สื่ออิหร่านรายงานเมื่อ 7 ม.ค. 2566 ที่ผ่านมาว่า ทางการสาธารณรัฐอิสลามของอิหร่านได้ทำการแขวนคอผู้ประท้วงเพิ่มอีก 2 ราย ส่งผลให้ตัวเลขผู้ถูกแขวนคอจากการประท้วงทางการเมืองในอิหร่านมียอดรวมเพิ่มเป็น 4 ราย ยังไม่รวมผู้ถูกพิพากษาประหารชีวิตแล้ว แต่ยังไม่ทำการแขวนคออีก 11 ราย 

สำนักข่าว IRNA ของรัฐบาลอิหร่านรายงานเนื้อหาในแถลงการณ์ของฝ่ายตุลาการของอิหร่านระบุว่า "โมฮัมหมัด เมห์ดี คารามี และเซเยด โมฮัมหมัด ฮอสเซนี ผู้กระทำผิดหลักในความผิดที่นำไปสู่การเสียสละอย่างไม่เป็นธรรมของรูโฮลลา อาจาเมียน ถูกแขวนคอแล้วเมื่อเช้า [วันเสาร์] ที่ผ่านมา" 

รัฐบาลอิหร่านกล่าวหาจำเลยทั้งสองว่าเป็นตัวการสำคัญในการสังหาร รูโฮลลา อาจาเมียน เจ้าหน้าที่ของหน่วยบาซีจ ระหว่างการประท้วงต่อต้านรัฐบาลอิหร่านเมื่อ ต.ค. 2564 สถานที่จัดชุมนุมตั้งอยู่ไม่ไกลจากกรุงเตหะราน เมืองหลวงของอิหร่าน

โมฮัมหมัด เมห์ดี คารามี วัย 22 ปีและโมฮัมหมัด ฮอสเซนี วัย 39 ปี เข้ารับการไต่สวนโดยไม่สามารถติดต่อกับทนายความที่ตัวเองเป็นผู้เลือกได้ เช่นเดียวกับผู้ประท้วงและผู้เห็นต่างคนอื่นๆ เกือบทั้งหมดที่ถูกจับกุมระหว่างการชุมนุมต่อต้านรัฐบาล

การพิพากษาประหารชีวิตผู้ประท้วงในครั้งนี้ไม่ได้มาจากข้อหาอาญาที่เกี่ยวข้องกับการฆาตกรรม แต่เป็นข้อหา "ทำสงครามกับพระเจ้า" ซึ่งเป็นแนวคิดที่ขาดความคลุมเครือทางกฎหมาย รัฐบาลอิหร่านมักใช้ข้อหานี้กับผู้ต้องหาที่ถูกกล่าวหาว่าในอยู่เหตุการณ์ปะทะกับกองกำลังความมั่นคงในระหว่างการประท้วง

สถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการเสียชีวิตของรูโฮลลา อาจาเมียน เจ้าหน้าที่ของหน่วยบาซีจ ซึ่งเป็นกองกำลังอาสาช่วยปราบปรามความไม่สงบในประเทศ ยังขาดความชัดเจนในแง่ของพยานหลักฐาน เพราะบ่อยครั้งกองกำลังกึ่งทหารมักเป็นผู้นำการจู่โจมและมักใช้ความรุนแรงกับผู้ประท้วงในระดับอันตรายถึงชีวิต

จากการพูดคุยกับทนายความของจำเลยพบว่ามีการทารุณกรรมเกิดขึ้นระหว่างที่ถูกควบคุมตัวและสอบปากคำ อาลี ชารีฟซาเดห์ อาร์ดาคานี ผู้ที่อ้างว่าได้รับอนุญาตให้เป็นทนายของโมฮัมหมัด ฮอสเซนี โพสต์ทวีตเมื่อ 18 ธ.ค. พบรายละเอียดเกี่ยวกับการทำร้ายร่างกายผู้ต้องสงสัยหลากหลายรูปแบบ

