13 ตุลาที่เมียนมา: รัฐบาลปชต.ชวนใส่ชุดพื้นเมือง ชูสามนิ้ว ในวันลดภัยพิบัติสากล

ขณะที่ในวันที่ 13 ต.ค. ประชาชนชาวไทยกำลังรำลึกถึงการจากไปของรัชกาลที่ 9 วันดังกล่าวยังเป็นวันลดภัยพิบัติสากลตามมติขององค์การสมัชชาแห่งสหประชาชาติด้วย โดยวันนี้มีขึ้นเป็นประจำทุกปีเพื่อส่งเสริมวัฒนธรรมความตระหนักรู้เกี่ยวกับความเสี่ยง และการลดความเสี่ยงของการเกิดภัยพิบัติในระดับโลก

เนื่องในโอกาสดังกล่าว เพจเฟซบุ๊กของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่าได้โพสต์จัดกิจกรรมใส่ชุดพื้นเมือง มือซ้ายชูสามนิ้วและมือขวาทาบไว้ที่อกซ้าย พร้อมโพสต์ข้อความติดแฮชแท็ก เพื่อสร้างความตระหนักรู้ว่าประเทศพม่าไม่ได้เผชิญกับเพียงภัยพิบัติทางธรรมชาติเท่านั้น แต่ยังเผชิญกับภัยพิบัติจากน้ำมือของมนุษย์อันได้แก่อำนาจของระบอบเผด็จการทหารด้วย

สำหรับข้อความจากโพสต์ของเพจรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่าที่ประกาศล่วงหน้าตั้งแต่วันที่ 12 ต.ค. 2564 มีรายละเอียด ดังนี้

“เมียนมาขณะนี้กำลังเผชิญกับภาระเกี่ยวกับภัยพิบัติธรรมชาติถึง 3 อย่าง ได้แก่ พายุ น้ำท่วม และแผ่นดินไหว ซ้ำยังต้องเผชิญกับโรคระบาด และการรัฐประหารซึ่งก่อให้เกิดวิกฤติการทางมนุษยธรรมอย่างร้ายแรงภายในประเทศ สถานการณ์นี้สร้างความเจ็บปวดให้กับประชาชนที่เปราะบางและถูกผลักให้ไปอยู่ชายขอบอย่างมาก นอกจากนี้ ปฏิบัติการกวาดล้างทั่วประเทศยังบีบให้ประชาชนหลายพันคนต้องพลัดถิ่นในประเทศของตนเองด้วย”

“จากวิกฤติการณ์ที่ประกอบกันเหล่านี้ เพื่อแสดงออกถึงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของประชาชนและความเห็นอกเห็นใจที่มีต่อผู้ที่ได้รับผลกระทบและถูกทำให้พลัดถิ่นโดยความขัดแย้งทางการทหารโดยเฉพาะในพื้นที่ชาติพันธุ์ต่างๆ เราจึงคิดการรณรงค์สาธารณะนี้ขึ้น เพื่อเสริมสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับภัยพิบัติจากน้ำมือของมนุษย์”

“เนื่องในวันที่ 13 ต.ค. เป็นวันลดภัยพิบัติสากล (International Day for Disaster Reduction) หรือเรียกย่อๆ ว่าวันดีดีอาร์ เราขอแสดงความระลึกถึงและห่วงใยต่อประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากความขัดแย้งด้วยการสวมใส่ชุดพื้นเมืองของกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ และวางมือขวาบนหัวใจของเราเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของมนุษยชาติ ส่วนมือซ้ายชูสัญลักษณ์สามนิ้วเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการปฏิวัติ

ดังนั้น เราจึงขอเชิญชวนให้ทุกท่านเข้าร่วมในการรณรงค์ครั้งนี้ด้วยการเขียนข้อความสั้นๆ เกี่ยวกับชุดพื้นเมืองของกลุ่มชาติพันธุ์ของท่าน เขตชาติพันธุ์ที่ท่านพูดถึง วิธีการที่ท่านจะยืนหยัดร่วมกันกับประชาชนที่ได้รับผลกระทบและประเด็นอื่นๆ บนโซเชียลมีเดีย

โปรดใช้แฮชแท็กเหล่านี้พร้อมกับข้อความของท่าน

#OnlyTogether

#DRRDay2021Myanmar

#StopManmadeDisasterinMyanmar

ต้องร่วมมือกันเท่านั้น เราจะช่วยโลกนี้ได้ !

