รายงานพิเศษจาก Solidarity Center การศึกษาในประเทศกัมพูชาพบว่า สถานที่ทำงานที่คนทำงานตัวกันเป็นสหภาพแรงงาน มีแนวโน้มที่จะจัดการกับผลกระทบจากความร้อนได้ดีกว่าในที่ไม่มีสหภาพแรงงาน

ที่มาภาพ: Solidarity Center

ช่วงเดือน ก.ย. 2024 Solidarity Center องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรที่ทำงานเพื่อส่งเสริมสิทธิแรงงานทั่วโลก นำเสนอรายงานพิเศษเกี่ยวกับความเชื่อมโยงระหว่างสหภาพแรงงานในกัมพูชากับการจัดการผลกระทบจากความเครียดเนื่องจากความร้อนในที่ทำงาน

ลอรี พาร์สัน (Laurie Parsons) ศาสตราจารย์ที่ Royal Holloway มหาวิทยาลัยลอนดอน และผู้เชี่ยวชาญด้านสังคม การเมือง และเศรษฐกิจของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กล่าวว่า คนทำงานที่ทนทุกข์จากความร้อนและความเครียดทางสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ สามารถจัดการกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ดีที่สุดเมื่อพวกเขาทำร่วมกันเป็นกลุ่ม เช่น ผ่านทางสหภาพแรงงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อพวกเขาสามารถเจรจาต่อรองร่วมได้

"ผู้คนเป็นผู้เชี่ยวชาญในประสบการณ์ของตนเองเกี่ยวกับความร้อน" พาร์สัน กล่าว "ประเด็นสำคัญที่ถูกละเลยคือการปรับตัวต่อความท้าทาย โดยการยอมรับว่าคนทำงานก็เป็นผู้เชี่ยวชาญด้วยเหมือนกัน"

พาร์สัน ซึ่งเป็นวิทยากรในการสัมมนาผ่านเว็บของ Solidarity Center ในงานสัปดาห์สภาพภูมิอากาศขององค์การสหประชาชาติ (United Nations Climate Week) ได้พูดถึงรายงานใหม่ของเขาเรื่อง 'ความเครียดจากความร้อนในสถานที่ทำงานกัมพูชา' (Heat Stress in the Cambodian Workiplace) ทำงานในโรงงานเสื้อผ้า ผู้ค้าหาบเร่แผงลอย และแรงงานนอกระบบ สรุปได้ว่าคนทำงานที่มีสหภาพแรงงาน สามารถจัดการกับความเครียดจากความร้อนในที่ทำงานได้ดีกว่าคนทำงานที่ไม่มีสหภาพแรงงาน

อุณหภูมิที่สูงขึ้นส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อคนทำงาน มากกว่า 70% ของคนทำงานทั่วโลกมีความเสี่ยงจากความร้อนรุนแรง แม้ว่าคนทำงานกลางแจ้ง เช่น งานเกษตกรรมหรือก่อสร้าง จะเป็นกลุ่มที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด แต่คนทำงานก็ทนทุกข์จากการสัมผัสความร้อนในโรงงาน คลังสินค้า และระหว่างการเดินทางไปกลับที่ทำงานประจำวัน

การศึกษาพบว่า 55.5% ของผู้ตอบแบบสอบถามรายงานว่าเผชิญผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมอย่างน้อยหนึ่งอย่างในสถานที่ทำงานของพวกเขาในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา โดยมลพิษทางอากาศเป็นปัญหาที่พบบ่อยที่สุด (30.5%) ตามมาด้วยความร้อนสูง (25.5%) และน้ำท่วม (9%)

รายงานแสดงให้เห็นว่าคนทำงานที่มีสหภาพแรงงานประสบความเครียดจากความร้อนน้อยกว่าคนงานที่ไม่มีสหภาพแรงงานถึงครึ่งหนึ่ง และพบว่าการเจรจาต่อรองร่วมเป็นรูปแบบที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในการปกป้องคนทำงานจากความเครียดเนื่องจากความร้อนร่วมกัน คนทำงานที่สหภาพแรงงานของพวกเขาเจรจาต่อรองเรื่องความร้อน มีเวลาทำงานที่อุณหภูมิสูงถึงระดับอันตรายน้อยกว่าถึง 74%

พาร์สันสรุปว่า ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การดูแลเอาใจใส่สุขภาพของคนงานอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะการตรวจสอบว่าพวกเขาได้รับผลกระทบจากความร้อนหรือไม่นั้น สามารถทำได้โดย "ไม่ต้องลงทุนมาก"

อย่างไรก็ตาม ความเครียดจากความร้อนยังไม่ได้รับการแก้ไขเป็นหลัก เนื่องจากคนงานในกัมพูชาและที่อื่น ๆ มักพบว่าเป็นเรื่องยากที่จะก่อตั้งสหภาพแรงงาน

ความท้าทายในการเข้าร่วมสหภาพแรงงาน

"คนทำงานเผชิญกับอุปสรรคจริง ๆ" โสมาลัย โส (Somalay So) เจ้าหน้าที่โครงการอาวุโสด้านความเสมอภาค การรวมกลุ่ม และความหลากหลายของ Solidarity Center ในกัมพูชา กล่าว

โสได้แบ่งปันกับผู้ร่วมเสวนาถึงวิธีที่นายจ้างยับยั้งไม่ให้คนทำงานก่อตั้งสหภาพแรงงาน ความยากลำบากในการได้รับสถานะสหภาพแรงงานเพื่อเจรจาต่อรอง และเมื่อคนทำงานได้รับชัยชนะในการก่อตั้งสหภาพแรงงาน ความท้าทายที่พวกเขาเผชิญเมื่อพยายามเจรจาสัญญาฉบับแรก

