการทหารทำการไต่สวนสมาชิกครอบครัวของทนายความที่เสียชีวิตและยึดเอาบัตรประจำตัวประชาชนและเอกสารระบุตัวตนอื่นๆ ไปด้วย หลังจากครอบครัวนี้ร้องเรียนต่อ NUG เรื่อง San San Yi หายตัวไป
ในคำร้องเรียนของครอบครัวทนายความระบุว่า San San Yi ไม่ใช่สายลับที่คอยให้ข้อมูลกับกองทัพเผด็จการ และเน้นย้ำว่า San San Yi เป็นตัวแทนคอยว่าความในศาลให้กับนักโทษการเมืองหลายคน นอกจากนี้พี่หรือน้องชายของ San San Yi ก็ยังเคยถูกจับกุมในข้อหายุยงปลุกปั่นหลังการรัฐประหารเมื่อเดือน ก.พ. 2564 ด้วย
ทนายความที่เคยทำงานร่วมกับ San San Yi ยังยืนยันด้วยว่าเธอไม่มีสายสัมพันธ์เกี่ยวข้องใดๆ กับกองทัพพม่า ทนายคนนี้เล่าอีกว่าเขารู้จัก San San Yi เป็นการส่วนตัวจากการทำคดีทางการเมืองร่วมกัน และเขาไม่เข้าใจว่าทำไมกองกำลัง PDF ถึงทำเช่นนี้กับ San San Yi โดยไม่สืบหาข้อมูลให้ดีก่อนตัดสินใจลงมือสังหารใคร ทนายความรายนี้ระบุด้วยว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องที่ "ไร้ขื่อแป และอยุติธรรม"
แหล่งข่าวคนที่แจ้งข่าวให้ครอบครัว San San Yi ยังบอกอีกว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องสำคัญที่ NUG จะต้องแก้ปัญหาให้ได้อย่างสมบูรณ์และโปร่งใสเพื่อไม่ให้เกิดเหตุการณ์เช่นนี้อีก เพราะถึงแม้ว่าการปฏิวัติที่เพิ่งเริ่มขึ้นอาจจะทำให้เกิดความผิดพลาดเกิดขึ้นได้ แต่ความผิดพลาดเช่นนี้ไม่ควรจะถูกมองข้ามและไม่ควรจะนำไปสู่การลอยนวลพ้นผิด นอจกากนั้นทาง NUG ต้องยอมรับความผิดพลาดของตนเองเพราะจะไม่เป็นผลดีถ้าไม่มีชดเชยให้กับครอบครัวของเหยื่อ
เขตกันบะลูเป็นพื้นที่ที่อยู่ภายใต้กองบัญชาการภาคเหนือของ PDF ซึ่งเป็นหนึ่งใน 3 กองบัญชาการระดับภูมิภาคที่พวกเขาจัดตั้งขึ้นในประเทศพม่า
ในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา NUG ต้องสืบสวนสอบสวนกรณีที่เกี่ยวข้องกับกองกำลัง PDF หลายกรณี เช่นกรณีผู้นำกองกำลังพิทักษ์ประชาชนโบไทเกอร์ที่ไม่ได้อยู่ภายใต้การบังคับบัญชาของ NUG กล่าวหาว่ากองพันที่ 2 ของ PDF ในพื้นที่ชเวโบยิงสังหารสมาชิกกองกำลังโบไทเกอร์ไปหลายรายในเหตุการณ์สู้รบเมื่อเดือน ส.ค. ที่ผ่านมา
นอกจากนั้นยังมีกรณีที่ NUG ยังออกแถลงการณ์เมื่อวันที่ 5 ธ.ค.เกี่ยวกับเรื่องที่สมาชิก PDF ในเมือง Tamu ของพื้นที่สะกายสังหารหญิงอายุ 25 ปีชื่อ Aye Mar Tun อย่างโหดเหี้ยม กรณีนี้กลายเป็นที่รับรู้หลังจากที่มีวิดีโอของผู้หญิงที่ถูกทุบตีทำร้ายและถูกยิงเสียชีวิตเผยแพร่ทางโซเชียลมีเดีย เธอถูกทุบตีโดยสมาชิก PDF จำนวน 3 นายที่กล่าวหาว่าเธอเป็นสายให้กับทหารพม่าแม้ว่าเธอจะปฏิเสธการกล่าวหา หลังจากนั้นสมาชิก PDFยิงเธอจากด้านหลังในระยะเผาขนและมือปืนยังยืนเหยียบร่างเธอที่ล้มลงแล้วยิงศีรษะเธอซ้ำอีก 4 นัด
ในแถลงการณ์ของ NUG ระบุถึงเรื่องนี้ว่า เหตุสังหารที่เกิดขึ้นในครั้งนี้เป็นสิ่งที่ "ยอมรับไม่ได้" และบอกว่าจะต้องมี "การลงโทษอย่างหนัก" ต่อผู้ที่ก่อเหตุถ้าหากว่ามีการพบว่าบุคคลเหล่านั้นละเมิดกฎยุทธวินัยของ PDF
เรียบเรียงจาก
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)