'One Card to Certify Everyone' แรงงานพม่าชุมนุมหน้า UNESCAP เรียกร้องให้ทางการไทยช่วยอำนวยความสะดวกรับรองสถานะแรงงานข้ามชาติ ใช้ 'บัตรชมพู' เป็นหลักฐานเพียงใบเดียว ลดภาระและขั้นตอนซ้ำซ้อน ไม่ต้องทำหนังสือ CI

7 ก.ค. 2567 เวลาประมาณ 11.00 น. ที่หน้าสำนักงานคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งเอเชียและแปซิฟิก (UNESCAP) ถ.ราชดำเนิน (นอก) กรุงเทพฯ กลุ่มแรงงานข้ามชาติ "Bright Future" นัดหมายทำกิจกรรมแสดงออกเชิงสัญลักษณ์ เพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลไทยมีนโยบายผ่อนผันและอำนวยความสะดวกการขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติ

กลุ่ม Bright Future เรียกร้องให้ทางการมีมาตรการใช้ "บัตรสีชมพู" หรือบัตรประจำตัวคนซึ่งไม่มีสัญชาติไทยเป็นหลักฐานชิ้นเดียว สำหรับการรับรองตัวตนของแรงงานข้ามชาติพม่าในประเทศไทย เพื่อลดความซ้ำซ้อน ภาระค่าใช้จ่าย และความยุ่งยาก ในการขอเอกสาร "เล่มเขียว" หรือบัตร CI (Certificate of Identity) รวมไปถึงพาสสปอร์ต และวีซาจากทางการเมียนมา 

ทั้งนี้ บัตรสีชมพู คือบัตรประจำตัวบุคคล ผู้ซึ่งไม่มีสัญชาติไทย เป็นบัตรประจำตัวแรงงานข้ามชาติที่เข้ามาทำงานในประเทศไทย ขณะที่บัตร CI หรือหนังสือรับรองสถานะบุคคล เป็นเหมือนบัตรที่รับรองสถานะว่าแรงงานข้ามชาติพม่าคนดังกล่าวเป็นพลเมืองประเทศเมียนมา มีอายุประมาณ 4 ปี ผู้ถือหนังสือ CI สามารถเดินทางเข้าออกไทย-เมียนมา ได้เพียงแค่ 2 ประเทศ 

บรรยากาศการทำกิจกรรมวันนี้ มีผู้เข้าร่วมถือป้ายประท้วงภาษาอังกฤษ และภาษาเมียนมา ปรากฏข้อความว่า "One card to certify everyone" อ้างอิงถึงข้อเรียกร้องการใช้บัตรชมพูใบเดียว และ "Go ask money from your own mother" อ้างอิงถึงการคัดค้านมาตรการการบังคับโอนเงินได้ 25 เปอร์เซ็นต์ ทุกเดือนกลับเมียนมาผ่านช่องทางการเงินที่กองทัพรับรองเท่านั้น ซึ่งบางคนกังวลใจว่า การโอนผ่านช่องทางที่สภาบริหารแห่งรัฐ (SAC) รับรอง เงินของพวกเขาจะถูกเอาไปใช้ซื้ออาวุธปราบประชาชน

'มยาอินดรี' แรงงานข้ามชาติจากชลบุรี และอยู่เมืองไทยมา 16 ปีแล้ว กล่าวว่า เธอรับไม่ได้กับการบังคับแรงงานข้ามชาติส่งเงิน 25 เปอร์เซ็นต์ของเงินเดือน กลับประเทศผ่านช่องทางทางการของกองทัพพม่าทุกเดือน เพราะเธอมองว่าเป็นการเอาเปรียบประชาชน และคิดว่าอาจจะมีการหักเงินค่าธรรมเนียมเข้ากระเป๋าสตางค์ของกองทัพ 'มินอ่องหล่าย' 

'มยาอินดรี' ไม่เห็นด้วยฝากเงินเข้า ธ.ที่ทางการพม่ารับรอง (ถ่ายโดย แมวซาโบ)

ชอสุไปง์ แรงงานข้ามชาติจากชลบุรี และผู้เข้าร่วมกิจกรรม กล่าวถึงข้อเรียกร้องทำบัตรชมพูใบเดียวว่า เธอมองว่าทำบัตรชมพูใบเดียวมันดีกว่า เพราะว่าค่าทำบัตรมันแพง และแรงงานต้องจ่ายเงินค่ากิน ค่าเช่าห้อง และอื่นๆ ซึ่งมันเยอะมาก เพราะฉะนั้น ทำบัตรชมพูใบเดียวจะช่วยลดภาะแรงงานได้

ชอสุไปง์ สะท้อนด้วยว่า ตอนนี้การทำหนังสือ CI มีช่องโหว่ที่ทำให้ทางการเมียนมาสามารถเอาเปรียบ และรีดไถเงินค่าธรรมเนียมจากประชาชนได้ และเธอกังวลด้วยว่าเงินที่ถูกเอาไปจะนำไปสู่การซื้ออาวุธปราบประชาชนในประเทศเมียนมาด้วย เธอเลยไม่อยากทำหนังสือ CI