ต้องร่วมมือกันเท่านั้น เราจะได้ประชาธิปไตย !”

หลังเชิญชวนให้เข้าร่วมกิจกรรมดังกล่าว ในวันที่ 13 ต.ค. 2564 เพจเฟซบุ๊กของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่าได้โพสต์รูปภาพของผู้เข้าร่วมกิจกรรม โดยจัดเสวนาออนไลน์เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้

การรณรงค์วันลดภัยพิบัติสากลโดยรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่า

ในวันเดียวกัน รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่าโพสต์ข้อมูลด้วยว่า งบประมาณกว่า 1.5 พันล้านจ๊าด (หรือประมาณ 26 ล้านบาท) ของกระทรวงกิจการด้านมนุษยธรรมและบริหารจัดการภัยพิบัติของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่านั้น กว่า 95% ถูกนำมาใช้ช่วยเหลือประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากคณะรัฐประหาร และมีเพียง 5% เท่านั้นที่ถูกใช้ไปเพื่อช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติธรรมชาติ หากไม่มีการยึดอำนาจเกิดขึ้น เงินดังกล่าวคงถูกใช้ไปกับการสร้างระบบรับมือภัยพิบัติได้มากขึ้น

“นี่เป็นเพียงหนึ่งตัวอย่างว่าผู้มีอำนาจสามารถสร้างกระทบต่อการลดภัยพิบัติได้อย่างไร” เพจเฟซบุ๊กรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่ากล่าว

ภัยพิบัติทางธรรมชาติในพม่า

พม่าเป็นประเทศที่มีพิกัดทางภูมิศาสตร์ที่เปราะบางต่อภัยทางธรรมชาติหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นพายุไซโคลน น้ำท่วม ดินถล่ม แผ่นดินไหว และสึนามิ จากข้อมูลของ OCHA หรือสำนักงานเพื่อการประสานงานกิจการด้านมนุษยธรรมขององค์การสหประชาชาติ พบว่ามีเหตุการณ์ภัยพิบัติสำคัญๆ ดังนี้

พ.ค. 2551 พายุไซโคลนนาร์กีสส่งผลให้ในพม่ามีผู้เสียชีวิตกว่า 140,000 คน และอีก 2.4 ล้านคนต้องสูญเสียบ้านและวิถีชีวิตไปทั้งหมดหรือบางส่วน
มิ.ย. 2553 เหตุการณ์น้ำท่วมที่รัฐยะไข่ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 68 คน และมีครอบครัวได้รับผลกระทบกว่า 29,000 ครัวเรือน ในจำนวนนี้มีบ้านเรือนได้รับความเสียหายจนไม่อาจฟื้นฟูได้กว่า 800 หลัง
ต.ค. 2553 พายุไซโคลนกิริ ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตกว่า 45 คน ประชาชนกว่า 100,000 คนต้องกลายเป็นคนไร้บ้าน และมีผู้ได้รับผลกระทบในรูปแบบอื่น ๆ ด้วยกว่า 260,000 คน จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น มีบ้านเรือนเสียหายกว่า 20,300 หลัง และมีพื้นที่เกษตรกรรมกว่า 17,500 เอเคอร์ และเขตประมงอีกกว่า 50,000 เอเคอร์ที่ได้รับผลกระทบ
ส.ค. 2554 น้ำท่วมทั่วประเทศพม่า ทำให้มีผู้พลัดถิ่นกว่า 86,000 คน และมีผู้ได้รับผลกระทบในด้านอื่น ๆ กว่า 287,000 คน ในเขตอิรวดีเป็นพื้นที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด โดยมีผู้พลัดถิ่นกว่า 48,000 คน และมีพื้นที่ทำกิน ที่พักอาศัย ถนน และสะพานได้รับความเสียหายกว่า 136,000 เอเคอร์
พ.ย. 2554 แผ่นดินไหวในภาคเหนือของพม่าขนาด 6.8 ริกเตอร์ ส่งผลให้มีประชาชนถูกฆ่ากว่า 16 คน และได้รับบาดเจ็บ 52 คน นอกจากนี้ยังมีบ้านเรือน 400 หลัง โรงเรียน 65 แห่ง และสถานที่ประกอบกิจกรรมทางศาสนากว่า 100 แห่งที่ได้รับความเสียหาย
พ.ค. 2555 พายุฤดูร้อนส่งผลให้ประชาชนกว่า 120,000 คนในรัฐยะไข่ต้องลี้ภัยไปอยู่ในสถานที่ปลอดภัยล่วงหน้าโดยการสนับสนุนของรัฐบาลพม่า (ที่มาจากการเลือกตั้ง) แม้พายุจะส่งผลกระทบต่อบังกลาเทศ แต่ผลกระทบต่อประชาชนในพม่านั้นค่อนข้างจำกัด

