เครือข่ายนักกฎหมาย ทนายความ คณาจารย์นิติศาสตร์ ออกแถลงการณ์ “สิทธิประกันตัวคือหลักประกันความมั่นคงของรัฐเสรีประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข” ย้ำ การเสียชีวิตของ “บุ้ง” ไม่ใช่ความตายของปัจเจก แต่เป็นแผลฉกรรจ์ของระบบยุติธรรมไทย เรียกร้องให้คืนสิทธิประกันตัวให้ผู้ต้องหาในคดีทางการเมือง เพื่อเป็นประกันสิทธิของประชาชน และเพื่อประกันเกียรติภูมิของระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข
23 พ.ค. 2567 เครือข่ายนักกฎหมาย ทนายความ คณาจารย์นิติศาสตร์ ออกแถลงการณ์หลังการเสียชีวิตของ “บุ้ง” เนติพร เสน่ห์สังคม ระบุ สิทธิประกันตัวคือหลักประกันความมั่นคงของรัฐเสรีประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข โดยมีสมชาย ปรีชาศิลปกุล, กฤษณ์พชร โสมณวัตร และนัทมน คงเจริญ จากคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นตัวแทนอ่านแถลงการณ์
การได้รับประกันตัวหรือการปล่อยตัวชั่วคราว นอกจากจะเป็นสิทธิตามกฎหมายสากลที่ถูกรับรองไว้ในทุกระดับตั้งแต่ในกฎหมายระหว่างประเทศ รัฐธรรมนูญทุกฉบับของทุกประเทศในโลกที่ยึดถือระบอบเสรีประชาธิปไตย ประมวลกฎหมายอาญา ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ระเบียบและแนวปฏิบัติของทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ กว่าสามทศวรรษตั้งแต่มีการปฏิรูประบบกระบวนการยุติธรรมทางอาญา ในทศวรรษ 2540 ที่สิทธิประกันตัวถูกพูดถึงอย่างต่อเนื่องในทุกระดับ ซึ่งย่อมคาดหมายได้ว่าประชาชนทั่วไปและบุคคลากรในกระบวนการยุติธรรมย่อมเข้าใจความสำคัญของสิทธิในการประกันตัวที่มีต่อศักดิ์ศรีและปัจเจกภาพของบุคคล
อย่างไรก็ตาม การมองข้าม ละเลย ความสำคัญของสิทธิในการประกันตัวในสังคมไทยกลับเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง จนกระทั่งในวันที่ 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2567 ผลร้ายที่สุดเกิดขึ้น คือความตายของบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม เราทุกคนทราบดีว่าชีวิตคือสิ่งที่ไม่อาจหวนกลับและควรค่าแก่ความหวนแหน โดยความตายของบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม นี้เกิดขึ้นภายใต้การควบคุมตัวของรัฐในระหว่างการพิสูจน์ความรับผิดทางกฎหมาย
ในระบอบเสรีประชาธิปไตย สิทธิในการประกันตัว คือ หลักประกันความมั่นคงในชีวิตของปัจเจกบุคคล ว่าตนจะไม่ถูกคุกคามกลั่นแกล้งจากรัฐ โดยปราศจากการพิจารณาความผิดที่กำเนิดแต่กฎหมายตามเจตจำนงของประชาชน ด้วยกระบวนการยุติธรรมและกระบวนพิจารณาที่ชอบด้วยกฎหมาย ภายใต้องค์กรตุลาการที่กล้าหาญและเป็นอิสระจากอิทธิพลทางการเมือง ซึ่งคุณสมบัติดังกล่าวเป็นรากเหง้าของรัฐเสรีประชาธิปไตยในการได้รับความเคารพนับถือและความร่วมมือจากประชาชนในการประกอบภารกิจเพื่อส่วนรวมของรัฐ
การไม่ยอมปล่อยตัวชั่วคราว แม้ปรากฏเงื่อนไขที่กระทบต่อความปลอดภัยของชีวิตผู้ต้องหาที่ยังคงเป็นผู้บริสุทธิ์สะท้อนศีลธรรมแบบเจ้านายของกระบวนการยุติธรรมไทยที่ละเลยการดุลระหว่างประโยชน์สาธารณะเล็กน้อยอย่างการปรามการแสดงความเห็นต่างทางการเมือง กับการคุ้มครองสิทธิในการประกันตัวซึ่งเป็นหลักการพื้นฐานของความยุติธรรมในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข
