หลังจากที่สหภาพ SAG-AFTRA ประท้วงหยุดงานและเจรจากับบริษัทวิดีโอเกมยักษ์ใหญ่ในเรื่องการใช้ระบบปัญญาประดิษฐ์อย่างเป็นธรรมกับนักแสดง วุฒิสภารัฐแคลิฟอร์เนียก็ได้ผ่านร่างกฎหมายคุ้มครองนักแสดงในเรื่องนี้

ภาพประกอบออกแบบโดยเทคโนโลยี AI โดย Microsoft Designer

สมาคมนักแสดงภาพยนตร์กับสหพันธ์ศิลปินโทรทัศน์และวิทยุอเมริกัน (SAG-AFTRA) สามารถเรียกร้องได้สำเร็จในเรื่องกฎหมายควบคุมการใช้งานระบบปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ ทำให้ ส.ว. รัฐแคลิฟอร์เนียอนุมัติร่างกฎหมายดังกล่าวนี้และจะมีการนำไปให้ผู้ว่าการรัฐพิจารณาในลำดับถัดไป

สหภาพ SAG-AFTRA ได้ชูธงให้กฎหมายดังกล่าวให้เป็นข้อเรียกร้องหลักของพวกเขาในปีนี้ กฎหมายควบคุมเอไอนี้เรียกว่ากฎหมาย AB 2602 ซึ่งจะระบุให้ผู้ที่ต้องการใช้งานเอไอในรูปแบบ "สำเนาดิจิทัล" ของนักแสดงจะต้องได้รับการยินยอมจากนักแสดงก่อนถึงจะใช้ได้

กฎหมายดังกล่าวนี้ใช้ภาษาแบบเดียวกับข้อตกลงของ SAG-AFTRA ช่วงสิ้นสุดการเรียกร้องเมื่อปีที่แล้ว (2566) หลังจากที่มีการประท้วงหยุดงานอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา 4 เดือน ซึ่งในตอนนั้นเป็นการประท้วงต่อต้านข้อตกลงของสตูดิโอภาพยนตร์และโทรทัศน์

ซึ่งเมื่อไม่นานนี้ก็มีกลุ่มนักแสดงและนักพากย์งานให้กับวิดีโอเกมร่วมการประท้วง SAG-AFTRA ให้มีการควบคุมเอไอ โดยที่ร่างกฎหมายของแคลิฟอร์เนียจะขยายการคุ้มครองครอบคลุมไปถึงการแสดงรูปแบบอื่นๆ นอกเหนือจากภาพยนตร์และรายการโทรทัศน์ เช่น วิดีโอเกม, หนังสือเสียง และโฆษณา รวมถึงจะครอบคลุมไปถึงงานของผู้ที่ไม่ได้เป็นสมาชิกสหภาพด้วย

เจฟฟรีย์ เบนเนตต์ ที่ปรึกษาด้านกฎหมายของ SAG-AFTRA กล่าวว่า "พวกเรากำลังทำให้แน่ใจว่าประชาชนผู้ที่ไม่ได้รับการคุ้มครองภายใต้ข้อตกลงของพวกเราในตอนนี้ จะได้รับการคุ้มครองอย่างครอบคลุมด้วย ... พวกเราไม่อยากเห็นนักแสดงรุ่นถัดไปสูญเสียสิทธิในเสียงของตัวเองและลักษณะที่เหมือนตัวเองเพราะพวกเขาไม่มีอำนาจคัดง้างหรือความสามารถในการทำให้เกิดเงื่อนไขข้อตกลงที่เป็นธรรมได้"

สมาคมผู้สร้างภาพยนตร์แห่งสหรัฐฯ (MPA) ซึ่งเป็นกลุ่มล็อบบี้ตัวแทนสตูดิโอค่ายใหญ่ เคยต่อต้านกฎหมายนี้มาก่อน โดยอ้างว่ามันจะไปขัดขวางเทคนิคโพสต์โปรดักชั่นแบบที่ใช้เป็นประจำ ซึ่งฝ่ายนิติบัญญัติได้เปลี่ยนแปลงภาษาบางส่วนเพื่อปรับตามข้ออ้างเรื่องปัญหาของ MPA จนกระทั่ง MPA ได้แสดงท่าทีเป็นกลางต่อกฎหมายนี้

ร่างกฎหมายดังกล่าวนี้ผ่านร่างในสภาผู้แทนฯ แคลิฟอร์เนียด้วยคะแนนเสียง 62-0 โหวต และผ่านร่าคะแนนเสียงวุฒิสภาแคลิฟอร์เนีย 36-1 โหวต เนื่องจากมีการแก้ไขร่างในระดับวุฒิสภาทำให้ร่างกฎหมายนี้จะต้องย้อนกลับไปให้สภาผู้แทนฯ พิจารณาอีกรอบหนึ่งตามระบบของที่นั่น ก่อนที่จะส่งไปให้ผู้ว่าแคลิฟอร์เนีย กาวิน นิวซัม พิจารณาต่อ