ชอสุไปง์ กล่าวด้วยว่า ตอนนี้ศูนย์ CI ตามจังหวัดต่างๆ มีการปิดชั่วคราว ยังต้องรอว่าเขาจะเปิดอีกทีเมื่อไร ซึ่งส่งผลให้แรงงานข้ามชาติต้องเดินทางไกลเข้ามาทำหนังสือ CI ที่สมุทรสาครทั้งหมด ปัญหาคือแรงงานข้ามชาติบางคนที่อยู่ไกลต้องลางาน 1 วันเต็มๆ เพื่อเข้ามาทำหนังสือ CI ซึ่งถ้าหยุดบ่อยๆ ก็เสี่ยงตกงาน เลยอยากให้ตอนนี้สามารถใช้บัตรชมพูใบเดียวเป็นหลักฐานรับรอง

อนึ่ง จากการสอบถามภาคประชาสังคม ระบุว่า ทางการเมียนมาระบุให้เปิดศูนย์บริหารจัดการการทำงานของแรงงานเมียนมาแบบเบ็ดเสร็จ จ.สมุทรสาคร เพียงที่เดียว จากเดิมมีทั้งหมด 8 แห่ง โดยทั้ง 7 แห่งเปิดทำการวันสุดท้ายคือวันที่ 7 ก.ค. 2567 นี้

บรรยากาศการปราศรัย (ถ่ายโดย แมวซาโบ)

ด้านสุรัช กีรี แกนนำกลุ่ม Bright Future กล่าวว่า เขาอยากให้รัฐบาลไทยช่วยเหลือแรงงาน เพราะว่าแรงงานข้ามชาติเป็นคนที่ช่วยเหลือในการพัฒนาเศรษฐกิจไทย และช่วยสร้างประเทศไทย เพราะฉะนั้น กฎต่างๆ น่าจะเอื้อประโยชน์ให้กับประชาชนพม่าบ้าง

ต่อมา บรรยากาศการชุมนุมมีการผลัดกันขึ้นปราศรัยของแรงงานข้ามชาติ โดยมีการกล่าวสนับสนุนระบอบประชาธิปไตย กล่าววิจารณ์และด่าทอหัวหน้าคณะรัฐประหารเมียนมา พล.อ.อาวุโส มินอ่องหล่าย ผู้บัญชาการสูงสุดแห่งกองทัพเมียนมา และเรียกร้องประเด็นการขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติ ควรทำแค่บัตรสีชมพูเพียงใบเดียว

ต่อมา สุรัช ได้อ่านแถลงการณ์เป็นภาษาไทย หัวข้อ “ใช้บัตรชมพูใบเดียว ช่วยให้แรงงานทำงานได้อย่างถูกกฎหมาย” โดยกล่าวเน้นย้ำว่า นับตั้งแต่เมื่อ 10 ก.พ. 2567 กองทัพพม่ามีการบังคับใช้มาตรการบังคับเกณฑ์ทหาร ประชาชนเมียนมาชาย อายุระหว่าง 18-35 ปี ส่งผลให้มีประชาชนเมียนมาอพยพเข้ามาในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก เพื่อหนีการประหัตประหาร และต้องการหางานทำ

สุรัช อ่านแถลงการณ์ (ถ่ายโดย แมวซาโบ)

อย่างไรก็ตาม มาตรการขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติของไทยกลับสร้างอุปสรรคให้กับแรงงานในการขึ้นทะเบียน มีความซ้ำซ้อน และยุ่งยาก ทำให้ผู้สุจริตกลายเป็นผู้กระทำผิดกฎหมายและต้องอยู่อย่างหลบๆ ซ่อนๆ กลายเป็นการสร้างปัญหาให้ทุกฝ่ายแทนที่จะสร้างผลผลิตให้กับเศรษฐกิจไทย

ทั้งนี้ แถลงการณ์มีข้อเรียกร้องจำนวน 3 ข้อถึงทางการไทย ประกอบด้วย

1. ให้รัฐบาลไทยรับรองการใช้ “บัตรชมพู” (Work Permit) เป็นเอกสารหลักเพียงชิ้นเดียว 
สำหรับรับรองแรงงานข้ามชาติในไทย โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการการรับรองสถานะบุคคลหรือ CI (Certificate of Identity) กับทางการเมียนมาอย่างซ้ำซ้อน

2. ให้รัฐบาลไทยสนับสนุนประธานอาเซียนในการเร่งให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมตามชายแดนเมียนมาทั้งหมด โดยให้กำหนดเป็นพื้นที่ปลอดภัย เป็นกลางและปราศจากปฏิบัติการทางทหาร (Humanitarian Corridor) รวมถึงจัดหาสถานที่พักพิงสำหรับผู้พลัดถิ่นด้วย

3. ให้รัฐบาลไทยร่วมมือกับรัฐบาลพลัดถิ่น National Unity Government of Myanmar หรือ NUG และกองกำลังกลุ่มชาติพันธุ์ในการช่วยเหลือภารกิจด้านมนุษยธรรม

เวลา 13.00 น. สุรัช ได้กล่าวปิดกิจกรรม และประชาชนแยกย้ายออกจากพื้นที่