สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน เขียนจดหมายถึงอธิบดีกรมราชทัณฑ์ ขอให้จัดหาปากกาแก่ผู้ต้องขัง หลังร้านค้าสวัสดิการในเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ไม่มีปากกาขายมาเป็นเดือนแล้ว ซึ่งอาจละเมิดสิทธิผู้ต้องขังในการติดต่อโลกภายนอก
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
6 ก.ย. 2567 เป็นเวลาหนึ่งเดือนแล้วที่ร้านค้าสวัสดิการของเรือนจำพิเศษกรุงเทพมหานคร ไม่ดำเนินการขายปากกาให้ผู้ต้องขังในเรือนจำ จนอาจกระทบสิทธิในการติดต่อสื่อสารกับโลกภายนอกของผู้ต้องขัง
สืบเนื่องจากกรณีดังกล่าว วานนี้ (5 ก.ย.) สมาคมนักกฎหมายเพื่อสิทธิมนุษยชนเขียนจดหมายเปิดผนึกถึงอธิบดีกรมราชทัณฑ์ โดยเรียกร้องให้มีการจัดหาปากกาให้เพียงพอแก่ความต้องการของผู้ต้องขัง
จดหมายมีเนื้อหาดังนี้
สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน เป็นเครือข่ายทนายความ นักกฎหมายด้านสิทธิมนุษยชนทั้งในประเทศไทยและมีเครือข่ายทนายความด้านสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศทำงานเพื่อปกป้อง คุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรม
สมาคมฯ ได้ทราบว่าเรือนพิเศษกรุงเทพฯ ดำเนินนโยบายการจัดจำหน่ายปากกาในเรือนจำแต่เพียงผู้เดียว ไม่อนุญาตให้บุคคลภายนอกจำหน่ายปากกาในเรือนจำ และในปัจจุบันพบว่าไม่มีสินค้าประเภทปากกาจำหน่ายในร้านค้าสวัสดิการของเรือนจำ
พระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พ.ศ. 2560 มาตรา 60 ได้บัญญัติรับรองสิทธิของผู้ต้องขังที่จะได้รับอนุญาตให้ติดต่อกับบุคคลภายนอกและข้อกำหนดมาตรฐานขั้นต่ำแห่งองค์การสหประชาชาติในการปฏิบัติต่อผู้ต้องขัง (United Nations Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners) หรือข้อกำหนดแมนเดลลา ข้อ 58 ยังกำหนดให้ผู้ต้องขังต้องได้รับอนุญาตให้สื่อสารกับครอบครัวและเพื่อนตามระยะเวลาที่เหมาะสม โดยมีการกำกับดูแลเท่าที่จำเป็น ทั้งในรูปแบบการเขียนจดหมายและการเยี่ยมด้วย ซึ่งเป็นหลักปฏิบัติการที่ประเทศไทยต้องปฏิบัติตาม • สมาคมฯ ขอเรียนให้ท่านทราบว่า สิทธิในการสื่อสารกับโลกภายนอกเป็นสิทธิอันดับต้นๆ ของผู้ต้องขัง นอกจากการเข้าเยี่ยมในเรือนจำแล้ว จดหมายคือช่องทางสื่อสารที่สำคัญอีกหนึ่งช่องทาง ดังนั้นปากกาจึงเป็นเครื่องมือสำคัญให้ผู้ต้องขังได้ใช้เพื่อเขียนจดหมายสื่อสารถึงบุคคลภายนอก กรมราชทันณ์ควรตระหนักถึงสิทธิในการสื่อสารกับโลกภายนอก และมีหน้าที่จัดเตรียมปากกาให้เพียงพอต่อความต้องการของผู้ต้องขังตลอดเวลา
แต่อย่างไรก็ตาม สมาคมฯ ได้ทราบว่าปัจจุบันร้านค้าสวัสดิการของเรือนจำไม่มีปากกาจำหน่ายมาเป็นเวลากว่าเดือนเศษแล้ว ทำให้ผู้ต้องขังได้รับความเดือดร้อน ไม่สามารถเขียนจดหมายติดต่อสื่อสารถึงญาติหรือบุคคลภายนอกได้อันเป็นการละเมิดมาตรฐานขั้นต่ำและไม่เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด
สมาคมฯ มีความกังวลว่าการเพิกเฉยหรือขาดการใส่ใจที่จะจัดหาหรือจัดให้มีปากกาเพื่อให้ผู้ต้องขังสามารถซื้อเพื่อใช้เขียนจดหมายสื่อสารกับบุคคลภายนอก อาจเป็นการละเมิดพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ และละเมิดต่อมาตรฐานขั้นต่ำแห่งองค์กรสหประชาชาติตามที่ระบุข้างต้น
จึงเรียนมาเพื่อขอให้ท่านได้ตรวจสอบ และดำเนินการแก้ไขให้ผู้ต้องขังเข้าถึงสิทธิในกการสื่อสารกับบุคคลภายนอกโดยเร็ว และไม่ละเลยหรือเพิกเฉยให้เกิดสถานการณ์ทำนองเดียวกันนี้เกิดขึ้นในทุกเรือนจำต่อไป สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)