ทั้งนี้ หากไร้ซึ่งความชอบธรรมทางกฎหมายแล้ว ผลร้ายย่อมไม่ได้เกิดขึ้นกับบุคคลอย่างบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม อย่างเฉพาะตัว แต่เป็นการทำลายรากฐานของความมั่นคงแห่งรัฐและ “ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข” โดยตรง
ความเสียหายนี้เกิดขึ้นในจิตใจของประชาชนคนไทยอย่างถาวร และคงไม่ใช่การกล่าวที่เกินจริงแต่อย่างใดว่า พฤติการณ์และความตายของบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม เป็นผลพวงจากความเสียหายทางจิตใจที่เกิดขึ้นจากการที่กระบวนการยุติธรรมไทยถูกเซาะกร่อนบ่อนทำลายอย่างต่อเนื่องมาหลายทศวรรษ ทั้งจากเนื้อร้ายในกระบวนการยุติธรรมที่ไม่สำนึกในหน้าที่ของตน และจากการแทรกแซงของบุคคลภายนอกที่เห็นกระบวนการยุติธรรมเป็นเครื่องมือในการแสวงหาประโยน์สำหรับตนเอง
สิทธิในการได้รับการประกันตัวจึงไม่ได้ประกันแค่สิทธิของปัจเจก แต่ประกันความชอบธรรมและความมั่นคงของรัฐด้วย ทั้งรัฐแบบไทยและรัฐแบบเทศ
ความตายของบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม จึงมิใช่ความตายของปัจเจกบุคคล แต่เป็นแผลฉกรรจ์ในใจของประชาชนคนไทยจำนวนมากที่สลักไว้ตรงใจกลางของระบบยุติธรรมไทย และเป็นสัญญาณของเนื้อร้ายที่เกาะกุมในกระบวนการยุติธรรมและสังคมไทยที่ต้องได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วน
พวกเรา นักกฎหมาย ทนายความ คณาจารย์ด้านนิติศาสตร์ ดังมีรายนามข้างท้ายนี้ ขอแสดงความเสียใจต่อโศกนาฏกรรมที่เกิดกับบุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคม และครอบครัว และขอเรียกร้องให้คืนสิทธิประกันตัวให้ผู้ต้องหาในคดีทั้งมวล โดยเฉพาะคดีความที่เกี่ยวข้องกับการแสดงออกทางการเมือง เพื่อประกันการรักษาสิทธิของปัจเจกชน เพื่อเยียวยา และรักษาศักดิ์ศรีที่เหลืออยู่ของกระบวนการยุติธรรมไทย และเพื่อประกันเกียรติภูมิของระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข
ด้วยความเชื่อมั่นในสังคมไทย
กฤษพชรณ์ โสมณวัตร | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
กรศุทธิ์ ขอพ่วงกลาง | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ |
กฤษฎา เอี่ยมละมัย | อาจารย์นิติศาสตร์ |
กฤษฎากร ว่องวุฒิกุล | อาจารย์ คณะนิติศาสตร์ มธ. |
กฤษดา ขุนณรงค์ | ทนายความ เครือข่ายนักกฎหมายสิทธิมนุษยชนภาคใต้ |
กรกนก วัฒนภูมิ | นักกฎหมาย |
ขรรค์เพชร ชายทวีป | อาจารย์ผู้สอนกฎหมาย |
เขมชาติ ตนบุญ | อาจารย์นิติศาสตร์ |
คอรีเยาะ มานุแช | ทนายความ |
จินตนา ประลองผล | นักกฎหมาย |
จิรพงศ์ วงศ์ใหญ่ | นักกฎหมาย |
จิรารัตน์ มูลศิริ | ทนายความ |
ชิษณุพงศ์ ตั้งเมธากุล | ทนายความ |
เฉลิมศรี ประเสริฐศรี | ทนายความ |
ณธกร อนุพันธุ์ | ทนายความ |
ณรงค์รัตน์ ขำสุวรรณ | - |
ณัฐดนัย นาจันทร์ | สำนักวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง |
ณัฐพล ต้นโสด | นักกฎหมาย |
