คดีการเมืองเข้าเกณฑ์อภัยโทษ ตาม พรฎ.พระราชทานอภัยโทษ แม่ ‘ไผ่ ดาวดิน’ เผยติดต่อกับทางเรือนจำซึ่งแจ้งว่าไผ่อยู่ในเกณฑ์ที่จะได้รับอภัยโทษ ขณะนี้โทษของไผ่เหลืออีก 47 วัน  'โพสต์ทูเดย์' ชี้ 6 แกนนำกลุ่มพันธมิตรฯ คดียึดทำเนียบปี 51 เข้าข่ายได้รับอภัยโทษด้วย

3 พ.ค. 2562 จากวันนี้ ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่พระราชกฤษฎีกาพระราชทานอภัยโทษ พ.ศ. 2562 เนื่องในโอกาสมหามงคลพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เพื่อเป็นการแสดงพระมหากรุณาธิคุณในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมควรพระราชทาน อภัยโทษแก่ผู้ต้องราชทัณฑ์ เพื่อให้โอกาสแก่บุคคลเหล่านั้นกลับประพฤติตนเป็นพลเมืองดี อันจะเป็นคุณประโยชน์แก่ประเทศชาติสืบไป ให้มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันพรุ่งนี้ (4 พ.ค.)

ประชาไทได้สอบถามไปยัง ภาวิณี ชุมศรี ทนายความจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน เพื่อถามความเห็นทางกฎหมายต่อกรณีนักโทษคดีการเมือง ทั้งคดีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 หรือหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์  และอื่นๆ ว่าจะได้รับการอภัยโทษด้วยหรือไม่นั้น ภาวินี กล่าวว่า หากดูจากกฎหมายแล้วเห็นว่าเข้าเกณฑ์ที่กำหนด เนื่องจากไม่มีข้อยกเว้นในคดี ม.112 แต่ต้องไปดูเป็นรายคนว่าแต่ละคนเข้าองค์ประกอบข้อไหน เพราะหลักเกณฑ์นี้เป็นอภัยโทษทั่วไป ไม่ใช่อภัยโทษเฉพาะราย ใครมีคุณสมบัติเข้ากับหลักเกณฑ์นี้ก็มีสิทธิได้รับอภัยโทษ

เมื่อถามถึงกรณี จตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือ ‘ไผ่ ดาวดิน’ ซึ่งถูกศาลจังหวัดขอนแก่นพิพากษาจำคุก 2 ปี 6 เดือน จากข้อหาหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ จากการแชร์บทความ “พระราชประวัติกษัตริย์พระองค์ใหม่ของไทย” ของเว็บข่าวบีบีซีไทยลงบนเฟซบุ๊กส่วนตัวนั้น อยู่ในเกณฑ์ใช่หรือไม่ ภาวิณี ตอบว่า กรณีของไผ่นั้นอยู่ในเกณฑ์เหลือโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี จึงถือว่าเข้าเกณฑ์ แต่หลังจากนี้ก็จะมีกระบวนการที่เรือนจำตรวจสอบรายชื่อว่ามีใครบ้าง แล้วต้องผ่านกรรมการพิจารณา และเสนอให้นายกรัฐมนตรีเซ็น หลังจากนี้จะมีเวลาอีก 120 วันในการดำเนินการเพื่อให้ได้อภัยโทษ ซึ่งบางคนอาจจะเข้าเกณฑ์แต่อยู่ระหว่างการดำเนินการ แล้วก็อาจได้รับการปล่อยตัวก่อนเพราะครบโทษก่อน จึงบอกไม่ได้ชัดว่าเคสไหนจะได้หรือไม่ได้

พริ้ม บุญภัทรรักษา แม่ของจตุภัทร์ ‘ไผ่ ดาวดิน’ กล่าวว่าตนได้ติดต่อกับทางเรือนจำซึ่งแจ้งว่าไผ่อยู่ในเกณฑ์ที่จะได้รับอภัยโทษ ขณะนี้โทษของไผ่เหลืออีก 47 วัน แต่ยังต้องทำเรื่องส่งให้กรรมการเห็นชอบและให้ผู้พิพากษาทำหมายปล่อยอีก ซึ่งเป็นขั้นตอนของระบบราชการปกติที่อาจกินเวลาหลายวัน และตนไม่ทราบว่าไผ่จะได้รับการปล่อยตัวก่อน 47 วันหรือไม่ เพราะขั้นตอนนี้กำหนดภายใน 120 วัน หากช้าไปก็จะไม่มีประโยชน์ ทั้งนี้ก่อนหน้านี้ตนได้ทำเรื่องขอพักโทษแก่ไผ่แต่ก็ไม่ได้รับการอนุมัติจากกรมราชทัณฑ์ และก่อนหน้านี้ก็ได้ทำเรื่องขอลดโทษเนื่องจากไผ่เป็นนักโทษชั้นดีมากซึ่งยังอยู่ระหว่างการพิจารณา

