การเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำของญี่ปุ่น 31 เยน ในปี 2565 นี้ เพิ่มขึ้นสูงสุดเป็นประวัติการณ์ตั้งแต่ญี่ปุ่นเริ่มใช้ค่าแรงขั้นต่ำรายชั่วโมงตั้งแต่ปี 2545 เป็นต้นมา แต่ก็ยังต่ำกว่าอัตราเงินเฟ้อที่เพิ่มสูงขึ้น ที่ทำให้ต้นทุนค่าครองชีพของคนทำงานสูงขึ้นอย่างในปัจจุบัน

ที่มาภาพประกอบ: Anton Nazaretian (Unsplash License)

2 ก.ย. 2565 เมื่อเดือน ส.ค. 2565 ที่ผ่านมา คณะทำงานของกระทรวงสาธารณสุข แรงงาน และสวัสดิการของญี่ปุ่น ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากสหภาพแรงงานและฝ่ายบริหารบริษัทหารือกันเรื่องการเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำรายชั่วโมงของปีงบประมาณ 2565 โดยมีการเสนอให้เพิ่มค่าแรงขั้นต่ำเฉลี่ยทั่วประเทศอีก 31 เยน ซึ่งเป็นอัตราที่สูงสุดเป็นประวัติการณ์ รวมค่าแรงขั้นต่ำเป็น 961 เยนต่อชั่วโมง (ประมาณ 260 บาทต่อชั่วโมง) เพิ่มจากปีงบประมาณ 2564 ที่ขึ้น 28 เยน 

สัดส่วนที่เพิ่มขึ้นนี้ ถือว่ามากที่สุดเป็นประวัติการณ์ตั้งแต่ญี่ปุ่นเริ่มใช้ค่าแรงขั้นต่ำรายชั่วโมงตั้งแต่ปี 2545 เป็นต้นมา ระดับค่าจ้างขั้นต่ำที่กำหนดในแต่ละจังหวัดนั้นจะอิงตามที่คณะทำงานนี้แนะนำ ซึ่งในญี่ปุ่นจะแบ่งจังหวัดจะแบ่งออกเป็น 4 ระดับจาก A ถึง D ตามสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ โดยค่าแรงขั้นต่ำจะเพิ่มขึ้น 31 เยน ใน 17 จังหวัดอันดับ A และ B ในขณะที่อีก 30 จังหวัดอันดับ C และ D จะเพิ่มขึ้น 30 เยน แต่ทั้งนี้สภาท้องถิ่นในแต่ละจังหวัดจะตัดสินใจในการขึ้นค่าแรงขั้นต่ำที่แน่นอนอีกครั้งตามแนวทางแนะนำ และจะมีการขึ้นค่าแรงขั้นต่ำใหม่ประมาณเดือน ต.ค. 2565

วิกฤตยูเครนและค่าเงินเยนอ่อนค่าลง ทำให้ค่าครองชีพในญี่ปุ่นสูงขึ้น ซึ่งคนทำงานทั่วประเทศกำลังดิ้นรนภายใต้สถานการณ์นี้ ดังนั้นทั้งกลุ่มสหภาพแรงงานและบริษัทต่างๆ จึงเห็นพ้องต้องกันว่ามีความจำเป็นต้องเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำ แต่ปัญหาคือสำหรับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้นทุนวัตถุดิบที่สูงขึ้นนั้นยังไม่ได้บวกเข้าไปในราคาของสินค้าและบริการอย่างเต็มที่ สำหรับธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม จึงยังไม่มีการบรรลุข้อตกลงว่าควรจะเพิ่มค่าแรงขั้นต่ำเป็นจำนวนเท่าใด

รัฐบาลญี่ปุ่นประกาศในนโยบายพื้นฐานเกี่ยวกับการปฏิรูปเศรษฐกิจและการเงิน ซึ่งผ่านการตัดสินใจของคณะรัฐมนตรีเมื่อเดือน มิ.ย. 2565 ว่าจะพยายามให้บรรลุเป้าหมายให้ค่าแรงขั้นต่ำรายชั่วโมงเฉลี่ยที่ 1,000 เยน เป็นไปได้โดยเร็วที่สุด ซึ่งปัจจุบันมีเพียง 3 จังหวัดเท่านั้นที่ค่าแรงขั้นต่ำรายชั่วโมงเฉลี่ยเกิน 1,000 เยน คือ โตเกียว (1,072 เยน) คานางาวะ (1,071 เยน) และโอซาก้า (1,023 เยน) 

ที่มา

• Japan’s Record Average Minimum Wage Rise No Match for Spiraling Living Costs (nippon.com, 18 August 2022)