องค์กร Kovcheg ทำโครงการช่วยเหลือชาวรัสเซียที่อพยพหรือลี้ภัยในต่างประเทศมากกว่า 150,000 คน ในเรื่องการตั้งตัว การหาที่อยู่ การเปิดบัญชีธนาคารในต่างแดน รวมถึงให้คำปรึกษาด้านอื่นๆ ซึ่งผู้ที่ทำโครงการนี้บอกว่ามันเป็นการเชื่อมโยงชุมชนชาวรัสเซียผู้ต่อต้านสงครามด้วย
นับตั้งแต่ที่ประธานาธิบดี วลาดิเมียร์ ปูติน ทำสงครามกับยูเครน ก็มีชาวรัสเซียหลายแสนรายหนีออกจากประเทศ เนื่องจากในรัสเซียปราบปรามประชาชนผู้ต่อต้านอย่างหนัก โดยที่คนจำนวนมากหนีไปโดยที่ไม่มีแผนการข้างหน้าที่ชัดเจน ไม่มีทั้งเงินเก็บหรืองานให้ทำ เช่นกรณีของ นาตาลี คอนดาล
คอนดาล เป็นพลเมืองชาวรัสเซียที่มีรากเหง้ามาจากยูเครน เธอลี้ภัยจากเมืองเยคาเตรินเบิร์กของรัสเซีย พอเธอเดินทางไปยุโรปก็อาศัยองค์กร Kovcheg ในการตั้งตัวที่ต่างประเทศ โดยที่ Kovcheg ยังทำหน้าที่ให้การช่วยเหลือกลุ่มนักกิจกรรมต่อต้านสงครามที่ยังคงอยู่ในรัสเซียด้วย
นับตั้งแต่ที่รัสเซียเปิดฉากทำสงครามรุกรานยูเครนเป็นต้นมาจนถึงตอนนี้ ก็มีประชาชนอย่างน้อย 650,000 รายแล้วที่หนีออกจากรัสเซีย ไม่ว่าจะเพื่อการประท้วงสงคราม หรือหนีจากการถูกกดขี่ปราบปรามโดยรัฐบาลรัสเซียที่พยายามปิดปากฝ่ายต่อต้าน หรือแม้กระทั่งเพื่อหลีกเลี่ยงการถูกเกณฑ์เป็นทหาร
อีกทั้งช่วงหลังสงคราม รัสเซียยังได้ออกกฎหมายปิดกั้นการพูดถึงสงครามในแบบที่พวกเขาไม่ชอบ โดยอ้างว่าเป็น "ข้อมูลเท็จ" ทำให้ทั้งคนทำสื่อ ศิลปิน คนทำงานไอที ต่างก็มองไม่เห็นอนาคตในรัสเซีย จึงพากันหนีออกจากประเทศ
ผู้ที่ก่อตั้ง Kovcheg หรือ อีกชื่อหนึ่งคือ "The Ark" คือ อนาสตาเซีย บูราโควา เธอบอกว่าในตอนแรกโครงการ Kovcheg นั้นเป็นโครงการอาสาสมัครที่ไม่มีคณะทำงาน มีแต่เธอ ไอเดียของโครงการ และการบริจาค เพราะโครงการนี้เป็นการตอบสนองอย่างเร่งด่วนต่อสงครามกับการที่ผู้คนอพยพหนีออกจากรัสเซียโดยที่มีประสบการณ์ในต่างประเทศน้อยมากหรือไม่มีเลย จึงต้องมีการช่วยเหลือพวกเขา
มิคาอิล โคดอคอฟสกี ร่วมกับสมาชิกองค์กรคณะกรรมการต่อต้านสงครามของรัสเซีย ได้ร่วมสมทบทุนเพื่อส่งเสริมโครงการ Kovcheg โดยมีการสนับสนุนผู้ลี้ภัยชาวรัสเซียที่มีจุดยืนต่อต้านสงคราม ทางองค์กรจะคอยจัดหาที่พักอาศัยให้กับผู้ลี้ภัยชาวรัสเซียที่อิสตันบูล เมืองหลวงของตุรกี และ เยเรวาน เมืองหลวงของอาร์เมเนีย มีการให้คำปรึกษาฟรี และจัดหานักจิตวิทยาเพื่อให้ความช่วยเหลือดูแลด้านจิตใจ
ในเวลาต่อมา Kovcheg เริ่มกลายเป็นองค์กรขนาดใหญ่ มีการจัดหาที่พัก, ช่วยเหลือด้านการเรียนภาษา, จัดเสวนาและฉายภาพยนตร์ รวมถึงให้คำแนะนำคนที่อยากทำธุรกิจ ชาวรัสเซียมักจะอพยพหนีสงครามและการปราบปรามรอบล่าสุดไปอยู่ที่อาร์เมเนีย, จอร์เจีย, ตุรกี, คาซัคสถาน และประเทศอื่นๆ ทั่วยุโรป