แกนนำพันธมิตรฯได้ด้วย

นอกจากนี้โพสต์ทูเดย์ได้รายงานว่า มีผู้ที่เข้าข่ายได้รับอภัยโทษเป็นจำนวนมาก ที่น่าสนใจ อาทิ 6 แกนนำกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย หรือ พธม. ได้แก่ พล.ต.จำลอง ศรีเมือง อายุ 83 ปี, สนธิ ลิ้มทองกุล อายุ 70 ปี, พิภพ ธงไชย อายุ 72 ปี, สมเกียรติ พงษ์ไพบูลย์ อายุ 68 ปี, สมศักดิ์ โกศัยสุข อายุ 72 ปี และสุริยะใส กตะศิลา อายุ 45 ปี คดียึดทำเนียบรัฐบาล เมื่อปี 2551 ที่ถูกศาลฎีกาตัดสินจำคุก เป็นเวลา 8 เดือน เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2562 แต่สำหรับสนธิ ยังคงถูกคุมขัง เนื่องจากยังต้องโทษในคดีอื่นอยู่

ไทยโพสต์ รายงาน ด้วยว่า พ.ต.อ.ณรัชต์ เศวตนันทน์ อธิบดีกรมราชทัณฑ์ กล่าวว่า หลังจากมี พรฎ.พระราชทานอภัยโทษ ทุกเรือนจำ 143 แห่งทั่วประเทศ ได้นำไปประกาศให้ผู้ต้องขังได้รับทราบ โดยอาจจะมีผู้ต้องขังที่ได้รับการลดโทษตามสัดส่วนและปล่อยตัวออกจากเรือนจำ โดยกรมฯ จะเร่งประเมินคุณสมบัติและเงื่อนไขต่างๆ เพื่อแยกให้ชัดว่า นักโทษที่จะได้รับการปล่อยตัวมีจำนวนเท่าไหร่ และได้ลดโทษตามชั้นต่างๆ เป็นจำนวนเท่าใด โดยจะต้องทำให้แล้วภายใน 4 เดือน หรือ 120 วัน ซึ่งขั้นตอนการตรวจสอบจะดำเนินการอย่างอย่างรัดกุม มีกรรมการ 3 ฝ่าย ประกอบด้วย ผู้พิพากษา , อัยการ และผู้ว่าราชการจังหวัด ร่วมเป็นคณะกรรมการตรวจสอบรายชื่อ ว่ามีคุณสมบัติตรงตามเงื่อนไขที่ได้รับการอภัยโทษหรือไม่ เมื่อตรวจสอบแล้วเสร็จจึงจะส่งรายชื่อให้ศาลออกหมายปล่อย และต้องทยอยปล่อยเป็นรุ่นๆ

สำหรับการพระราชทานอภัยโทษให้ผู้ต้องขังถือเป็นโบราณราชประเพณีในวโรกาสเฉลิมฉลองพิธีบรมราชาภิเษก และเป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบต่อกันมา โดยกรมราชทัณฑ์จะจัดพิธีปล่อยตัวพร้อมกับจัดกิจกรรมให้ผู้ที่ได้รับพระทานอภัยโทษแสดงความจงรักภักดีด้วย

อย่างไรก็ตาม ในพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ได้มีบัญชีลักษณะความผิดแนบท้ายที่เป็นคดีหลักและนโยบายสำคัญ ซึ่งผู้ต้องขัง เช่น คดีค้ามนุษย์ และค้ายาเสพติด คดีอุกฉกรรจ์ สะเทือนขวัญ ทำผิด พ.ร.บป่าไม้ การฮั้วประมูล ก็จะได้ประโยชน์น้อยกว่าผู้ต้องขังคดีอื่น เช่น หากเป็นผู้ต้องขังอายุ เกิน 60 ปี เหลือโทษไม่เกิน 3 ปี แต่ถ้าติดเงื่อนไขในคดีแนบท้ายก็จะไม่ได้รับการปล่อยตัว แต่จะเปลี่ยนเป็นลดวันต้องโทษตามสัดส่วนบางส่วน เว้นแต่เมื่อลดโทษแล้วไม่เหลือเวลาต้องโทษก็ต้องปล่อยตัวไป

อย่างไรก็ตาม พรฎ.พระราชทานอภัยโทษ ยังระบุบัญชีลักษณะความผิดแนบท้าย ไว้ 10 กลุ่มความผิด ซึ่งมีผลทำให้ผู้ต้องโทษในความผิดตามบัญชีแนบท้ายจะได้รับประโยชน์จาก พรฎ.พระราชทานอภัยโทษน้อยกว่าผู้ต้องโทษคดีอื่นๆ อาทิ ความผิดตามกฎหมายอาญา เกี่ยวกับการก่อการร้าย ความผิดตามกฎหมายว่าด้วยป่าไม้ กฎหมายว่าด้วยป่าสงวนแห่งชาติ และกฎหมายว่าด้วยอุทยานแห่งชาติ ความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต ความผิดตามกฎหมายว่าด้วยการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ ความผิดตามกฎหมายว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การ หรือหน่วยงานของรัฐหรือความผิดต่อตำแหน่งหน้าที่หรือทุจริตต่อหน้าที่ตามกฎหมายอื่น ความผิดเกี่ยวกับการลักลอบหนีศุลกากร