แพทย์และพยาบาลเมียนมา กลุ่มอาชีพที่จุดประกายการทำอารยขันขืนต่อต้านกองทัพพม่า ที่ในพม่าคิดคำย่อว่า "CDM" ล่าสุดพวกเขาหลายร้อยคนต้องหลบซ่อนตัว หลังกองทัพพม่าไล่ปราบเจ้าหน้าที่ที่เข้าร่วมอารยขัดขืนอย่างหนักตั้งแต่สัปดาห์ที่ผ่านมา ด้านบุคลากรทางแพทย์พร้อมสู้ต่อ แม้ถูกกดดันหนักหน่วง 

22 ก.พ. 2564 สำนักข่าวอิระวดี (The Irrawaddy) รายงานเมื่อวันที่ 19 ก.พ. 2564 ระบุ แพทย์และพยาบาลต้องหลบซ่อน เพื่อหลีกหนีการจับกุมจากกองทัพพม่า หลังทางการพม่าปราบปรามอย่างหนักตั้งแต่สัปดาห์ที่แล้ว (14-21 ก.พ. 2564) 

ขบวนการอารยขัดขืนในพม่าเริ่มครั้งแรกเมื่อวันที่ 3 ก.พ. 2564 สองวันหลังกองทัพพม่ายึดอำนาจจากรัฐบาลพลเรือนที่มาจากการเลือกตั้ง โดยกลุ่มอาชีพแรกที่เป็นผู้จุดประกายการทำอารยขัดขืน คือกลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ หลังจากนั้นก็ขยับขยายไปถึงเจ้าหน้าที่รัฐภาคส่วนอื่น ๆ เข้ามาร่วมทำอารยขัดขืน 

ขบวนการดังกล่าวส่งผลต่อการทำงานในหน่วยงานของรัฐต้องหยุดชะงักทันที เนื่องจากขาดแคลนบุคลากร จน พล.อ.อาวุโส มินอ่องหล่าย หัวหน้าคณะรัฐประหาร ถึงกับต้องออกมาย้ำเตือนเจ้าหน้าที่รัฐที่เข้าร่วมขบวนการอารยขัดขืน (Civil Disobedience Movement หรือ CDM) หยุดงานประท้วงต้านรัฐประหาร ให้กลับไปทำงาน และขู่จะดำเนินมาตรการบางอย่างหากยังขัดขืน  

หลังจากนั้น ตำรวจและทหารเมียนมาก็เริ่มปฏิบัติการจับกุมบุคลากรทางการแพทย์อย่างต่อเนื่อง โดยมีรายงานว่า ผเยะผโยหน่าย (Pyae Pyo Niang) นายแพทย์ประจำโรงพยาบาลแห่งหนึ่งในกรุงเนปยีดอว์ และเป็นผู้เข้าร่วมขบวนการอารยขัดขืน ถูกตำรวจบุกจับกุมตัวเมื่อวันที่ 11 ก.พ. 2564 ขณะปฏิบัติหน้าที่รักษาคนไข้โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายที่คลินิกที่เขาเป็นเจ้าของ นับแต่วันนั้นเป็นต้นมา ครอบครัวของเขาก็ไม่ทราบข่าวคราวอีกเลย  

ขณะที่รายงานจากแพทย์ในโรงพยาบาลขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในกรุงเนปยีดอว์ เปิดเผยว่า ขณะนี้แพทย์และพยาบาลกว่า 150 คนที่เข้าร่วมขบวนการ CDM ถูกบังคับให้ออกจากบ้านพักสำหรับเจ้าหน้าที่ หลังจากถูกเจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ระดับสูงกดดัน  ประกอบกับทางการส่งตำรวจมาตรวจตราตามอาคารสำนักงานของโรงพยาบาล 

อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ว่าการปฏิบัติหน้าที่ของตำรวจจะสำเร็จดั่งหวังทุกครั้ง เมื่อมีรายงานการพยายามจับกุมเจ้าหน้าที่สาธารณสุขโดยตำรวจนอกเครื่องแบบในหลายเมือง แต่หลายครั้งต้องผิดหวังกลับไป เพราะเวลาบุกเข้าไปจับเจ้าหน้าที่ทางการแพทย์คนใด ก็มักจะมีชาวบ้านที่ได้ข่าวไปประท้วงกดดันให้ตำรวจต้องยอมล่าถอย

อย่างเมื่อวันที่ 18 ก.พ. 2564 เจ้าหน้าที่ตำรวจนอกเครื่องแบบพยายามเข้าจับกุม วินมาลาจี ผู้ช่วยผู้อำนวยการ หน่วยให้บริการทางการแพทย์เนปยีดอว์ ในเขตปุบบาตี่หยี่ แต่ต้องคว้าน้ำเหลว เนื่องจากตำรวจคนดังกล่าวไม่ยอมแสดงตัวก่อนเข้าจับกุม ทำให้ประชาชนเข้าขัดขวางไม่ยอมให้ตำรวจจับกุมแพทย์คนดังกล่าว 