ณัฐวรรธน์ แก้วจู | ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน |
ณัฐวัฒน์ กฤตยานวัช | มหาวิทยาลัยบูรพา |
ดรุณี ไพศาลพาณิชย์กุล | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
ดิศรณ์ ลิขิตวิทยาวุฒิ | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ |
ต่อพงศ์ กิตติยานุพงศ์ | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ |
ธนรัตน์ มังคุด | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ |
ธวัช ดำสอาด | นักกฎหมาย |
ธีรวัฒน์ ขวัญใจ | อาจารย์นิติศาสตร์ |
นัทมน คงเจริญ | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
นิฐิณี ทองแท้ | นักวิชาการอิสระ |
ประชา สุภสิทธิ์มงคล | ทนายความ |
ปารณ บุญช่วย | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
ผรัณดา ปานแก้ว | ทนายความ |
พรเพ็ญ คงขจรเกียรติ | นักกฎหมาย มูลนิธิผสานวัฒนธรรม |
พรพิมล มุกขุนทด | ทนายความ |
พัชร์ นิยมศิลป | คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
พิฆเนศ ประวัง | ทนายความ |
แพรวพรรณ พิลาทอง | ทนายความ |
ไพโรจน์ พลเพชร | นักกฎหมายสิทธิมนุษยชน |
ภัทรานิษฐ์ เยาดำ | นักกฎหมาย |
ภาสกร ญี่นาง | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ |
มาริสา ปิดสายะ | ทนายความ |
มุนินทร์ พงศาปาน | นักวิชาการ |
รัฐพล ปั้นทองพันธุ์ | ทนายความ |
ลดาพร เผ่าเหลืองทอง | นักกฎหมาย |
วริยา เทพภูเวียง | ทนายความ |
วัชลาวลี คำบุญเรือง | นักกฎหมาย มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม |
วัลย์นภัสร์ เจนร่วมจิต | ทนายความ ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน |
วิชัย ศรีรัตน์ | สาขาวิชานิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช |
วิชิต ลีธรรมชโย | นักกฎหมาย |
ศรัณย์ จงรักษ์ | นักกฎหมาย |
ศราวุฒิ ประทุมราช | สมาคมสิทธิเสรีภาพของประชาชน -สสส. |
ศรีประภา เพชรมีศรี | คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
ศิริกาญจน์ เจริญศิริ | ทนายความ |
ศุภกร ชมศิริ | อาจารย์ด้านนิติศาสตร์ |
โศภิต ชีวะพานิชย์ | นักกฎหมาย |
ส.รัตนมณี พลกล้า | ทนายความ |
สงกรานต์ ป้องบุญจันทร์ | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียใหม่ |
สมชาย หอมลออ | ทนายความ |
สมชาย ปรีชาศิลปกุล | คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียใหม่ |
สรชา สุเมธวานิชย์ | อาจารย์นิติศาสตร์ |
สัญญา เอียดจงดี | ทนายความ |
สันติชัย ขายเกตุ | ทนายความ |
สิริลักษณ์ บุตรศรีทัศน์ | สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน |
สุทธิชัย งามชื่นสุวรรณ | นักวิชาการกฎหมาย |
สุนิดา ปิยกุลพานิชย์ | ทนายความ |
สุพรรษา มะเหร็ม | ทนายความ |
สุรชัย ตรงงาม | ทนายความ |
สุรพี โพธิสาราช | นักกฎหมาย |
เสาวณีย์ แก้วจุลกาญจน์ | นักกฎหมาย |
โสภิดา สุขเจริญ | ทนายความ |
อธิวัฒน์ เส้งคุ่ย | ทนายความ |
เอื้อการย์ โสภาคดิษฐพงษ์ | นิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ |
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)