'บัสบาส' ผู้ถูกจำคุกจากคดี 112 สูงสุดเป็นประวัติการณ์ ประกาศอดอาหาร และน้ำ เป็นเวลา 7 วัน ประท้วงความอยุติธรรม และเรียกร้องปล่อยนักโทษทางการเมือง เจ้าตัวเปรยอยากให้เพื่อนๆ เขียน จม. เล่าเหตุการณ์ภายนอกให้ฟัง  

29 ก.พ. 2567 ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานวันนี้ (28 ก.พ.) ที่เรือนจำกลางเชียงราย ทนายความเดินทางเข้าเยี่ยม มงคล ถิระโคตร หรือ บัสบาส นักกิจกรรมในจังหวัดเชียงราย วัย 30 ปี ซึ่งถูกศาลอุทธรณ์ภาค 5 พิพากษาลงโทษจำคุก 50 ปี ในคดีมาตรา 112 จากเหตุโพสต์ข้อความในเฟซบุ๊ก 25 ข้อความ และศาลฎีกามีคำสั่งไม่อนุญาตให้ประกันตัวระหว่างฎีกา ทำให้เขาถูกคุมขังที่เรือนจำกลางเชียงรายมาตั้งแต่วันที่ 18 ม.ค. 2567 จนถึงปัจจุบัน (29 ก.พ.) ทั้งนี้ กรณีของบัสบาส นับเป็นคดีมาตรา 112 ที่ถูกลงโทษสูงที่สุดเป็นประวัติการณ์ 

มงคล ถิระโคตร (ถ่ายโดย แมวส้ม ประชาไท)

เมื่อวันที่ 9 ก.พ. 2567 ทนายความได้ยื่นประกันตัวมงคล เป็นครั้งที่ 2 และศาลจังหวัดเชียงรายได้ส่งคำร้องให้ศาลฎีกาวินิจฉัย โดยศาลฎีกามีคำสั่งว่าไม่มีเหตุปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม ส่งผลให้ประชาชนจากจังหวัดเชียงราย ถูกคุมขังตลอดมา และเมื่อวันที่ 21 ก.พ. 2567 ทนายความจึงได้เข้าเยี่ยมบัสบาส อีกครั้งเพื่อแจ้งผลการประกัน และพบว่าเขายังมีกำลังใจดี

จนกระทั่งทนายความได้เข้าเยี่ยมบัสบาส อีกครั้งหนึ่ง ทันทีที่ยกหูโทรศัพท์ และฟังเสียงสามารถสัมผัสถึงน้ำเสียงของเขาที่เปลี่ยนไป เมื่อสอบถามว่าเป็นหวัดอยู่หรือเปล่า จึงทราบว่าบัสบาส ไม่สบาย "ใช่ครับ ผมเป็นหวัดได้ 4 วันแล้ว อากาศในเรือนจำเย็น" 

บัสบาส นักกิจกรรมจากเชียงราย แจ้งแก่ทนายความด้วยว่า เขาตัดสินใจเริ่มอดอาหารมาตั้งแต่วันที่ 27 ก.พ. 2567 โดยดื่มเพียงน้ำอย่างเดียว และต่อจากนี้อีก 7 วัน เขาจะงดทั้งน้ำและอาหาร เพื่อประท้วงความอยุติธรรม และเรียกร้องให้ปล่อยผู้ต้องขังคดีทางการเมือง 

ตั้งแต่ที่บัสบาส ถูกนำตัวมาขังที่เรือนจำกลางเชียงราย เขาก็ไม่ได้รับข่าวสารใดๆ จากภายนอก เขาไม่ได้ฟังแม้แต่ข่าวสารทางวิทยุหรือดูโทรทัศน์ ทำให้เขารู้สึกอึดอัดและอยากรู้ความเป็นไปภายนอกเรือนจำ มงคลถามถึงร่าง พ.ร.บ.นิรโทษกรรมฯ ทนายความจึงอัพเดทข้อมูลคดีการเมืองอื่นๆ และขั้นตอนของร่าง พ.ร.บ. นิรโทษกรรม ให้ฟัง 

สิ่งที่บัสบาส ฝากผ่านทนายความมาคือ ขอให้เพื่อนๆ ช่วยเขียนจดหมายถึงเขา อาจเป็นเรื่องทั่วๆ ไป หรือสถานการณ์บ้านเมือง เนื่องจากในเรือนจำเขาไม่สามารถรับรู้ข่าวสารความเป็นไปของบ้านเมืองใดๆ จากภายนอกได้เลย ซึ่งเพื่อนๆ สามารถเขียนจดหมายเข้าไปหาเขาได้ โดยใช้คำพูดที่สุภาพ

จนถึงปัจจุบัน (29 ก.พ.) 'บัสบาส' มงคล ถูกคุมขังระหว่างฎีกามาแล้ว 43 วัน และอดอาหารเป็นวันที่ 3 ซึ่งนับเป็นผู้ต้องขังทางการเมืองคนที่ 4 ในปี 2567 นี้

นอกจากนี้ มีผู้ถูกคุมขังทางการเมืองประกาศอดอาหาร และน้ำ รวม 4 ราย ประกอบด้วย 1. ณัฐนนท์ ไชยมหาบุตร หรือ แฟรงค์ นักกิจกรรมอิสระ ประกาศอดอาหารและน้ำ ตั้งแต่เมื่อวันที่ 14-29 ก.พ. 2567 รวม 16 วัน 2. เนติพร เสน่ห์สังคม หรือ บุ้ง นักกิจกรรมจากกลุ่มทะลุวัง อดอาหารและน้ำประท้วงตั้งแต่วันที่ 27 ม.ค. จนถึง 26 ก.พ. 2567 รวม 31 วัน ปัจจุบัน เนติพร ยังคงอดอาหาร และจิบน้ำปริมาณจำกัด ตั้งแต่วันที่ 27-29 ก.พ. 2567 รวมระยะเวลา 3 วัน

3. ทานตะวัน ตัวตุลานนท์ นักกิจกรรมอิสระ ประกาศอดอาหารและน้ำ ตั้งแต่เมื่อวันที่ 14-23 ก.พ. 2567 รวม 10 วัน และอดอาหารและจิบน้ำประท้วง ตั้งแต่วันที่ 23 ก.พ. 2567 จนถึงปัจจุบัน รวมระยะเวลา 7 วัน และสุดท้าย มงคล ถิระโคตร นักกิจกรรมการเมือง อายุ 30 ปี เริ่มอดอาหาร 27 ก.พ. ที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบัน (28 ก.พ.) รวม 2 วัน และประกาศเมื่อวันที่ 29 ก.พ. 2567 ด้วยว่า อดอาหาร และน้ำ เป็นเวลา 7 วัน