"ผมพบกับโมฮัมหมัด ฮอสเซนี ที่เรือนจำคาราจ เขาร้องไห้ตลอดขณะที่กำลังบอกเล่าเรื่องราวการถูกทารุณกรรม การถูกทุบตีขณะถูกมัดมือ มัดแขนและปิดตา การถูกเตะเข้าที่หัวจนหมดสติ การถูกตีเข้าที่ฝ่าเท้าด้วยท่อเหล็ก และถูกจี้ไฟฟ้าตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย" 

แม้จะมีความพยายามจากนานาชาติในการเรียกร้องให้ยุติโทษประหารชีวิตในอิหร่าน ทว่ารัฐบาลก็ยังคงดำเนินการลงโทษจำเลยทั้งสองตามคำพิพากษาเดิมที่เผยแพร่ออกมาเมื่อ พ.ย. 2565 อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่ระบุว่าได้มีการยกเลิกโทษประหารชีวิตของอีก 3 คนที่ถูกฟ้องร้องในคดีเดียวกันนี้แล้ว

ผู้ถูกประหารชีวิตด้วยการแขวนคอในครั้งนี้เคยถูกพูดถึงโดยสมาชิกของรัฐสภาของหลายประเทศ เช่น ฝรั่งเศส เยอรมนี และออสเตรีย สื่ออิหร่านตั้งข้อสังเกตว่าการประหารนักโทษทั้ง 2 ราย อาจก่อให้เกิดความโกรธแค้นในหมู่ประชาชน และนำไปสู่การประท้วงครั้งใหม่ 

นักโทษหลายสิบรายในอิหร่านกำลังทำการอดอาหารประท้วง บางคนเจ็บป่วยถึงขั้นเป็นอันตรายต่อชีวิต แต่ไม่ได้รับการช่วยเหลือดูแลจากเจ้าหน้าที่ของเรือนจำ ผู้ประท้วงบางคนในเรือนจำไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าถึงยารักษาโรคที่จำเป็นต่อการช่วยชีวิต 

รัฐบาลอิหร่านทำการแขวนคอผู้ประท้วงคนแรก เมื่อ 8 ธ.ค. 2565 ผู้ถูกประหารชื่อว่าโมห์เซน เชคารี อายุ 23 ปี คนต่อมาได้แก่ มาจิดเรซา ราห์นาวาร์ด ถูกแขวนคอในวันที่ 12 ธ.ค. 2565 ขณะที่อายุได้ 23 ปีเช่นกัน ทั้งคู่ถูกรัฐบาลอิหร่านกล่าวหาว่ามีส่วนเกี่ยวข้องในการทำร้ายเจ้าหน้าที่ของหน่วยบาซีจ

องค์กรสิทธิมนุษชนอิหร่านในกรุงออสโล ประเทศนอร์เวย์ระบุว่า การแขวนคอผู้ประท้วง 2 รายล่าสุด ส่งให้ยอดผู้ถูกประหารในอิหร่านเพิ่มเป็น 4 ราย มีอีก 11 รายที่ถูกตัดสินประหารแต่ยังไม่ได้ดำเนินการ หลายคนไม่ได้ถูกฟ้องข้อหาฆาตกรรม นอกจากนี้ ยังมีผู้ประท้วงอีกอย่างน้อย 100 รายที่ถูกฟ้องในข้อหาที่อาจมีโทษถึงประหาร

ขณะที่ทางการอิหร่านอ้างว่ามีผู้เสียชีวิตจากการประท้วงไปแล้วอย่างน้อย 200 คน โดยมีเจ้าหน้าที่รวมอยู่ด้วย ข้อมูลขององค์กรสิทธิมนุษชนอิหร่านเมื่อ 28 ธ.ค. ระบุว่ามีผู้เสียชีวิตจากประท้วงไปแล้ว 476 คน ในจำนวนนี้เป็นผู้หญิง 34 คน และเยาวชนอายุต่ำกว่า 18 ปีกว่า 64 คน 

แปลและเรียบเรียงจาก
Iranian Regime Hangs Two More Protesters, Defying World Outcry
Iran publicly carries out second protest-related execution
Iran conducts first protest-related execution
Death toll from Iran protests rises to 476: Rights group