ทั้งนี้ นอกจากนี้ข้อมูลจาก OCHA ยังระบุด้วยว่าระหว่างปี 2545-2556 มีผู้ได้รับผลกระทบจากพายุไซโคลนขนาดใหญ่ 3 ครั้งกว่า 2.6 ล้านคน มีผู้ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมกว่า 500,000 คน และผู้ได้รับผลกระทบจากเหตการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ 2 ครั้งกว่าอีก 18,000 คน

ภัยพิบัติจากฝีมือมนุษย์

นอกจากภัยพิบัติทางธรรมชาติแล้ว พม่ายังเผชิญกับภัยพิบัติที่ถูกมองว่ามาจากฝีมือมนุษย์ด้วย ตัวอย่างเช่น ในกรณีของพายุไซโคลนนากีสใน พ.ศ. 2551 นั้น รัฐบาลทหารพม่าในขณะนั้นถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเพิกเฉยต่อปัญหา และไม่ยอมรับความช่วยเหลือจากนานาชาติ ส่งผลให้ประชาชนได้รับความเดือดร้อนอย่างมาก

นอกจากนี้ ยังมีประเด็นเรื่องการกวาดล้างกลุ่มชาติพันธุ์โรฮิงญาใน พ.ศ. 2560 ส่งผลให้ชาวโรฮิงญาในพม่าต้องลี้ภัยไปอยู่ในค่ายลี้ภัยแออัดของบังกลาเทศกว่า 750,000 คน และมีผู้ถูกฆ่าข่มขืนจากการกวาดล้างกว่า 25,000 คน

แม้อองซานซูจีจะเคยออกมาปกป้องการกระทำอันโหดร้ายของทหารเกี่ยวกับการกวาดล้างชาวโรฮิงญา แต่หลังการรัฐประหาร รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติพม่าประกาศพร้อมให้ความร่วมมือแก่ศาลโลก และจะพิจารณาแก้กฎหมายสัญชาติเพื่อรับผิดชอบต่อเรื่องดังกล่าวในฐานะรัฐบาลอันชอบธรรม

จากข้อมูลของสมาคมเพื่อการช่วยเหลือนักโทษการเมือง ซึ่งติดตามและบันทึกเหตุการณ์จับกุมและเข่นฆ่าประชาชนโดยรัฐบาลทหารพม่า พบว่า ที่ผ่านมามีประชาชนถูกฆ่าไปกว่า 1,160 คน และมีผู้ถูกจับกุมกว่า 8,800 คนตั้งแต่เกิดการรัฐประหารเป็นต้นมา ตัวอย่างเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าภัยพิบัติไม่ได้มาจากธรรมชาติเท่านั้น แต่มาจากฝีมือของมนุษย์ก็มีเช่นเดียวกัน

เรียบเรียงจาก

ข่าว