เปิดบันทึกชีวิตหญิงแรงงานข้ามชาติชาวฟิลิปปินส์ ผู้ทำงานบ้านให้คนรวยในยุโรป

พวกเธอทำความสะอาดให้กับคนรวย ช่วยจูงหมาคนรวยออกไปเดินเล่น ช่วยคนรวยเลี้ยงดูเด็ก ทำงานทั้งวันทั้งคืนมาเป็นเวลาหลายปีแล้ว นี่คือเรื่องราวจากช่างภาพคนหนึ่งที่บันทึกชีวิตของหญิงแรงงานข้ามชาติชาวฟิลิปปินส์ในประเทศฝรั่งเศสที่มีสภาพการทำงานย่ำแย่รวมถึงถูกข่มเหงรังแก พวกเธอใช้วิธีอย่างยากลำบากเพื่อที่หวังว่าจะส่งเงินกลับไปให้ครอบครัวเพื่อให้ครอบครัวมีชีวิตที่ดีกว่า


ที่มาภาพประกอบ: ILO

นี่คือเรื่องราวความเหลื่อมล้ำระหว่างความรวยและความจนในมุมมองที่ใกล้ชิด มันคือเรื่องราวระหว่างประเทศฝรั่งเศสและฟิลิปปินส์ที่มีระยะห่างกัน 11,000 กม. แต่ก็มีสิ่งหนึ่งที่ทำให้เชื่อมโยงสองประเทศนี้เข้าด้วยกัน คือแรงงานข้ามชาติชาวฟิลิปปินส์ในฝรั่งเศสที่มักจะเป็นผู้ทำงานบ้าน ผู้ดูแลรับเลี้ยงเด็ก ผู้จูงสัตว์ของคนรวยไปเดินเล่น

สื่อเดอะสปีเกลเล่าเรื่องราวของดอนนาและเจน หญิงสองคนที่มาจากพื้นที่ยากจนใกล้กับเมืองหลวงกรุงมะนิลาของประเทศฟิลิปปินส์ เธอเข้าไปทำงานเป็นคนคอยปัดฝุ่นหมอนให้กับคนรวยในกรุงปารีสมาเป็นเวลาหลายปีแล้ว เรื่องราวของพวกเธออยู่ในงานภาพถ่ายของโทมัส มอเรล-ฟอร์ต ผู้ที่มักจะเดินผ่านผู้หญิงเหล่านี้ในย่านที่เขาอาศัยอยู่ จนกระทั่งวันหนึ่งเขาก็ได้เข้าไปถามไถ่และรับฟังเรื่องราวของพวกเธอทั้งสองคน มอเรล-ฟอร์ต ได้ทราบว่าสิ่งที่ฟิลิปปินส์ "ส่งออก" มากเป็นอันดับที่หนึ่งคือแรงงานของผู้หญิง

ผู้หญิงฟิลิปปินส์เดินทางอกกจากประเทศจำนวนมากตั้งแต่ช่วงก่อนหน้าการระบาดหนักของ COVID-19 มีประมาณหลายพันคนที่เดินทางออกจากฟิลิปปินส์ต่อเดือน พวกเธอเดินทางไหลเพื่อไปทำงานเป็นคนทำความสะอาด, พี่เลี้ยงเด็ก, คนจูงสุนัข และคนทำอาหารให้กับคนรวยในประเทศอย่างสิงคโปร์, คูเวต และปารีส และเงินที่เธอส่งกลับประเทศไปคือสิ่งที่จุนเจือครอบครัวของพวกเธอให้อยู๋รอด

ดอนนา เริ่มทำงานตั้งแต่รุ่งเช้าไปจนถึงตอนเย็น เธอทั้งทำความสะอาดกระจกให้กับครอบครัวร่ำรวย, ทำให้แน่ใจว่าตู้เย็นยังมีของอยู่เต็ม, ดูแลสวมผ้าอ้อมเด็ก และพาสุนัขออกไปเดินเล่น รายได้ของเธอมาไม่แน่นอนและเธอต้องอาศัยหลับนอนอยู่บนโซฟาของที่พักเพื่อนเธอเพราะราคาที่พักในปารีสแพงจนเธอไม่อาจจ่ายไหว ส่วนเจนทำงานซักรีดในโรงแรมหหรูที่ปารีสและมักจะได้รับการจ้างวานให้ทำความสะอาดอพาร์ทเมนต์ที่มีคนจองไว้จากแอพฯ Airbnb แต่เธอก็สูญเสียรายได้มากหลังจากที่มีการระบาดของ COVID-19 ทำการท่องเที่ยวในปารีสพัง ถ้าหากดอนนาและเจนทำงานทุกวันพวกเธอจะทำเงินได้ระหว่าง 1,500-2,000 ยูโร (ราว 54,500-72,700 บาท)

