ตูแวดานียา ตูแวแมแง ผู้อำนวยการสำนักปาตานีรายาเพื่อสันติภาพและการพัฒนา (LEMPAR)  ถอดรหัสปฏิบัติการแขวนป้ายผ้า พ่นสีสเปรย์ “สันติภาพที่ยั่งยืน มีอยู่จริงไหม?” ชี้ BRN ต้องการสื่อสารยังรัฐบาลใหม่จากพรรคเพื่อไทย แนะสานต่อการพูดคุย ทำตามเจตนารมณ์ของชุมชนปาตานีภายใต้รัฐเดี่ยว ชี้ความสำเร็จขึ้นกับเจตจำนงทางการเมืองของเพื่อไทย และอาจล้างมลทิน “เหตุการณ์ตากใบ” ให้อดีตนายกฯทักษิณได้

ภาพจาก The Poligens News

จากกรณีที่มีปรากฏการณ์แขวนป้ายผ้า พ่นสีสเปรย์บนถนน ข้อความ 3 ภาษา “สันติภาพที่ยั่งยืน” มีอยู่จริงไหม? หลายพื้นที่ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ในช่วงเช้าวันที่ 23 สิงหาคม 2566 ซึ่งเกิดขึ้นหลังจากประเทศไทยได้นายกรัฐมนตรีคนที่ 30 คือ นายเศรษฐา ทวีสิน อย่างเป็นทางการผ่านการโหวตในที่ประชุมรัฐสภาเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 2566 ไม่ถึง 24 ชั่วโมง ได้แก่ พื้นที่บ้านบ่อทอง ต.ตันหยงมัส อ.ระแงะจ.นราธิวาส และพื้นที่บ้านยานิง ม.2 ต.จวบ อ.เจาะไอร้อง จ.นราธิวาส พื้นที่รอยต่อ อ.โคกโพธิ์-อ.หนองจิก และรอยต่อ อ.ทุ่งยางแดง และบ้านโต๊ะตีเต - บาโลย อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี บางแห่งมีวัตถุต้องสงสัยสีดำผูกติดเสาไฟฟ้า และบนป้ายผ้ายังระบายสี "ธงประจำองค์กรของ BRN" ด้วย

ชี้ BRN ต้องการสื่อสารยังรัฐบาลใหม่จากพรรคเพื่อไทย

ตูแวดานียา ตูแวแมแง ผู้อำนวยการสำนักปาตานีรายาเพื่อสันติภาพและการพัฒนา (LEMPAR) กล่าวว่า จะแปลความเป็นอย่างอื่นไม่ได้เลย นอกจากขบวนการปาตานีชื่อว่า "BRN" ต้องการสื่อสารไปยังรัฐบาลใหม่จากพรรคเพื่อไทยเกี่ยวกับนโยบายการแก้ปัญหาความไม่สงบหรือ ความขัดแย้งด้วยอาวุธในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ว่า สิ่งที่เป็นความต้องการในผลลัพธ์สุดท้ายของ BRN คือ "สันติภาพที่ยั่งยืน"

ตูแวดานียา กล่าวว่า สำหรับผู้ที่ติดตามการแก้ปัญหาในชายแดนภาคใต้ของรัฐบาลประยุทธ์ จันทร์โอชา อย่างใกล้ชิด ตั้งแต่ปี 2557-2566 ด้วย"กระบวนการพูดคุยสันติสุข" จะเข้าใจได้ไม่ยากว่า คำว่า "สันติภาพที่ยั่งยืน" ที่ BRN ได้สื่อสารเชิงสัญลักษณ์ผ่านปฏิบัติการลับครั้งนี้ล้วนสะท้อนชัดๆว่า

“การแก้ปัญหาชายแดนภาคใต้ที่ผ่านมา ซึ่งใช้งบประมาณจากภาษีประชาชนเป็นหมื่น ๆ ล้านต่อปีนั้น ในสายตาของ BRN แล้ว ผลลัพธ์ที่ได้ คือสิ่งที่ตรงกันข้ามกับคำว่า สันติภาพที่ยั่งยืน อาจจะเรียกว่า สันติภาพชั่วคราว และสุดท้ายก็เป็น สันติภาพปาหี่ หรือไม่”

ตูแวดานียา ให้เหตุผลว่าเพราะล่าสุด กระบวนการพูดคุยสันติสุขที่นำโดย พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ หัวหน้าคณะพูดคุยฝ่ายไทย ก็มาถึงจุดที่ไปต่อไม่ได้ เมื่อการนัดหมายพบปะกับคณะเจรจาฝ่าย BRN ที่ประเทศมาเลเซียในช่วงเดือนมิถุนายนหลังการเลือกตั้ง ส.ส.ที่ผ่านมา เพื่อจะพูดคุยเรื่องแผนปฏิบัติการร่วมในหลักการทั่วไป 3 ข้อคือ 1.การลดเหตุรุนแรง 2.การปรึกษาหารือกับประชาชน และ 3.การแสวงหาทางออกด้วยวิถีทางการเมือง แต่ฝ่าย BRN ไม่ได้ไปตามนัด โดยบอกเหตุผลว่า "จะรอให้ได้รัฐบาลใหม่จากการเลือกตั้งก่อน" แล้วค่อยมาว่ากันใหม่

