ศาลกรุงย่างกุ้ง ประเทศพม่า ตัดสินลงโทษจำคุก 1 ปี นักแสดงตลก 5 คนจากคณะพีคอคเจเนอเรชันเมื่อวันที่ 30 ต.ค. ที่ผ่านมา จากการที่พวกเขาแสดงตลกเสียดสีรัฐบาลทหารในช่วงสงกรานต์ของพม่า

สมาชิกคณะตลกคนรุ่นใหม่พีคอคเจเนอเรชัน

ศาลพม่าตัดสินให้สมาชิกคณะตลกคนรุ่นใหม่พีคอคเจเนอเรชัน 5 ราย ได้แก่ Kay Khine Tun, Zayar Lwin, Paing Pyo Min, Paing Ye Thu และ Zaw Lin Htut ต้องโทษจำคุก 1 ปี โดยอ้างกฎหมายอาญามาตรา 505(a) ที่ระบุให้ข้อความใดๆ ก็ตามที่ส่งผลให้เจ้าหน้าที่ทหาร "ละเลยหรือล้มเหลว" ในการปฏฺิบัติหน้าที่จะถือเป็นความผิด

สาเหตุที่คณะตลกถูกตัดสินลงโทษในครั้งนี้เป็นเพราะพวกเขาเคยแสดงตลกตามประเพณีของพม่าที่เรียกว่า  "ตังยัด" (Thangyat) ในช่วงสงกรานต์พม่า ซึ่งตังยัดนี้จัดเป็นการแสดงร่ายกลอน, ฟ้อนรำ และดนตรีในเชิงล้อเลียนเสียดสีคนที่อยู่ในอำนาจอยู่แล้ว โดยก่อนหน้าที่จะมีคำตัดสินในครั้งนี้นักแสดงตลกทั้ง 5 คนก็ถูกคุมขังในเรือนจำอินเส่งมาเป็นเวลาหลายเดือนอยู่ก่อนแล้ว

โจแอน มารีเนอร์ ผู้อำนวยการวิจัยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ขององค์กรแอมเนสตีอินเตอร์เนชันแนลวิจารณ์คำตัดสินของศาลว่าถือเป็นคำตัดสินที่เลวร้ายน่ารังเกียจ "การลงโทษผู้คนเพียงเพราะพวกเขาทำการแสดงเสียดสีเช่นนี้ แสดงให้เห็นว่าสถานการณ์ด้านเสรีภาพในการแสดงออกในพม่าย่ำแย่เพียงใด" มารีเนอร์กล่าว

"นักกิจกรรมเหล่านี้เป็นนักโทษทางความคิด พวกเขาถูกคุมขังมาก่อนหน้านี้แล้ว 6 เดือน เพียงเพราะกองทัพพม่าเป็นพวกหนังบางขาดความอดทนแค่กับการวิจารณ์เล็กๆ น้อยๆ" มารีเนอร์กล่าว

นอกจากข้อหาตามมาตรา 505(a) แล้ว นักแสดง Zay Yar Lwin, Paing Phyo Min และ Paing Ye Thu ยังถูกลงโทษโดยอ้างกฎหมายมาตรา 66 (d) ของกฎหมายโทรคมนาคมซึ่งระบุถึง "การหมิ่นประมาทออนไลน์" จากการที่พวกเขาทำการไลฟ์สดการแสดงของพวกเขาผ่านทางเฟสบุค นอกจากนี้ยังมีสมาชิกคณะตลกอีกรายหนึ่งที่ถูกดำเนินคดีคือ Su Yadanar Myint ซึ่งจะมีการตัดสินคดีของเธอในเดือนหน้า

สื่ออัลจาซีราระบุถึงรายละเอียดว่า ในการแสดงของคณะตลกช่วงวันสงกรานต์พม่านั้น มีการให้นักแสดงแต่งกายในชุดทหารเคลื่อนกายในท่าทีขึงขังตามเพลงชาตินิยมเก่าเนื้อหาเกี่ยวกับกองทัพ จากนั้นเพลงก็หยุดลงกระทันหันตามมาด้วยเสียงจิงเกิลโทรศัพท์มายเทลที่กองทัพร่วมเป็นเจ้าของกิจการและผู้แต่งกายเป็นทหารบนเวทีก็สลัดคราบความขรึมหันมาเต้นรำ แก็กตลกนี้เป็นการสะท้อนเรื่องความไม่พอใจของประชาชนพม่าเกี่ยวกับการที่กองทัพมีอำนาจมากในการยึดกุมเศรษฐกิจของประเทศ

สื่อเมียนมาร์มิกซ์รายงานว่าทางการพม่ามักจะอ้างใช้กฎหมายหมิ่นประมาทในการปิดปากคนที่วิพากษ์วิจารณ์พวกเขา ซึ่งส่งผลให้ผู้ถูกลงโทษมักจะต้องโทษจำคุกสูงสุด 3 ปี

ในช่วงก่อนสงกรานต์พม่าในเดือน มี.ค. ที่่ผ่านมา เจ้าหน้าที่ในกรุงย่างกุ้งได้ขอให้มีการส่งเนื้อเพลงของตังยัดให้กับทางการอนุมัติก่อนที่จะมีการแสดง แต่ทางพีคอคเจเนอเรชันก็ไม่ยอมเซนเซอร์ตัวเองด้วยวิธีนี้ ในเมืองพวกเขาไมได้รับอนุญาตให้ขึ้นไปแสดงบนเวทีพวกเขาก็ทำการแสดงบนถนน

นอกจากกรณีของคนแสดงตังยัดแล้ว กองทัพพม่ายังเคยจับกุมตัวคนทำภาพยนตร์ Min Htin Ko Ko Gyi โดยอ้างมาตรา 505(a) เช่นกัน จากการที่เขาโพสต์เฟสบุควิพากษ์วิจารณ์บทบาทของกองทัพพม่าต่อการเมือง ถึงแม้ว่าจะมีความเป็นห่วงเรื่องสุขภาพที่เขาต้องไปผ่าตัดใหญ่เกี่ยวกับโรคมะเร็งตับเมื่อต้นปีนี้ เขาก็ไม่ได้รับอนุญาตให้ประกันตัวและถูกลงโทษจำคุก 1 ปี

เรียบเรียงจาก
Young Myanmar satirists jailed for one year after poking fun at military, Myanmar Mix, 30-10-2019
https://myanmarmix.com/en/articles/young-myanmar-satirists-jailed-for-one-year-after-poking-fun-at-military

Gagged: Performers face jail in Myanmar for raucous satire, Aljazeera, 30-10-2019
https://www.aljazeera.com/news/2019/10/gagged-performers-face-jail-myanmar-raucous-satire-191030013805556.html