จากกรณีกรมกิจการพลเรือนทหาร ของกองทัพบก จัดกิจกรรมประกวดบทเพลงรักชาติ ประจำปี 2564 ชิงเงินรางวัลรวมมูลค่ากว่า 345,000 บาท พร้อมโล่รางวัล และใบประกาศเกียรติคุณ โดยระบุในวัตถุประสงค์ว่า "เพื่อเสริมสร้างจิตสำนึก ความรักต่อสถาบันหลักของชาติ รวมทั้งให้ประชาชนเข้าใจถึงความเสียสละของเหล่าทหารในการปฏิบัติหน้าที่ปกป้องอธิปไตยและการช่วยเหลือประชาชน ตลอดจนเพื่อเป็นกำลังใจให้แก่บุคลากรของภาครัฐและประชาชนจิตอาสา ในการปฏิบัติภารกิจเพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ผ่านบทเwลงที่มีความหมาย ประกอบแนวดนตรีสมัยใหม่" นั้น

เมื่อพิจารณาจากหัวข้อและคำอธิบายการประกวดของกรมกิจการพลเรือนทหาร คำว่า "เพลงรักชาติ" เน้นไปที่สถาบันหลักอย่างชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ หรือแม้แต่กองทัพเอง อย่างไรก็ตามท่ามกลางการเคลื่อนไหวของกลุ่มเยาวชนหรือกลุ่มที่เรียกตัวเองว่าราษฎรเมื่อช่วงปีที่ผ่านมา มีความพยายมชูความหมายของ "ชาติ" อีกแบบที่หมายถึง "ประชาชน” ซึ่งมีความหมายต่างไปจากชาติและความรักชาติ ในนิยามแบบเดิม ในโอกาสนี้จึงขอหยิบยก 9 เพลงที่มักถูกร้องไปกับการเคลื่อนไหวของกลุ่มราษฏรมานำเสนอในความหมายของเพลงรักชาติ ดังนี้

ประเทศกูมี - RAP AGAINST DICTATORSHIP  เพลง ประเทศกูมี เป็นเพลงสะท้อนปัญหาของประเทศนี้ตั้งแต่การปราบปรามประชาชน การยึดอำนาจรัฐประหารและการทุจริตคอรรัปชั่น เพลง คนที่คุณก็รู้ว่าใคร เป็นเพลงสะท้อนปัญหาสิทธิเสรีภาพการพูดการวิพากษ์วิจารณ์ในสังคมนี้ รับฟัง https://youtu.be/VZvzvLiGUtw

คนที่คุณก็รู้ว่าใคร - วงสามัญชน เป็นเพลงที่เล่าถึงการปลดโซ่พันธนาการของคนที่ถูกกดขี่จากคนที่รู้ว่าใคร พอกันทีกับขนบธรรมเนียมที่เขาสร้างขึ้นมา ถึงเวลาที่จะรื้อระบอบแม้ต้องแลกด้วยชีวิต รับฟัง https://youtu.be/o8ZnWfxxNa8

ตู่ป่ะ (Tangbadvoice - เปรตป่ะ ) Audio Remix - Gun Garan เพลง ตู่ป่ะ เป็นเพลงแรปที่ใช้ทำนองจากเพลง ‘เปรตป่ะ’ มาแปลงเนื้อร้องใหม่ เล่าเรื่องเส้นทางชีวิตของประยุทธ์ จันทร์โอชา จากทหารที่ทำรัฐประหารเข้ามาจนได้เป็นนักการเมืองในสภา และทีเด็ดของเพลงนี้คือการเล่าเรื่องตอนประชุมสภา ประเด็นปัญหาต่างๆ ที่ ส.ส.ถกเถียงกันในสภา เอามาร้องแบบเล่นเอง ตบมุขเอง ถือเป็นเพลงที่มีชื่อนักการเมืองเยอะที่สุดก็ว่าได้ รับฟัง https://youtu.be/CvgTkp1WBAY

ไม่มีคนบนฟ้า ( demo ) - t_047  เพลง ไม่มีคนบนฟ้า เป็นเพลงที่เสนอถึงความเสมอภาคเท่าเทียมกันของประชาชน และเสรีภาพการพูด รับฟัง https://youtu.be/7oF3AH1MSnY

กล้ามาก เก่งมาก ขอบใจ - PAENG Surachet Ft. PAI DAODIN X HOCKHACKER เพลง กล้ามาก เก่งมาก ขอบใจ เพลงป๊อบสดใส เอ็มวีน่ารัก ที่นำแสดงโดยกลุ่มแกนนำคณะราษฎรเป็นเพลงของคนที่ตาสว่าง และจะไม่ยอมกลับไปรักเธออีกต่อไป รับฟัง https://youtu.be/eBfCZU2tYFc

ไม่รักนะ ระวังติดคุก - ไฟเย็น เป็นเพลงเชิงเสียดสีสังคมที่ต้องการให้คนรักในสถาบัน ผ่านการใช้กฎหมายอย่างรุนแรง และจำนวนมากถูกคุมขังระหว่างดำเนินคดีโดยที่ยังไม่มีคำพิพากษาด้วยซ้ำ รับฟัง https://youtu.be/SlER2iFKsEo

ปฏิรูป (Reform / Re-color grade / Re-upload) - Rap Against Dictatorship เพลงสะท้อนวาทกรรมหรือข้ออ้างการเข้ามาปฏิรูปประเทศจากปัญหาต่างๆ ของคณะรัฐประหาร แต่กลับสร้างปัญหาต่างๆ เอง รับฟัง https://youtu.be/T3ueqEZmSjk

ด้วยความเคารพ - ภูมิจิต เพลงที่เตือนสติผู้ใหญ่ว่าอย่าหลงในอำนาจ สิ่งต่างๆ ที่เคยทำสืบทอดกันมาอาจไม่ใช่สิ่งที่ถูก และบอกคนรุ่นใหม่อย่ายอมจำนนเพียงเพราะผ่านประสบการณ์ต่างๆ มาน้อยกว่า จงสู้เพื่อตัวเอง รับฟัง https://youtu.be/40FD2vR0UBE

12345 I LOVE YOU - THE BOTTOM BLUES เป็นเพลงที่แต่งและร้องโดยแอมมี่ THE BOTTOM BLUES เป็นเพลงของคนคลั่งรักที่มีความสุขมากเมื่อได้อยู่กับใครสักคน เพลงนี้ปล่อยให้ฟังครั้งแรกตอนปี 2553 และในปี 2563 เพลงนี้คือเพลงที่ถูกร้องมากที่สุดในม็อบ โดยมีการแปลงเนื้อหาบางท่อน จนในปี 2564 เพลงนี้เป็นเพลงที่ถูกแจ้งจับข้อหา ม.112 รับฟัง https://youtu.be/fbYhWDTIul0

อยากจะมีชีวิตที่ดีกว่านี้ - วงสามัญชน เพลง ที่หากบอกว่าเมื่อชาติหมายถึงประชาชน ความมั่นคงของชาติคือความมั่นคงของประชาชนที่สามารถมีชีวิตได้อย่างมั่นคงผ่านระบบสวัสดิการถ้วนหน้าอย่างรัฐสวัสดิการ รับฟัง https://youtu.be/tACFRF3wkNE