มอเรล-ฟอร์ต บอกว่าผู้หญิงเหล่านี้มีภาวะใหญ่หลวงแบกไว้บนบ่า พวกเธอต้องการให้ลูกๆ มีชีวิตที่ดีกว่า ให้พวกเขาได้เรียนหนังสือและมีงานที่ดีทำ แต่ที่น่าย้อนแย้งคืองานเหล่านี้เป็นสิ่งที่ทำให้ผู้หญิงอยู่ในภาวะอดอยากแร้นแค้นมาเป็นเวลาหลายร้อยปีแล้ว ไม่ว่าจะเป็นงานบ้าน, งานเลี้ยงดูเด็ก และงานครัว แต่สำหรับผู้อพยพชาวฟิลิปปินส์เหล่านี้ก็หวังว่ามันจะเป็นงานที่ยกระดับให้คนอีกรุ่นหนึ่งของครอบครัวออกจากความยากจน

มีตัวอย่างของนิโคล ลูกสาวของดอนนา ผู้ที่ได้เงินจากแม่ของเธอส่งเสียจนเรียนจบเป็นพยาบาล อีกคนหนึ่งคือลูกชายของเจนที่ได้เข้าเรียนในโรงเรียนเอกชนค่าเทอมแพงจากเงินค่าแรงการทำงานปัดกวาดเช็ดถูของแม่ตัวเอง

ช่างภาพ มอเรล-ฟอร์ต บอกว่าครอบครัวของพวกเธอที่บ้านมักจะไม่ได้รับรู้เรื่องความยากลำบากที่ผู้หญิงเหล่านี้ต้องเผชิญในยุโรป มีความคิดแบบเข้าใจผิดในหมู่ชาวฟิลิปปินส์ว่าชีวิตในยุโรปย่อมดีกว่าชีวิตในฟิลิปปินส์เสมอ

ดอนนากับเจนมีชีวิตตรงกันข้ามกับภาพฝันที่ชาวฟิลิปปินส์วาดเอาไว้ พวกเขาจำต้องอยู่ในฝรั่งเศสแบบไม่ได้รับการรับรองทางกฎหมายนั่นทำให้พวกเธอไม่มีสิทธิและต้องคอยยอมตามผู้จ้างวาน พวกเธอมีโอกาสได้รับรู้เรื่องลูกๆ ของตัวเองผ่านทางรูปถ่ายและโทรศัพท์ทางอินเทอร์เน็ตเท่านั้น ทำให้เดอสปีเอลเปรียบเปรยว่า "ชีวิตครอบครัวสั่นคลอนเทียบเท่ากับการเชื่อมต่อของโปรแกรม WhatsApp"

นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวที่นายจ้างแรงงานข้ามชาติเหล่านี้ขโมยหนังสือเดินทางของพวกเธอไปทำให้พวกเธอหนีไปไหนไม่ได้ มีการทำร้ายร่างกายและการข่มขู่แบล็กเมล์ นอกจากนี้ยังมักจะกล่าวหาพวกเธอว่าขโมยอาหาร โทรศัพท์มือถือ หรือเงิน

นอกจากนี้สภาพการจ้างงานของพวกเธอก็ย่ำแย่ พวกเธอบอกว่าไม่ได้มีเวลาให้กับตัวเองเลยแม้แต่นาทีเดียว พวกเธอทำงานหนัก นอน แล้วก็ตื่นขึ้นมาทำงานต่อ ไม่มีเวลาพักเลยแม้แต่วันเดียว มีอยู่ครั้งหนึ่งนายจ้างของพวกเธอไม่พอใจสีของสระน้ำทำให้พวกเธอต้องปล่อยน้ำทิ้งและใช้เวลาทั้งคืนทำความสะอาดมันใหม่

มอเรล-ฟอร์ต ช่างภาพผู้บันทึกเรื่องราวชีวิตของแรงงานเหล่านี้ใช้เวลาทำความคุ้นเคยกับพวกเธอจนกระทั่งในปี 2562 เขาก็ได้เดินทางไปเยี่ยมครอบครัวของทั้งคู่ที่นานๆ ครั้งพวกเธอจะได้เดินทางกลับไป ที่นั่นเขาได้พบกับครอบครัวใหญ่ที่ต้องพึ่งพารายได้จากแรงงานของพวกเธอ เขาถ่ายรูปพิธีจบการศึกษาของนิโคลแล้วเอารูปที่นิโคลได้รับผริญญษให้กับดอนนาได้ดู เขาบอกว่าเมื่อดอนนาได้เห็นรูปนี้แล้วเขาดูมีความสุขมากกว่าเดิม

เรียบเรียงจาก
Europe's Army of Filipino Domestic Workers, Spiegel, 14-01-2021

ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)

ติดตามประชาไทอัพเดท ได้ที่:
Facebook : https://www.facebook.com/prachatai
Twitter : https://twitter.com/prachatai
YouTube : https://www.youtube.com/prachatai
Prachatai Store Shop : https://prachataistore.net
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
ข่าวรอบวัน
สนับสนุนประชาไท 1,000 บาท รับร่มตาใส + เสื้อโปโล

ประชาไท