สำหรับฝากฝั่งเมืองมัณฑะเลย์ เมื่อตอนเที่ยงของวันที่ 19 ก.พ. 2564 ตำรวจเมืองมัณฑะเลย์บุกเข้าไปที่บ้านของศาสตราจารย์ ขิ่นเมาง์ลวิน (Dr. Khin Maung Lwin) อธิการบดี มหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์มัณฑะเลย์ โดยไม่มีหมายจับ เนื่องจากนายแพทย์คนดังกล่าวเป็นผู้ต้องสงสัยให้การสนับสนุนขบวนการอารยขัดขืน อย่างไรก็ตาม ตำรวจก็ต้องล้มเลิกความตั้งใจอีกครั้ง หลังชาวบ้านที่ทราบเหตุการณ์ ผนึกกำลังประท้วงกันตามท้องถนน เคาะหม้อและกระทะกันเสียงดัง เพื่อป้องกันไม่ให้ศาสตราจารย์ถูกตำรวจควบคุมตัว 

คืนวันเดียวกัน ตำรวจพม่าคว้าน้ำเหลวที่จะจับกุมผู้บริหารระดับสูงของโรงพยาบาลเมืองอ่องลาน ในภาคมะกเว จากกรณีโรงพยาบาลมีช่วยส่วนสนับสนุนการทำอารยขัดขืน โดยทันทีที่ชาวบ้านละแวกใกล้เคียงทราบข่าวการจับกุมของตำรวจ ก็เข้ามาปิดล้อมโรงพยาบาล กดดันตำรวจให้ยอมปล่อยผู้บริหารของโรงพยาบาล

ทีมแพทย์และพยาบาลที่เข้าร่วมขบวนการ CDM จากแฟ้มภาพประชาไทเมื่อวันที่ 3 ก.พ. 2564

แพทย์นิรนามจากเมืองมัณฑะเลย์ให้สัมภาษณ์กับอิระวดี ระบุว่า ตอนนี้ยังไม่มีแพทย์คนไหนถูกควบคุมตัว แต่เจ้าหน้าที่ตำรวจจะใช้วิธีตรวจดูความเคลื่อนไหวของแพทย์ที่เข้าร่วมขบวนการ CDM อย่างใกล้ชิดแทน 

นอกจากนี้ แพทย์นิรนามที่ปัจจุบันเข้าร่วมเป็นสมาชิกขบวนการอารยขัดขืน และอยู่ในระหว่างหลบซ่อนตัวจากการจับกุม กล่าวกับอิระวดีเพิ่มว่า แม้ว่าผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์หลายคนจะหยุดทำงานที่โรงพยาบาลรัฐ แต่ก็ยังทำงานที่คลินิกส่วนตัว  โดยให้บริการรักษาสุขภาพสำหรับคนไข้ที่มีเวชระเบียนจากโรงพยาบาลรัฐโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

เมื่อสอบถามถึงความเห็นเรื่องการคุกคามจับกุมบุคลากรทางการแพทย์ที่เข้าร่วม CDM อย่างหนักหน่วงในช่วงนี้ แพทย์คนดังกล่าวตอบกลับมาว่า “ผมกล้าพูดเลยว่า ยิ่งพวกเขา (กองทัพพม่า) กดดันเราหนักเท่าไร พวกเขาจะเจอการตอบโต้หนักยิ่งกว่านี้”

ลิน เลตยาร์ แพทย์ศัลยกรรมจากโรงพยาบาลศูนย์ล่าเสี้ยว ทางตอนเหนือของรัฐฉาน ให้สัมภาษณ์กับอิระวดี เมื่อ 19 ก.พ. 2564 ระบุแพทย์โรงพยาบาลรัฐส่วนใหญ่เลือกเก็บตัวอยู่ในบ้าน เพราะกลัวว่าอาจถูกตำรวจจับกุม ถ้ามีใครพบเห็นพวกเขาในที่สาธารณะ  

ทั้งนี้ บุคลากรทางการแพทย์จำนวนประมาณ 2 ใน 3 ที่ทำงานในโรงพยาบาลล่าเสี้ยว ก็ประท้วงหยุดงานต้านรัฐประหาร และเช่นเดียวกับแพทย์หลายคนที่มัณฑะเลย์ แพทย์จากล่าเสี้ยวที่เข้าร่วมขบวนการ CDM ก็กลับไปทำงานที่คลินิกส่วนตัว โดยให้บริการรักษาสำหรับคนไข้ที่มีเวชระเบียนจากโรงพยาบาลรัฐ