อย่างไรก็ตาม "แม้จะมีความท้าทาย คนทำงานก็พยายามที่จะบรรลุข้อตกลงเล็ก ๆ น้อย ๆ " โส กล่าว

เธอเล่าถึงความสำเร็จของสหภาพแรงงานในการเจรจาข้อตกลงเรื่องความร้อนในโรงงาน โดยมีสาระสำคัญคือ โรงงานจะเปิดเครื่องทำความเย็นเมื่ออุณหภูมิเกิน 35 องศา และหาทางแก้ไขหากมาตรการนี้ไม่พอ นอกจากนี้ โรงงานต้องติดตั้งเครื่องวัดอุณหภูมิเพื่อยืนยันสภาพอากาศที่ร้อนจริง ป้องกันการโต้แย้งจากฝ่ายบริหาร ทั้งหมดนี้เป็นนวัตกรรมใหม่ในการคุ้มครองคนทำงานจากความร้อน

"ผู้นำสหภาพแรงงานชี้แจงกับนายจ้างว่า การดูแลคนงานจากความร้อนนั้นเป็นประโยชน์ต่อบริษัทเอง" โสอธิบายว่านอกจากจะเสริมภาพลักษณ์ที่ดีแล้ว ยังช่วยรักษาประสิทธิภาพการทำงาน เพราะความร้อนไม่เพียงส่งผลเสียต่อสุขภาพและรายได้ของคนงาน แต่ยังทำให้ผลผลิตลดลงด้วย การป้องกันจึงเป็นผลดีต่อทุกฝ่าย

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและการทำงาน

แนช ไทส์แมนส์ (Nash Tysmans) จาก StreetNet International ชี้ให้เห็นว่า แรงงานนอกระบบ เช่น คนขายอาหารข้างทาง คนเก็บขยะ รวมถึงผู้อพยพ เป็นกลุ่มที่เสี่ยงที่สุดต่อความเครียดจากความร้อน เนื่องจากไม่ได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายเพียงพอ หรือบางกรณีไม่ได้รับการคุ้มครองเลย ทำให้พวกเขาต้องเผชิญกับปัญหาสุขภาพและความปลอดภัยจากสภาพอากาศร้อนโดยลำพัง

"แรงงานนอกระบบจะมีสัดส่วนถึง 61% ของแรงงานทั่วโลก แต่พวกเขากลับมีตัวแทนในการเจรจาต่อรองน้อยที่สุด"  แนช กล่าว อย่างไรก็ตาม การศึกษาพบว่าแรงงานนอกระบบที่เข้าร่วมสหภาพแรงงานมีความเสี่ยงต่อความร้อนสูงน้อยกว่า ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีตัวแทนในการปกป้องสิทธิและสวัสดิภาพของแรงงาน

คนทำงานหญิงมีความเปราะบางเป็นพิเศษ ในกัมพูชา ซึ่งคนงานในโรงงานเสื้อผ้า 85% เป็นผู้หญิง "ความเครียดจากความร้อนสามารถนำไปสู่ความรุนแรงทางเพศ" โส กล่าว ความเครียดจากความร้อนนำไปสู่ความรุนแรงและการคุกคามในที่ทำงาน โดยนายจ้างมักตอบสนองต่อผลผลิตที่ลดลงด้วยความรุนแรงและการคุกคามมากกว่าการแก้ไขปัญหาความเครียดจากความร้อน

โสอธิบายถึงผลกระทบที่ร้ายแรงของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อรายได้และความเป็นอยู่ของคนทำงาน โดยเฉพาะผู้หญิงและเด็ก เธอชี้ให้เห็นว่าเมื่อรายได้ลดลง มักนำไปสู่ปัญหาความรุนแรงในครอบครัวและการค้ามนุษย์ คนทำงานที่ประสบปัญหาอาจถูกผลักดันให้ย้ายถิ่นฐานเพื่อหางานทำ ซึ่งเสี่ยงต่อการถูกเอารัดเอาเปรียบจากนายหน้าที่ไม่ซื่อสัตย์ โสยังเน้นย้ำว่าความเครียดจากความร้อนเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดความรุนแรงและการคุกคาม โดยผู้หญิงและเด็กมีความเปราะบางมากที่สุด แม้แต่ในบ้านของตัวเอง

"เมื่อผู้คนสามารถใช้สิทธิของตนในฐานะคนงานโดยปราศจากการกดขี่ พวกเขาไม่เพียงแต่สามารถปรับปรุงสภาพการทำงานของตนเองเท่านั้น แต่ยังสามารถยกระดับมาตรฐานในสถานที่ทำงาน อุตสาหกรรม และสังคมในวงกว้างได้อีกด้วย" โซเนีย มิสทรี (Sonia Mistry) ผู้ดำเนินรายการและผู้อำนวยการด้านสภาพภูมิอากาศและความยุติธรรมแรงงานของ Solidarity Center กล่าว

โสกล่าวปิดท้ายว่า "สหภาพแรงงานที่เข้มแข็งเกิดจากการที่คนทำงานรวมตัวกันได้อย่างเหนียวแน่น" และเสริมว่า "เมื่อสหภาพเข้มแข็ง พวกเขาก็จะมีอำนาจต่อรอง สามารถนั่งคุยกับนายจ้างเพื่อแก้ปัญหาให้คนงานได้จริง ๆ"

ที่มา:
Report: With Unions, Workers Experience Less Heat Stress (Tula Connell, Solidarity Center, 30 September 2024)