ตูแวดานียา ตูแวแมแง ผอ.LEMPAR

สานต่อการพูดคุย ทำตามเจตนารมณ์ของชุมชนปาตานีภายใต้รัฐเดี่ยว

ตูแวดานียา กล่าวว่า ทันใดที่ประเทศไทยได้นายกรัฐมนตรีคนที่ 30 ผ่านการโหวตในที่ประชุมรัฐสภา ในวันรุ่งขึ้นก็มีข่าวการพบข้อความบนป้ายผ้าและบนท้องถนนว่า "สันติภาพที่ยั่งยืน" มีอยู่จริงไหม? ในหลายจุดของ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ อะไรคือเนื้อหาที่เป็นรูปธรรมของคำว่า "สันติภาพที่ยั่งยืน" คำตอบนี้ "ผู้นำโดยตรง" ของ BRN จะต้องตอบ

ตูแวดานียา กล่าวว่า เป็นหน้าที่โดยตรงของรัฐบาลใหม่ที่นำโดยพรรคเพื่อไทยจะต้องดำเนินการพูดคุยเจรจาสันติภาพกับผู้นำโดยตรงของ BRN ที่ยังไม่ได้เปิดตัว ซึ่งบทเรียนตลอด 8 ปีในรัฐบาลประยุทธ์ได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า หากใช้แต่กลไกการพูดคุยในทางเปิดเพียงอย่างเดียวโดยไม่มี "กลไกในทางลับ" ควบคู่กันไปด้วย ก็จะส่งผลให้ต่างฝ่ายต่างก็ไม่เกิดความไว้เนื้อเชื่อใจกันจนถึงจุดที่สามารถยกระดับการพูดคุยเนื้อหาของ "ข้อตกลงสันติภาพ" ได้

“เพราะคณะพูดคุยฝ่ายไทยได้เห็นพ้องต้องกันแล้วในขั้นต้นกับทางคณะเจรจา BRN ซึ่งนำโดยนายอันนัส อับดุลเราะห์มาน คือ "เจตนารมณ์ของชุมชนปาตานีภายใต้กรอบรัฐเดี่ยวของประเทศไทยตามรัฐธรรมนูญ" แต่ยังไม่ได้แตะลงไปในรายละเอียด” นายตูแวดานียา กล่าว

“นี่คือกรอบข้อตกลงที่พอจะเป็น "ทางออก" ในวิถีทางการเมืองที่คณะพูดคุยฝ่ายไทยได้ "กรุยทาง" หรือ "โยนหินถามทาง" มาแล้วระดับหนึ่ง ในขั้นตอนของการสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจซึ่งกันและกัน โดย "มาเลเซีย" ทำหน้าที่เป็นผู้อำนวยความสะดวก” ผอ.LEMPAR กล่าว

ขึ้นกับเจตจำนงทางการเมือง อาจล้างมลทิน อดีตนายกฯ ทักษิณได้

ตูแวดานียา กล่าวว่า ส่วนรัฐบาลใหม่ของพรรคเพื่อไทยจะเริ่มขยับนับหนึ่งกระบวนการสันติภาพชายแดนใต้/ปาตานีหรือไม่อย่างไรนั้น ก็ขึ้นอยู่กับจุดยืนใน "เจตจำนงทางการเมือง" และ "ทัศนคติ" ของพรรคเพื่อไทยเป็นตัวแปรสำคัญ

ตูแวดานียา กล่าวว่า คำว่า "สันติภาพที่ยั่งยืนมีอยู่จริงไหม" ที่ BRN ถามผ่านปฏิบัติการเชิงสัญลักษณ์ในครั้งนี้ ไม่แน่ว่าทางรัฐบาลใหม่ อาจจะมีคำตอบที่ถูกต้องเป็นรูปธรรมปฏิบัติได้จริง จะ"แก้ต่าง" ในข้อครหาเป็นจำเลยใน "เหตุการณ์ตากใบ" ที่เป็นมลทินของ"อดีตนายกฯทักษิณ" ก็เป็นไปได้

หากพรรคเพื่อไทยรวมถึงบรรดาพรรคร่วมรัฐบาลทั้งหลายทำได้จริง และสร้างสันติภาพชายแดนใต้ที่ยั่งยืนในปีหน้า ก็จะตรงกับปีที่ในหลวงรัชกาลที่ 10 มีพระชนมายุครบรอบ 6 พรรษา

"สันติภาพที่ยั่งยืน ณ ชายแดนใต้" เชื่อว่าไม่เป็นความต้องการของ BRN แต่เพียงฝ่ายเดียว แต่แน่นอนว่าเป็นความต้องการของทุกฝ่ายทุกภาคส่วน โดยเฉพาะฝ่ายรัฐบาลเองก็ย่อมต้องการให้ชายแดนใต้ของไทยเกิดสันติภาพที่ยั่งยืนอย่างแน่แท้ และจะต้องเป็น "ของขวัญ" ที่ทรงความหมายยิ่งที่ "รัฐบาลสมานฉันท์นำโดยพรรคเพื่อไทย" จะได้ถวายให้พระมหากษัตริย์ซึ่งเป็นพระประมุขของปวงชนชาวไทยทั้งประเทศได้เฉลิมฉลองอย่างแน่นอน” ผอ.LEMPAR กล่าว