ดันแคน แครบทรี-ไอร์แลนด์ ผู้อำนวยการบริการของ SAG-AFTRA บอกว่ากฎหมายใหม่นี้เป็น "ความก้าวหน้าอย่างใหญ่หลวง" เขาบอกว่า "สิทธิในเรื่องเสียงและลักษณะที่เหมือนตัวเองควรจะต้องได้รับเครื่องมือคุ้มครองที่เข้มแข็งในเรื่องข้อตกลงอนุญาตใช้งานเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการละเมิด ซึ่งกฎหมายฉบับนี้จะเป็นเครื่องมือคุ้มครองที่ว่า"

การประท้วงของคนทำงานวิดีโอเกม

สหภาพ SAG-AFTRA ได้ทำการนัดหยุดงานประท้วงต่อค่ายเกมยักษ์ใหญ่อย่าง อิเล็กโทรนิก อาร์ต (EA) หรือแอคทิวิชัน และบริษัทอื่นๆ เมื่อปลายเดือน ก.ค. ที่ผ่านมาในเรื่องกฎหมายคุ้มครองแรงงานที่เกี่ยวกับการใช้ปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งในตอนนั้นแครบทรี-ไอร์แลนด์ได้ทำหน้าที่เป็นหัวหน้าทีมเจรจาและเป็นผู้ร่วมเรียกร้องให้มีการนัดหยุดงานด้วย

ในตอนนั้นฟราน เดรสเชอร์ ประกาศว่า พวกเขาจะไม่ยอมรับให้มีสัญญาจ้างที่อนุญาตให้บริษัทใช้เอไอในแบบล่วงละเมิดแรงงาน พวกเขาต้องการ "ข้อตกลงที่สมาชิกแรงงานของพวกเราจะสามารถใช้ชีวิตอยู่ได้ และทำงานร่วมกับมันได้"

กฎหมายของแคลิฟอร์เนียเป็นแค่หนึ่งในกฎหมายหลายฉบับที่มีการพิจารณาเพื่อแก้ไขปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นจากการใช้เอไอ เนื่องจากมีปัญหาในสัญญาจ้างจำนวนมากที่ระบุให้ฝ่ายนายจ้างสามารถใช้งานลักษณะที่เหมือนนักแสดงคนหนึ่งๆ ได้ทั่วทุกสื่อไม่ว่าจะเป็นสื่อที่รู้จักอยู่แล้วหรือเป็นสื่อที่จะมีมาใหม่หลังจากนั้น

สัญญาจ้างเช่นนี้หมายความว่า นักแสดงอาจจะทำการลงนามถ่ายทำโฆษณาวันเดียว แล้วมีทนายความหัวใสตีความเรื่องสิทธิในการใช้เอไอไปในทำนองที่นำการแสดงของนักแสดงนี้ไปสร้างใหม่โดยใช้เอไอ ทำให้ไม่จำเป็นต้องจ้างนักแสดงอีก ซึ่งอาจจะสร้างฝันร้ายให้นักแสดงต้องมาแข่งขันกับเอไอที่มี "ลักษณะที่เหมือน" ตัวพวกเขาเองเพื่อที่จะได้งาน

ในกฎหมาย AB 2602 ระบุให้นายจ้างต้องเป็นฝ่ายต่อรองกับลูกจ้างเองว่าจะอนุญาตให้มีการใช้เอไอหรือไม่ และมีการระบุในสัญญาจ้างเกี่ยวกับการใช้งานเอไอที่เฉพาะเจาะจงอย่างเป็นเหตุเป็นผล ไม่เช่นนั้นสัญญาจ้างจะถือว่านำมาบังคับใช้ไม่ได้

นอกจาก AB 2602 แล้ว SAG-AFTRA ยังได้ผลักดันให้มีกฎหมายอื่นๆ เช่นกฎหมายระดับรัฐบาลกลางสหรัฐฯ คือ "No Fakes Act" ที่ถือให้การสร้างแบบสำเนาดิจิทัลของใครก็ตามขึ้นมาโดยไม่ได้รับความยินยอมจากบุคคลนั้นๆ ถือเป็นเรื่องผิดกฎหมายไม่ว่าบุคคลนั้นๆ จะเป็นนักแสดงหรือบุคคลทั่วไป

ในเรื่องนี้ MPA เตือนว่าภาษาในกฎหมาย No Fakes Act ควรจะมีความระมัดระวังเพราะอาจจะเกิดปัญหากับกฎหมายรัฐธรรมนูญสหรัฐฯ เรื่องเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นเวลาที่มีคนอยากใช้แบบสำเนาดิจิทัลของบุคคลในประวัติศาสตร์ที่เสียชีวิตไปแล้ว เช่น ในสารคดีดราม่า โดยหลังจากที่มีการแก้ร่างกฎหมายนี้ตามข้อเสนอของ MPA แล้ว ทาง MPA ก็หันมาสนับสนุนร่างกฎหมายนี้

กฎหมายอีกฉบับหนึ่งที่ทาง SAG-AFTRA พยายามผลักดัน คือ AB 1836 ที่เป็นการคุ้มครองแบบสำเนาดิจิทัลของนักแสดงที่เสียชีวิตไปแล้ว ซึ่ง MPA มีท่าทีเป็นกลางกับกฎหมายฉบับนี้

เรียบเรียงจาก
SAG-AFTRA Wins Passage of California Bill to Limit AI Replicas, Variety, 27-08-2024
SAG-AFTRA Calls Strike Against Major Video Game Publishers, Variety, 05-07-2024