"นอกจากเรื่องการช่วยเหลือฟรีในช่วงแรกเริ่มแล้ว พวกเรายังให้คำปรึกษาในการรับเอกสารสำหรับที่พักพิง, การเปิดบัญชีธนาคาร, ขอวีซ่า, พวกเราให้คำปรึกษาเกี่ยวกับปัญหาด้านกฎหมาย ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมากเช่นกัน" บูราโควา กล่าว
หนึ่งในสาเหตุที่ Kovcheg ให้ความช่วยเหลือผู้ลี้ภัยเหล่านี้เป็นเพราะเข้าใจดีถึงความรู้สึกโดดเดี่ยวและความกลัวจะถูกแปะป้ายว่าเป็น "ผู้ทรยศชาติ" มีความยากลำบากในการสร้างชุมชนในต่างประเทศ
บูราโควาบอกว่า ทางการรัสเซียพยายามจะปิดกั้นประเทศตัวเอง แต่พวกเขาพยายามทำในทางตรงกันข้ามคือการสร้างชุมชนชาวรัสเซียพลัดถิ่น เพื่อที่จะส่งต่อไอเดียและกระจายความคิดออกไป เพื่อแสดงให้เห็นภาพอนาคตของรัสเซียในอีกแบบหนึ่งที่พวกเขาอยากจะให้เป็น
นั่นหมายถึงนอกจากความช่วยเหลือผู้อพยพแล้ว พวกเขายังมีงานสำคัญคือการเป็นตัวแทนชาวรัสเซียผู้ต่อต้านสงครามในเวทีโลก รวมถึงให้ความช่วยเหลือกลุ่มภาคประชาสังคมและขบวนการต่อต้านสงครามเหล่านี้ด้วย
ช่วยไปแล้วอย่างน้อย 150,000 ราย
ตัวอย่างของผู้ลี้ภัยรายหนึ่งชื่อ ทาเทียนา เธออพยพจากรัสเซียไปตุรกี และอยู่คนเดียวโดยมีเงินติดตัวน้อยมาก เธอรู้สึกเหมือนว่าทุกอย่างประเดประดังเข้ามาจนทำอะไรไม่ถูก ประมาณ 10 วันหลังจากที่เธออพยพถึงตุรกีเธอก็สมัครขอความช่วยเหลือจากเว็บไซต์ Kovcheg ทำให้เธอเจอที่พักเป็นอพาร์ทเมนต์แบ่งเช่า
บูราโควาพูดถึงความสำคัญในการช่วยเหลือผู้อพยพจากรัสเซีย โดยบอกว่าองค์กรของเธอมักจะพูดถึงปัญหาเรื่องสงครามและประสานความร่วมมือกับโครงการต่างๆ ที่ให้ความช่วยเหลือผู้ลี้ภัยยูเครนด้วย มันจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องสร้างสังคมการเมืองที่ดีในรัสเซียแม้ว่าจะเกิดปัญหาก็ตาม เธอบอกว่าเธออยากให้รัสเซียกลายเป็นประเทศประชาธิปไตย โดยที่ประชาชนมีส่วนร่วมกับกระบวนการ
"นั่นคือเหตุผลว่าทำไมเป้าหมายหลักของพวกเขาคือการแสดงให้ประชาชนเห็นว่าการเมืองเป็นเรื่องของทุกคน" บูราโควากล่าว
จนถึงตอนนี้ Kovcheg ได้ช่วยเหลือผู้อพยพชาวรัสเซียในการตั้งรกรากใหม่ได้อย่างน้อย 150,000 ราย แล้ว ซึ่งนับว่ามีนัยสำคัญในการให้เป้าหมายของพวกเขาลุล่วงได้
"ในขณะที่ Kovcheg เป็นอะไรหลายๆ อย่าง แก่นหลักของมันก็คือเรื่องเกี่ยวกับผู้คนและชุมชน" บูราโควากล่าว
เรียบเรียงจาก
An Ark for Russian Emigres: The Project Helping Anti-War Russians Find Their Footing Abroad, Moscow Times, 09-10-2024
The Ark. The support group for immigrants who left Russia as a result of the war against Ukraine, Khodorkovsky,
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)